Krwawnik pospolity- systematyka

Rodzina: Astrowate
Rodzaj: Krwawnik
Gatunek: Krwawnik pospolity

Nazwy

Łacińska: Achillea millefolium

Angielska: Milfoli, Yarrow

Niemiecka: Gemeine Schafgarbe

Polskie nazwy: pokrętnik, rannik, tysiąclist, twardziec, krawczyk, krowewnik, krwawnica, krzewnik, drętwik, śmietanka, stolist, tysięcznik, żeniszek, złocień, złocień krwawnik, renisz, krewniak, zaniszeń, sierpownik, złotnia, krewnik, derewyj,  szerpownik, trowunik, twardziec, złotnia

Krwawnik pospolity- występowanie

Krwawnik to pospolita roślina, która występuje na obu półkulach w strefie klimatu umiarkowanego. Rodzimy obszar występowania obejmuje Europę i północną Azję. W Polsce krwawnik rośnie powszechnie rośnie na suchych łąkach, pastwiskach i poboczach dróg. Na polach uprawnych uważana za chwast.

Krwawnik pospolity- odmiany

Istnieje około 85 odmian krwawnika. W Polsce występuje kilka gatunków z tego rodzaju. Krwawnik wykazuje dużą zmienność gatunkową. Występuje w kilku podgatunkach i odmianach różniących się pokrojem oraz składem olejku eterycznego.

Surowiec

Surowcem leczniczym jest ziele krwawnika (Millefolii herba), rzadziej kwiat (Millefolii flos).

Historia

Nazwa gatunkowa archillea pochodzi z opisu znajdującego się w Iliadzie Homera, gdzie na krwawiącą ranę Achillesa przykładano ziele krwawnika. Nazwa millefolium związana jest z licznymi segmentami, na jakie podzielony jest liść krwawnika.

Krwawnik jest jednym z najdawniej stosowanych ziół. W Chinach z otartych i wysuszonych łodyg krwawnika wykonywano wróżby z I księgi Ching. Celtyccy druidzi przepowiadali pogodę przy pomocy ziela krwawnika.

W I w n.e. liczne właściwości krwawnika chwali Scribonius Lałgus oraz Dioskorides. Wówczas ziele krwawnika stosowano jako lek na rany i wrzody. Hipokrates zalecał krwawnik w leczeniu żylaków odbytu. Pliniusz pisze, że zielem krwawnika leczono rany u bydła.

W średniowieczu krwawnik był uprawiany przez benedyktynów w przyklasztornych ogródkach i była to roślina powszechnie stosowana na krwawienia. Święta Hildegarda również wspomina o krwawniku jako świetnej roślinie przeciwkrwotocznej.

Krwawnik pospolity w medycynie ludowej

Krwawnik w medycynie ludowej był uznawany za środek na wszystkie choroby. Ziele i kwiat krwawnika stosuje się jako środek napotny w okresie przeziębień. Ziele krwawnika często jest określane mianem zioła dla kobiet, ponieważ łagodzi wszystkie dolegliwości związane z menstruacją i menopauzą.

Wg. J. Rostafińskiego napar z krwawnika stosowano jako środek łagodzący bóle zębów. Listek krwawnika włożony do nosa miał wzmagać krwawienie z nosa, natomiast nalewka z była stosowana jako środek wspomagający pamięć, poprawiający nastrój oraz dający długowieczność. W okresie odrodzenia odwary z krwawnika stosowano jako lek przeciwmalaryczny.

Składniki mineralne

 Za działanie krwawnika odpowiada wiele związków chemicznych. Wśród najważniejszych związków można wymienić olejek eteryczny, nadających charakterystyczny zapach krwawnikowi. Skład olejku jest bardzo zmienny i zależy od gatunku, pochodzenia, terminu zbioru surowca. Krwawnik jest bogaty w gorzkie glikozydy (achilleina), które wykazują działanie w obrębie układu pokarmowego. Kolejną grupą związków obecnych w krwawniku są flawonoidy w formie glikozydów, głównie apigeniny, luteoliny, rutyny. Krwawnik zawiera również kwasy tłuszczowe i sterole oraz furanokumaryny i wiele kwasów organicznych. Z ziela krwawnika wyizolowano alkaloidy i poliacetyleny.  Krwawnik dostarcza do organizmu witaminy: C, K, A, E, kwas foliowy. Roślina ta to także cenne źródło minerałów, wśród których największe znaczenie ma mangan.

Warto pamiętać, że kwiaty krwawnika zawierają więcej olejku, z kolei liście mają więcej goryczek.

KRWAWNIK POSPOLITY DZIAŁANIE LECZNICZE

 Jak sama nazwa wskazuje krwawnik to od dawien środek na krwawienia, zarówno te zewnętrzne jak i wewnętrzne. Roślina swoim działaniem wpływa głównie na układ pokarmowy, wspomaga krążenie oraz jest pomocna kobietom. Krwawnik:

• Jest skutecznym środkiem w przypadku niestrawności, łagodzi kolki, poprawia apetyt,
• Stymuluje wydzielanie żółci poprawiając pracę wątroby
• Zwiększa przyswajalność składników pokarmowych
• Ma działanie przeciwskurczowe na mięśnie gładkie jelit i dróg żółciowych
• Hamuje niewielkie krwawienia w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy
• Zmniejsza lub hamuje drobne krwawienia z uszkodzonych naczyń włosowatych w błonie śluzowej układu pokarmowego i płuc,
• Rozszerza naczynia krwionośne, jest więc pomocny przy nadciśnieniu
• Zwiększa ilość trombocytów we krwi tym samym wpływając na krzepliwość krwi
• Pomaga zapobiegać kamicy nerkowej
• Oczyszcza organizm z toksyn, pomaga usunąć nadmiar kwasu moczowego z organizmu
• Jest stosowany jako łagodny środek uspokajający
• Łagodzi bole głowy oraz pomaga zlikwidować migreny
• Reguluje cykl menstruacyjny oraz łagodzi typowe objawy menopauzy
• Zmniejsza obfite krwawienia miesiączkowe oraz łagodzi bóle menstruacyjne
• Zmniejsza stany zapalne jajników i macicy
• Znalazł zastosowanie w leczeniu pęknięć naskórka, otarć, odmrożeń, drobnych skaleczeń,
• Działa świetnie na trądzik i wypryski
• Wykazują działanie przeciwzapalne oraz słabo bakteriobójcze

Krwawnik pospolity- działanie niepożądane

• Osoby szczególnie wrażliwe mogą być uczulone na krwawnik i reagować wysypką
• Dłuższa kuracja krwawnikiem może powodować nadwrażliwość na światło słoneczne
• Spożyty w dużych ilościach może powodować bóle głowy i oszołomienie

Krwawnik pospolity-przeciwwskazania

• Ciąża i laktacja