Aloes zwyczajny- systematyka

Rząd: Szparagowce
Rodzina: Złotogłowowate
Rodzaj: Aloes

 

Nazewnictwo

Łacińska: Aloë vera, Aloe barbadensis,
Angielska: Aloe
Polskie nazwy: wcześniak, doktor, aloes barbadoski, aloes zwyczajny, aloes prawdziwy, aloes barbadeński, aloes bardeński

Prawdopodobnie nazwa aloesu pochodzi od arabskiego słowa alloeh, chociaż etymologii nazwy można także doszukać się w greckich słowach: alóe- oznaczający gorzkie lub aloedarion- przeczyszczający.

Asyryjczycy nazwali aloes „saburem” od słowa „sabr” oznaczającego cierpliwość.

 

Aloes zwyczajny- występowanie

Prawdopodobnie ojczyzną aloesu jest rejon Morza Śródziemnego lub Południowa Afryka. Możliwe, że roślina ta pochodzi z wyspy Barbados (stąd jej nazwa).

Obecnie plantacje aloesu możemy spotkać w Chinach, południowej części Ameryki Północnej, w rejonie Morza Karaibskiego, na Kaukazie czy w Australii.

Największe uprawy aloesu znajdują się w Meksyku, Japonii, Korei Południowej, na Tajwanie.

W krajach o klimacie umiarkowanym aloes uprawia się w szklarniach.

 

Aloes- odmiany

Znanych jest około 350 -500 gatunków roślin zaliczanych do rodziny aloesowatych, z czego 20 uważanych jest za rośliny lecznicze, a tylko 5 gatunków jest jadalnych.

W zależności od odmiany możemy spotkać rośliny drzewiaste, byliny, a nawet liany. Większość tych roślin jest pod ochroną.

WAŻNE: Aloes łatwo można pomylić z agawą amerykańską.

 

Aloes zwyczajny- surowiec

W celach leczniczych najczęściej wykorzystuje się aloes zwyczajny (łac. Aloe vera), drzewiasty (łac. Aloe arborescens), uzbrojony (łac. Aloe ferox) oraz afrykański (łac. Aloe africana).




Aloes interakcje z lekami

Aloes to niezwykła roślina, która działa korzystnie na nasze zdrowie. Przyjmując preparaty z aloesem warto mieć na uwadze interakcje z lekami w jakie wchodzi aloes

Liście aloesu składają się z trzech warstw: wewnętrznej, środkowej i zewnętrznej.

  1. Warstwa wewnętrzna stanowi przezroczysty żel, który jest złożony w 99% z wody, pozostałe składniki to glukomannany, aminokwasy, witaminy, sterole i tłuszcze. Wysokiej jakości żel aloesowy jest nieprzezroczysty, lekko białawy, lepki.
  2. Warstwa środkowa, która jest złożona z lateksu- żółtawego, gorzkiego soku, zawierającego antrachinony i glikozydy. Z tej warstwy pozyskuje się alonę.
  3. Zewnętrznej, czyli grubej skórki, która chroni liście przed czynnikami zewnętrznymi, syntezuje także węglowodany i białka

Warstwy wewnętrzna i środkowa stanowią surowiec wykorzystywany w lecznictwie i kosmetyce. Ponadto jako surowiec wykorzystuje się sok aloesowy, który stanowi ekstrakt z całych liści.

Aloes zwyczajny w różnych kulturach

Roślina ta była wykorzystywany przez wiele starożytnych ludów, była znana w Indiach, Chinach, Pakistanie, na Sumatrze, a także w ciepłych krajach Europy, Ameryki Środkowej i Południowej oraz w Afryce. Pod koniec IX wieku, w dziele Rhazesa możemy znaleźć informację, że w skład tzw. „jabłka przeczyszczającego” wchodził m. in. aloes. Według hinduskich dzieł z XI w. n. e. aloes był stosowany w rytuale wielbienia Sziwy. Dla wyznawców islamu zawieszenie liści aloesu nad drzwiami domu oznaczało odbycie pielgrzymki do Mekki. Indianie nazywali aloes niebiańską pałeczką i wierzyli, że miąższ aloesu ma właściwości odmładzające.

 

Aloes zwyczajny w wierzeniach ludowych

Aloes chroni przed negatywnymi wpływami i zapobiega nieszczęśliwym zdarzeniom w domu. W Afryce gałązki aloesu wiesza się nad wejściem do domu, aby oddalić złe moce i przyciągnąć szczęście.

 

Aloes zwyczajny w medycynie chińskiej

Aloes ma szerokie zastosowanie w tradycyjnej medycynie chińskiej. Alonę stosuje się jako środek oczyszczający organizm, wspomagający wątrobę oraz środek na pasożyty i grzyby. Chińczycy stosują alonę u dzieci na drgawki wywołane strachem. Wodny wyciąg z liści stosuje się jako środek wywołujący miesiączkę. Ponadto aloes stosuje się w mieszance z innymi ziołami na dystrofię, zawroty głowy, szum w uszach ból hipochondryczny i zaparcia.

 

Aloes zwyczajny- składniki mineralne

Tak dużej różnorodności związków biologicznie czynnych nie stwierdzono w żadnym innym produkcie naturalnym pochodzenia roślinnego. Miąższ liści aloesu składa się w 96-99% z wody, pozostała część to błonnik oraz szereg ważnych składników aktywnych biologicznie do których zalicza się węglowodany i polisacharydy (acemannan), całą gamę kwasów organicznych, aminokwasów. Za działanie aloesu w dużej mierze odpowiadają zawarte w miąższu antrazwiązki: alonina, aloeemodyna, emodyna. Aloes to źródło wielu enzymów, fitosteroli, saponin. Roślina jest bardzo bogata w witaminy: A, C, E, niacyna, ryboflawina, tiamina, wit. B6, wit. B12, kwas foliowy, cholina, wit. E, β-karoten, biotyna. To także źródło soli: cynku, magnezu, miedzi, żelazo, wapń, chlor, chrom, fosfor, potas, cynk, sód, nikiel, kobalt, stron, german, mangan, selen, molibden.

                        ALOES ZWYCZAJNY DZIAŁANIE LECZNICZE

  • Już w starożytności podawano wyciągi z aloesu przy problemach z niestrawnością bądź jako środek przeczyszczający
  • Żel aloesowy działa lekko rozwalniająco, normując formułowanie się kału, pomagając pozbyć się chronicznych zaparć
  • Miąższ aloesu stymuluje mikroflorę jelitową oraz usprawnia działanie kosmków jelitowych, dzięki czemu poprawia się wchłanianie substancji odżywczych w jelitach
  • Wyciągi aloesowe mają działanie wiatropędne
  • Aloes zwiększa ilość wydzielanego soku żołądkowego, stąd też jest zalecany przy nieżytach jelit, stanach zapalnych układu pokarmowego, chorobie wrzodowej, zanikowym nieżycie błony śluzowej żołądka, owrzodzeniach odbytnicy i okrężnicy
  • Sok z aloesu wspomaga również odtruwanie wątroby i nerek oraz jest pomocny w problemach związanych z wydzielaniem żółci
  • Roślina korzystnie wpływa na procesy metaboliczne
  • Aloes przyjmowany doustnie zmniejsza ilość trójglicerydów i cholesterolu we krwi oraz stymuluje pracę serca
  • Wyciągi wodne oraz miazga ze świeżych liści aloesu przyjmowane doustnie wzmacniają mechanizmy obronne organizmu i uaktywniają enzymy ustrojowe, co w konsekwencji przyczynia się do zachowania naturalnej równowagi organizmu i wzmocnienia odporności
  • Aloes wspomaga wydalanie z organizmu toksycznych substancje obcych oraz tych wyprodukowanych przez organizm, które mają właściwości alergenne
  • Wyciągi z aloesu wspomagają leczenie dychawicy oskrzelowej oraz w formie inhalacji gruźlicy, roślina jest stosowana w leczeniu przewlekłych chorób płuc oraz astmy
  • Zewnętrznie wyciągi z aloesu stosuje się w leczeniu zapalenia zatok bocznych przynosowych oraz nieżytów nosa
  • Płukanie jamy ustnej roztworami z aloesem chroni przed aftami i paradontozą, przyspiesza również powrót do zdrowia po usunięciu migdałków
  • Okłady z aloesu łagodzą bóle głowy
  • W dawnych czasach roślina ta była wykorzystywana w leczeniu chorób reumatoidalnych, zapaleniach stawów czy rwy kulszowej
  • Dawniej sokiem z liści rośliny nacierano miejsca nadwyrężone i po urazach
  • Kampesterol zawarty w liściu aloesu chroni kości i stawy przed degradacją
  • W medycynie naturalnej aloes stosowany jest wewnętrznie w problemach związanych z miesiączkowaniem
  • Zewnętrznie wyciągi z liści aloesu stosuje się przy zapaleniu sromu oraz pochwy
  • Aloes posiada właściwości przeciwzapalne, przeciwgrzybicze, przeciwbakteryjne oraz przeciwbólowe i przeciwświądowe
  • Roślina posiada silne działanie przeciwwirusowe i można ją wykorzystać do leczenia komórek zakażonych wirusem malarii, HIV oraz opryszczki
  • Aloes stosowany wewnętrznie wspomaga procesy regeneracji tkanek
  • Przetwory z aloesu mogą wspomagać terapię onkologiczną
  • Preparaty z aloesu mogą być stosowane miejscowo może przy hemoroidach
  • Aloes wzmacnia włosy i zapobiega ich wypadaniu




Aloes zwyczajny- działanie niepożądane

  • Przyjmowanie aloesu w zbyt dużych dawkach może powodować osłabienie, spowolnienie pulsu oraz obniżenie temp. ciała
  • Duże dawki aloesu przyjmowane jednorazowo mogą powodować podrażnienia jelit oraz przy częstszym stosowaniu stany zapalne nerek
  • Aloes w dużych dawkach wpływa toksycznie na enzymatyczne wartości wątroby, może powodować toksyczne zapalnie wątroby
  • U osób wrażliwych preparaty z aloesu mogą wywoływać reakcję alergiczną, objawiającą się wypryskiem, grudkowym zapaleniem skóry oraz pokrzywką
  • Zbyt długie przyjmowanie wyciągów z aloesu powoduje zmniejszenie stężenia potasu w organizmu
  • Długotrwałe stosowanie aloesu ze względu na zawartość antrachinonów prowadzą do melanosiccoli i przedrakowego stanu jelita grubego.
  • Zbyt duża ilość aloesu w kosmetykach może powodować podrażnienia skóry
  • Aloes stosowany miejscowo na skórę może uwrażliwiać ją na promienie UV
  • U kobiet w ciąży aloes może wywołać przekrwienie narządów wewnętrznych, w tym macicy, co może skutkować poronieniem

 

Aloes zwyczajny- przeciwwskazania

  • Wewnętrznie aloesu nie powinny przyjmować kobiety w ciąży oraz karmiące piersią
  • Małym dzieciom nie powinno się podawać preparatów z aloesem ani stosować na skórę, ponieważ mogą spowodować poparzenia
  • Wg zaleceń ESCOP preparaty z aloesem nie powinny być podawane dzieciom poniżej 10 roku życia, EMA zaleca nie podawanie dzieciom poniżej 12 roku życia
  • Wyciągów z aloesu nie powinny przyjmować osoby cierpiące na mocznicę, zapalenie pęcherza, niewydolność nerek i choroby wątroby
  • Kolejną grupą osób, które powinny unikać aloesu są kobiety mające dolegliwości maciczne, silne miesiączki, różne krwotoki
  • Aloesu nie powinni przyjmować mężczyźni z powiększoną prostatą
  • Aloes nie jest wskazany dla osób z zapaleniem trzewi oraz podejrzeniem zapalenia wyrostka robaczkowego, chorobą Crohna, hemoroidami, wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, uchyłkowatością jelit, zapaleniem odbytnicy
  • Przeciwwskazaniem do stosowania aloesu są żylaki odbytu oraz nadciśnienie

Aloesu nie powinno łączyć się z garbnikami, żelazem, jodem metanolem, tymolem oraz fenolami.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Arnal-Schnebelen B., Goetz P., Paris M.; Lecznicze dary natury; Reader’s Digest; Warszawa, str. 28

Bremness L.; Wielka księga ziół; Wiedza i życie, Warszawa 

Bojarowicz H., Dźwidulska P.; Suplementy diety cz. III, Interakcje suplementów diety z lekami; Hygeia, Public Health 2012, 47 (4), str. 442-447

Braun L., Cohen M.; Herbs& Natural Suplements an ewidence- base guide, 3th edition; Elsevier 2010, str. 192-200

Cieślik E., Turcza K.; Właściwości prozdrowotne aloesu zwyczajnego Aloe Vera(L) Weeb. (Aloe barbadensis Mill.); Post. Fitoter. 2015, (16)2, str. 117-124

Czikow P., Łaptiew J.; Rośliny lecznicze bogate w witaminy; Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1987 r., str. 41

Domowe kuracje od A do Z cz. 1; Wyd. „JOT” J. Orłowska, Toruń 2017, str. 9-11

Górnicka J.; Leksykon zdrowia-Apteka natury; Martel 2005; str. 177-179

Griffith H. W.; Witaminy, pierwiastki i minerały; Agencja Elipsa, Warszawa 1994r., str. 271 

Liu Y., Wang Z., Zhang J.; Dietary Chinese herbs, chemistry pharmacology and clinical evidence; Springer-Velage, Wien 2015, str. 277- 285

Marczyk M.; Domowe sposoby leczenia. Leki z natury ;Wydawnictwo Dragon, Bielsko Biała 2015str. 52-53

Mindel E.; Biblia witamin; Wiedza i życie, Warszawa 1993, str. 158-159

Motta G. B.; Lecznicze rośliny Biblii, tajemnice zdrowotne Pisma Świętego; Wyd. Esprit, Kraków 2016, str. 27-31

Ross I. A.; Medicinal Plants of the world, chemical constituents, traditional and modern uses; Vol. 1, Springer Science 2003, str. 104-131

Senderski M. E.; Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie; Mateusz E. Senderski Podkowa leśna 2016; str. 163-167

Wielka księga ziół; Reader’s Digest, Warszawa 2009; str.12, 279

Vocka G.; Rośliny lecznicze od A do Z uprawa, pielęgnacja, zbiory u przechowywanie, działanie zdrowotne; Wyd. Klub dla Ciebie 2005, str. 24, 106

Zamiara K.; Aloes- jego tajemnicza moc; Katedra i Zakład Historii i Nauk Medycznych; Uniwersytet Medyczny w Poznaniu

http://www.czytelniamedyczna.pl/5260,waciwoci-prozdrowotne-aloesu-zwyczajnego-aloe-vera-l-webb-aloe-barbadensis-mill.html (05.01.2019)

Monografia EMA 




Berberys zwyczajny- łac. Berberis vulgaris

Berberys zwyczajny/pospolity (Berberis vulgaris), potocznie nazywany kwaśnicą pospolitą, to krzew osiągający wysokość ok. 2 m. Ma żółte kwiaty i piękne czerwone owoce

Len zwyczajny- właściwości

Len zwyczajny to roślina znana od tysiącleci, wśród surowców leczniczych lnu zwyczajnego wymienić można siemię lniane, olej lniany

Babka jajowata- łac. Plantago ovata

Babka jajowata ma zastosowane w profilaktyce zaparć i regulacji wypróżnień. Jej nasiona są uważane za cenne źródło błonnika pokarmowego…

Mniszek lekarski- właściwości

Mniszek lekarski lub mniszek pospolity to powszechnie występujący chwast, który od dawna znany jest w medycynie ludowej i wykorzystywany

Matcha Extereme- wspomóż odchudzanie

Matcha Extereme to suplement o unikatowym połączeniu 4 niezwykłych składników, który wspomaga odchudzanie i każdego dnia dba o Twoją sylwetkę i dobry nastrój.

Baza wiedzy to nie tylko źródło informacji

Jak stosować syrop z mniszka

Mniszek lekarski to popularny chwast. Z kwiatów mniszka w kwietniu sporządza się syrop cukrowy, który wspomaga odporność oraz pomaga przy uporczywym kaszlu

Jak zrobić ketchup z pomidorów

Prosty przepis na pyszny domowy ketchup, który można przygotować w domu i cieszyć się jego smakiem przez cały rok. Wystarczą pomidory…

Lemoniada miętowa

Lemoniada miętowa to kolejny przepis na orzeźwiajacy napój idealny na gorące letnie dni

Nalewka z dzikiej róży

Niezwykle aromatyczna i smaczna nalewka z owoców dzikiej róży.

Jabłka

Jabłka to najpopularniejsze owoce na świecie. Warto je włączyć do codziennej diety, ponieważ korzystnie wpływają na zdrowie. Poznaj 10 powodów dla których warto jeść jabłka.

Pestki dyni a zdrowie

Pestki dyni to źródło magnezu, fosforu, manganu oraz cynku oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Łatwo przyswajalny cynk obecny w pestkach dyni korzystnie wpływa na płodność oraz zwiększa sprawność seksualną. Od wieków pestki dyni są stosowane w kuracjach odrobaczających…

O Blogu

Blog Naturalne zdrowie powstał kilka lat temu i ma on charakter informacyjny. Wszystkie wiadomości o zastosowaniu i właściwościach ziół oraz dietetyce i ziołolecznictwie zbieram w różnych książkach i na stronach internetowych. 

#zioła #zastosowanieziół #ziołolecznictwo #dietetyka #zdroweodżywianie #przyprawy #roslinylecznicze

Musisz wiedzieć

Informacje zamieszczone na stronie internetowej nie stanowią profesjonalnej porady medycznej ani instrukcji użycia. W żadnym wypadku treści zamieszczone na stronie internetowej nie mogą zastąpić konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.