
Rodzina: Jasnotowate
Rodzaj: Rozmaryn
Gatunek: Rozmaryn lekarski
Łacińska: Rosmarinus officinalis
Angielska: Rosemary
Niemiecka: Rosmarin
Rosmarinus oznacza „morską rosę”, a nazwa wzięła się stąd, że w naturze krzewy rozmarynu najczęściej można spotkać na klifach nad Morzem Śródziemnym.
Rozmaryn występuje w krajach śródziemnomorskich, jest także uprawiany. Rozmaryn można także spotkać na terenach Azji Mniejszej, północnej Afryce oraz Anglii.
Surowcem są liście rozmarynu, czasami wykorzystuje się także owoce, korzenie i kwiaty. W medycynie duże znaczenie ma olejek rozmarynowy.
Pewna legenda podaje, że podczas podróży Rodziny Świętej do Egiptu Matka Boska rozwiesiła swój płaszcz na krzaku rozmarynu, aby go oczyścić z pyłu i kurzu. Od tego czasu białe kwiaty rozmarynu stały się niebiańsko niebieskie.
Rozmaryn był uprawiany w starożytnym Egipcie, Grecji i Rzymie. Często wykorzystywano go do konserwowania mięsa. Roślinę wykorzystywano jako środek na poprawę pamięci i koncentracji oraz w wielu obrzędach religijnych jako składnik kadzideł.
W Grecji rozmaryn był rośliną bardzo cenioną, która była poświęcona bogini Afrodycie, natomiast Rzymianie utożsamiali to zioło z bóstwem opiekuńczej Lary, bądź boginią Wenus.
Dioskurides zalecał okłady z rozmarynu na wrzody, stany zapalne skóry, trudno gojące się rany, padaczkę, żółtaczkę, hemoroidy, skąpomocz.
Za sprawą legionów rzymskich oraz benedyktynów rozmaryn zawędrował do Europy Środkowej. Do Anglii rozmaryn dotarł prawdopodobnie około VII lub VIII wieku i dość szybko zaczęto go uprawiać w przydomowych ogródkach. Roślinę ceniono w południowych Niemczech, wśród Słowian i Madziarów. W średniowieczu rozmaryn był stosowany jako pasza dla zwierząt, co sprawiało, że po uboju ich mięso uzyskiwało wyborny smak. Gałązki rozmarynowe wkładano także w mięso, aby się za szybko nie popsuło. Na terenie Francji popularne było stosowanie krzewu rozmarynowego jako surowca do uzyskania dobrej jakości dymu wędzarniczego.
W XVI wieku rozpoczęto produkcję perfum, których podstawowym surowcem były świeże kwiaty rozmarynowe.
W roku 1725 w jednym z podręczników wydanych w Drukarni Jasnej Góry Częstochowskiej zostały przytoczone recepty na leki przeciwbólowe, napotne oraz inhalacje z rozmarynem w roli głównej.
Rozmaryn lekarski jest surowcem olejkowym. Zawiera olejek ( do 2,5%), który jest bogaty w cyneol, borneol, kamfen, linalol. Ponadto rozmaryn zawiera flawonoidy, kwasy fenolowe (rozmarynowy, kawowy), trójterpeny, garbniki. Roślina zawiera również niewielkie ilości kamfory i żywicy.
Rozmaryn:
Bojanowska M., Budziak I., Ciołek A., Czeczko E., Jackowska I., Jankowska M., Kostecka M., Materska M., Skrzypek A.; Związki bioaktywne w roślinach zielarskich; Towarzystwo Wydawnictw Naukowych Libropolis, Lublin 2017, str. 68-69
Bremness L.; Wielka księga ziół; Wiedza i życie, Warszawa, str. 118- 119, 195
Brinkmann H., Wißmeyer K., Gehrmann B., Koch W. G., Tschirch C.; Fitoterapia racjonalne porady i zalecenia; MedPharm Polska 2007, str. 7
Chrzanowska A. A.; Tajemnice energii ziół; Studio astropsychologii, str. 15, 62- 63
Gawłowska A., Halarewicz A., Jabłoński J., Bernades- Rusin M.; Atlas przypraw; SBM, Warszawa 2018, str. 158-159
Griffith H. W.; Witaminy, pierwiastki i minerały; Agencja Elipsa, Warszawa 1994r., str. 409
Gumowska I.; Ziółka i my; Wydawnictwo PTTK „Kraj”, Warszawa 1983, str. 105- 108, 209
Jakubiak I.; Afrodyzjak królowej Węgier; Panacea nr 2 (43), 2013, str. 13-16
Jiang T. A.; Health benefits of culinary herbs and spices; Journal of AOAC International, Vol. 102, no. 2, 20129, str. 395- 411
Kawałko M. J.; Historie ziołowe; Krajowa agencja wydawnicza, Lublin 1986r., str.66, 102 145,181, 353- 373, 449
Kybal J., Kaplicka J.; Rośliny aromatyczne i przyprawowe; Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1985, str. 170- 171
Mindell E.; Biblia witamin; Wiedza i życie, Warszawa 1993, str. 162
Ody P.; Zioła w domu; Świat książki 1996r., str. 14, 43, 53
Ożarowski A.; Ziołolecznictwo- poradnik dla lekarzy; PZWL wyd. III, Warszawa 1982, str. 231-232
Poprzędzki W.; Ziołolecznictwo; Wyd. Spar 1989r., str. 84
Roberts M.; 100 edible &healthing flowers; Struik Nature, 2014, str. 422-426
Tyszyńska- Kownacka D., Starek T.; Zioła w polskim domu; Wydawnictwo Watra, Warszawa 1988, str. 179- 181
Vocka G.; Rośliny lecznicze od A do Z uprawa i pielęgnacja, zbiory i przechowywanie, działanie zdrowotne; Wydawnictwo Klub dla Ciebie, 2005, str. 88- 112
WHO monographs on selected medicinal plants V4, 2011r., str. 294- 308
Wielka księga ziół; Reader’s digest; Warszawa 2009
Niezwykle aromatyczna i smaczna nalewka z owoców dzikiej róży.
Jabłka to najpopularniejsze owoce na świecie. Warto je włączyć do codziennej diety, ponieważ korzystnie wpływają na zdrowie. Poznaj 10 powodów dla których warto jeść jabłka.
Pestki dyni to źródło magnezu, fosforu, manganu oraz cynku oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Łatwo przyswajalny cynk obecny w pestkach dyni korzystnie wpływa na płodność oraz zwiększa sprawność seksualną. Od wieków pestki dyni są stosowane w kuracjach odrobaczających…
Blog Naturalne zdrowie powstał kilka lat temu i ma on charakter informacyjny. Wszystkie wiadomości o zastosowaniu i właściwościach ziół oraz dietetyce i ziołolecznictwie zbieram w różnych książkach i na stronach internetowych.
#zioła #zastosowanieziół #ziołolecznictwo #dietetyka #zdroweodżywianie #przyprawy #roslinylecznicze
Informacje zamieszczone na stronie internetowej nie stanowią profesjonalnej porady medycznej ani instrukcji użycia. W żadnym wypadku treści zamieszczone na stronie internetowej nie mogą zastąpić konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.