Systematyka

Rząd: Różowce
Rodzina: Różowate
Rodzaj: Aronia

Nazwy

Łacińska: Aronia melanocarpa
Angielska: Chokeberry
Niemiecka: Aronia, Schwarze Apfelbeere
Polskie nazwy: Czarna jarzębina, aronia, aronia czarna, aronka

Występowanie

Aronia pochodzi z Ameryki Północnej. Przywieziona do Europy rozprzestrzeniła się głównie w Rosji i Szwecji.

W Polsce rośnie w stanie naturalnym głównie na ubogich glebach przy kamiennych zboczach, na torfowiskach oraz piaskach.

Odmiany

Znane są różne odmiany aronii. Najczęściej spotykane odmiany poza aronią czarnoowcową to:

• Aronia czerwona (A. arbutifolia), która nie jest rośliną popularną, ze względu na małe i bardzo cierpkie owoce
• Aronia śliwolistna (A. prunifolia), która ze względu na purpurowe owoce często jest mylona z aronią czarnoowcową

Surowiec

Do celów medycznych, kulinarnych i kosmetycznych wykorzystuje się dojrzałe owoce aronii. Z owoców pozyskuje się sok oraz syrop aroniowy.

Historia

Pierwsze krzewy aronii dotarły do Europy w XVIII wieku. Wówczas zaczęto uprawę tej rośliny w Skandynawii oraz w Rosji. Dopiero po II wojnie światowej stwierdzono, że owoce aronii nadają się do konsumpcji, wówczas zaczęto ją na szerszą skalę uprawiać w głównie w Rosji.

Medycyna ludowa

W medycynie ludowej Ameryki Północnej zalecano spożywanie owoców aronii zwłaszcza kobietom w ciąży, aby dodawały sił i witalności. Sok z aronii uchodził za eliksir młodości, który rozjaśniał umysł i pomagał w problemach gastrycznych.

Składniki mineralne

Owoce aronii to doskonałe źródło antocyjanów, flawonoidów, karotenoidów, katechin. Z właściwości antyoksydacyjne owoców z aronii odpowiadają także kwasy fenolowe: chlorogoenowy, kawowy. Aronia zawiera także witaminy oraz minerały, w tym te rzadko spotykane jak: mangan, selen, molibden, kobalt, jod.

Same owoce aronii nie ulegają psuciu po zbiorze, ponieważ zawierają substancje bakteriostatyczne.

DZIAŁANIE LECZNICZE ARONII

Owoce aronii:

• Wspomagają leczenie cukrzycy obniżając poziom cukru we krwi
• Wspomagają leczenie wrzodów żołądka i zapalenia trzustki
• Regulują wydzielanie soków trawiennych
• Wywierają korzystny wpływ na wątrobę i chronią ją przed działaniem szkodliwych czynników
• Wzmacniają naczynia krwionośne i zapobiegają krwotokom
• Obniżają poziom cholesterolu
• Antocyjany zawarte w owocach aronii poprawiają widzenie kolorów, widzenie o zmierzch i rejestrację obrazów
• Mogą mieć duże znaczenie w profilaktyce chorób neurodegradacyjnych.
• Wykazują działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwgrzybiczne.
• Wykazują działanie antymutagenne, które wynika ze zdolności aronii do neutralizowania wolnych rodników i hamowania enzymów aktywujących substancje mutagenne
• Uzupełniają braki witaminowe i mineralne
• Zawarte w owocach aronii substancje bioaktywne zmniejszają działanie uboczne leków przeciwnowotworowych i łagodzą skutki radioterapii
• Związki zawarte w owocach aronii działają odtruwająco, redukują niektóre toksyny, a z niektórymi tworzą nierozpuszczalne kompleksu, dzięki czemu są one szybciej wydalane z organizmu
• Polifenole zawarte w owocach aronii pomagają zachować sprawną pamięć i poprawiają proces uczenia się

Przeciwwskazania

• Choroba wrzodowa i nadkwasota
• Stany zapalne żołądka i dwunastnicy