Rodzina: Złotogłowowate
Rodzaj: Aloes
Łacińska: Aloe arborescens
Angielska: Bitter aloe
Niemiecka: Baumartige Aloe
Polskie nazwy: Alojzy, drzewko aloesowe, eliasz, elijos, halena, iliasz, judaszowa smiła laus, olejas, tężnik
Aloes pochodzi prawdopodobnie z Południowej Afryki. Ze względu na duże zapotrzebowanie obecnie jest uprawiany głównie w Japonii, Chinach, obu Amerykach oraz w Polsce. Na stanowiskach naturalnych występuje na półwyspie Arabskim i w Indiach, w Afryce Południowej, na Karaibach i na Madagaskarze.
Znanych jest 180 gatunków aloesów, występujących na wszystkich kontynentach.
Surowcem są świeże liście aloesu (Aloë folium) oraz stężały po wysuszeniu sok z liści, tzw. alona.
Alonę pozyskuje się także z innych gatunków aloesu (Aloe vera, Aloe ferox).
Liście aloesu wykorzystuje się do produkcji wielu przetworów w postaci syropów, płynów, maści, mazideł i wyciągów. Środek może być stosowany zarówno zewnętrznie jak i wewnętrznie.
Aloes był znany i wykorzystywany w wielu rejonach już 3000 lat p.n.e. jako środek przeczyszczający. Arabowie przywieźli do Europy aloes w formie stężałego, żółtobrunatnego soku zwanego aloną, która była w świcie arabskim nie tylko środkiem przeczyszczającym, ale wykorzystywano ją także do balsamowania i palenia zwłok, wyrobu kadzideł i trwałych farb. Roślina ta jest wymieniona w papirusie Ebersa. Znali go starożytni Grecy i Rzymianie. Aloes i alona zostały opisane przez Dioskurydesa i Galena.
W XII wieku Albert Wielki przyczynił się do rozpowszechnienia aloesu w Europie Środkowej i Zachodniej.
W XIX wieku o właściwościach rośliny przypomina ksiądz Kneipp, który zaleca stosowanie aloesu w schorzeniach oczu. W tym czasie w lecznictwie stosowano sok ze świeżego aloesu, wodę aloesową, proszek aloesowy.
Święta z Bingen wspomina o aloesie jako leku na owrzodzenia i stany zapalne.
Aloes w medycynie ludowej uważany jest za środek przeczyszczający, a także stosowany w leczeniu ran, uśmierzający newralgiczne bóle głowy. Proszek stosowano na przeczyszczenie żołądka.
Preparaty z aloesu były także stosowane przy dyfterycie, tyfusie brzusznym, zapaleniu szpiku kostnego, wrzodach, flegmach, początkach katarakty, ropnym zapaleniu spojówek.
98% liści aloesu stanowi woda. Ponadto liście aloesu są źródłem antranoidów, kwasów organicznych, białek i polisacharydów o charakterze śluzu. Aloes zawiera witaminy z grupy B oraz minerały: cynk, magnez, miedź, molibden.
Alona otrzymywana z aloesu zwiera: aloina, Alainozydy A i B, aleozyna, aleo-arbonazyd, żywice.
Aloes drzewiasty
Dawka śmiertelna dla aloesu to 8 g proszku.
Odpowiednio zebrany liść aloesu zmiażdżyć i na każde 100 g miazgi dodać 200 g miodu. Całość powoli ogrzewać do wrzenia. Odstawić do następnego dnia, ponownie ogrzewać do wrzenia, przecedzić przez gęste sito do słoika. Miód przechowywać w lodówce. Przyjmować rano na czczo oraz na godzinę przed obiadem po łyżeczce jako środek pobudzający apetyt, przeciw nieżytowy i ogólnie wzmacniający. Jest wskazany dla dzieci, młodzieży i osób starszych.
Literatura
Informacje zamieszczone na stronie internetowej nie stanowią profesjonalnej porady medycznej ani instrukcji użycia. W żadnym wypadku treści zamieszczone na stronie internetowej nie mogą zastąpić konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.