Rodzina: Mirtowate
Rodzaj: Czepetka
Gatunek: Czepetka pachnąca
Łacińska: Syzygium aromaticum, Caryophyllus aromaticus,
Angielska: Clove
Niemiecka: Hewurznelkenbaum, Gewürznelken
Polskie nazwy: Goździki kramne, czapetka pachnąca, drzewo goździkowe, goździk wonny, jambusznik goździkowy
Goździkowiec pochodzi z indonezyjskiej wyspy Molukken. Obecnie roślina jest uprawiana w Brazylii, Indiach, Zanzibarze, na Madagaskarze, na Filipinach i w Sir Lance. Największe uprawy goździkowca znajdują się w Tanzanii.
Surowcem leczniczym i przyprawowym są nierozwinięte pączki kwiatowe. W lecznictwie i aromaterapii stosuje się również olejek goździkowy.
Zbiór goździków przypada dwa razy do roku, w lecie i zimą. Pąki goździkowca zbiera się, kiedy osiągną odpowiednią wielkość, a podstawa kielicha rozwinie się w charakterystyczny płatek, ale żaden pąk nie otworzyły się. Zebrany surowiec suszy się.
Goździki były znane w Chinach, a pierwsza wzmianka o tej roślinie pojawia się w chińskich pismach Han z okresu 220- 206 roku p. n. e. Goździki podawano cesarskim gościom na dworze chińskim jako odświeżacz powietrza, co miało uchronić władcę przed przykrymi zapachami podczas rozmów z poddanymi.
Dzięki arabskim kupcom goździki trafiły do Bizancjum, gdzie szybko zyskały uznanie.
W I wieku naszej ery goździki docierają do Aleksandrii i Egiptu. Do Europy goździki dotarły wraz z kupcami z Azji w VIII w. W XIII wieku Wenecja była wiodącym dostawcą goździków do Europy.
Goździki stały się popularną przyprawą i środkiem leczniczym w średniowiecznej Europie. Pojawiły się nawet w poemacie Dantego Alighieri, który krytykuje marnotrawco goździków jako przyprawy do mięsa.
Święta Hildegarda uważała, że goździki są szczególnie skuteczne na artretyzm w stopach.
Początkowo monopol na handel goździkami mieli Portugalczycy, którzy przejęli szlaki morskie, aby transportować przyprawę z Indyjskiej Wyspy. W XVIII wieku Holendrzy zaczęli usuwanie plantacji goździków ze wszystkich wysp z wyjątkiem Wyspy Ambion i Terante, dzięki czemu przejęli monopol nad uprawą drzew goździkowych. Dlatego też uzbrojeni żołnierze strzegli plantacji i pilnowali, aby wokół wyspy Molukka nie powstawały inne plantacje. Później plantacje zostały przeniesione na wyspę Ambon.
W XIX wieku goździki dotarły do Indii.
Goździki są stosowane w medycynie ludowej w leczeniu astmy, krwawiących dziąseł, niestrawności, gorączki i porannych mdłości.
Spożywanie 8 goździków dziennie miało wzmacniać serce.
W krajach tropikalnych goździkami leczy się świerzb, malarię, cholerę, gruźlicę.
Goździki były stosowane w Chinach jako środek na niestrawność, biegunki, przepukliny. Chińscy lekarze stosowali goździki także jako środek przeciwgrzybiczy.
Pączki goździkowca korzennego swoje właściwości zawdzięczają zawartości olejku eterycznego, który zawiera głównie eugenol (do 95%), etanol, tymol. Ponadto przyprawa jest źródłem flawonoidów, steroli, terpenów, kwasów fenolowych. Goździki zawierają witaminy A i C oraz minerały: żelazo, wapń, magnez, fosfor, sód, potas.
Goździki to aromatyczna przyprawa, która jest chętnie dodawana do wielu potraw. Swoje działanie goździki zawdzięczają olejkowi, który wykazuje silne właściwości przeciwutleniające.
Goździki:
Olejek goździkowy stosowany w większych ilościach u osób wrażliwych może powodować alergie i podrażnienia skóry. Dwa związki obecne w olejku z goździków podejrzewa się o działanie cytotoksyczne.
Goździków nie powinny spożywać kobiety w ciąży oraz osoby chorujące na nowotwory, a także dzieci.
Arnal- Schnebelen B, Goetz P., Paris M.; Lecznicze dary natury; Reader’s digest, Warszawa 2003, str. 82
Charles D. J.; Antioxidant properties of spices, herbs and other sources, Springer Science 2013, str. 246-253
Gawłowska A., Halarewicz A., Jabłoński J., Bernades- Rusin M.; Atlas przypraw; SBM, Warszawa 2018, str. 84-85
Górnicka J.; Leki z ogrodu; AWM, Warszawa 2012, str. 118-120
Khan I. A., Abourashed E. A.; Leung’s encyclopedia of common natural ingredients used in food, drugs and cosmetics; Wiley 2010, str. 209-211
Muszyński J.; Ziołolecznictwo i leki roślinne (fytoterapia); Wyd. Prawnicze i Naukowe, Warszawa 1951r., str. 11
Ogrodnik Z.; Dziennik zdrowia, naturalne metody leczenia 2018; Videograf, Chorzów 2017, str. 95
Rostafiński J.; Zielnik czarodziejski to jest zbiór przesądów o roślinach; Akademia Umiejętności, Kraków 1893r. str. 25
Monografia EMA (30.08.2019)
WHO Monograph vol. 2, Berlin 1999, str. 45-54
Wielka księga ziół, Reader’s Digest, Warszawa 2009
http://www.przyprawowy.pl/gozdziki.html
http://rosliny-lecznicze.pl/gozdzikowiec-korzenny/
http://www.whfoods.com/genpage.php?tname=foodspice&dbid=69
https://www.organicfacts.net/health-benefits/herbs-and-spices/health-benefits-of-cloves.html
Dane ze stron: 26.03.2015
Niezwykle aromatyczna i smaczna nalewka z owoców dzikiej róży.
Jabłka to najpopularniejsze owoce na świecie. Warto je włączyć do codziennej diety, ponieważ korzystnie wpływają na zdrowie. Poznaj 10 powodów dla których warto jeść jabłka.
Pestki dyni to źródło magnezu, fosforu, manganu oraz cynku oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Łatwo przyswajalny cynk obecny w pestkach dyni korzystnie wpływa na płodność oraz zwiększa sprawność seksualną. Od wieków pestki dyni są stosowane w kuracjach odrobaczających…
Blog Naturalne zdrowie powstał kilka lat temu i ma on charakter informacyjny. Wszystkie wiadomości o zastosowaniu i właściwościach ziół oraz dietetyce i ziołolecznictwie zbieram w różnych książkach i na stronach internetowych.
#zioła #zastosowanieziół #ziołolecznictwo #dietetyka #zdroweodżywianie #przyprawy #roslinylecznicze
Informacje zamieszczone na stronie internetowej nie stanowią profesjonalnej porady medycznej ani instrukcji użycia. W żadnym wypadku treści zamieszczone na stronie internetowej nie mogą zastąpić konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.