Najnowsze artykuły

Olejek goździkowy w stomatologii

Olejek goździkowy w stomatologii

Olejek goździkowy w stomatologi jest stosowany jako środek znieczulający, łagodzący ból oraz wspomagający odbudowę miazgi

Jabłka w wierzeniach i magii

Jabłka w wierzeniach i magii

Jabłko w wierzeniach i magii pojawia sie bardzo często jako symbol miłości, obfitości, płodności i wiedzy.

Pachnący kwiat rumianku

Rumianek w medycynie ludowej

Rumianek jest stosowany w medycynie ludowej do leczenia różnych dolegliwości, w tym bezsenności, bólów głowy, zaparć i bólów brzucha.

9 powodów dla których warto jeść arbuza

Dlaczego warto jeść arbuza

Arbuz zwyczajny nawadnia, orzeźwia i odżywia organizm. Zawiera liczne związki o działaniu prozdrowotnym. Do tego jest smaczny i niskokaloryczny,

miejsce na reklamę

Witamina B3 co to takiego?

Witamina B3 to wspólna nazwa dla kwasu nikotynowego i jego amidu, często nazywana również niacyną. Oba te związki są równoważne pod względem aktywności biologicznej.

Inne nazwy witaminy B3: Kwas 3-pirydylokarboksylowy (dawniej kwas pirydyno- β-karboksylowy) lub jego amid, czynnik przeciwpelagryczny, witamina PP.

Witamina B3- właściwości fizyczne

Kwas nikotynowy jest substancją krystaliczną, ma kwaśny smak i słaby zapach. Trudno rozpuszcza się w zimnej wodzie, nieco lepiej w gorącej. Stosunkowo dobrym rozpuszczalnikiem dla kwasu nikotynowego jest metanol.

Amid kwasu nikotynowego jest bezbarwną, drobnokrystaliczną substancją o gorzkim smaku. Bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie. Wodne roztwory amidu są obojętne, a w środowisku lekko kwaśnym wykazują żółtą fluorescencję, wzbudzoną promieniami UV.

 




Witamina B3-historia

Kwas nikotynowy został otrzymany po raz pierwszy  przez C. Huberta w roku 1867, w wyniku reakcji utlenienia nikotyny. Jednak dopiero 70 lat później ustalono jego funkcje biologiczne jako witaminy.  W roku 1935 R. Kuhn wyizolował amid kwasu nikotynowego z mięśnia sercowego. Rok później dwóch innych naukowców odkryło, że amid ten jest częścią składową enzymów katalizujących proces przenoszenia atomów wodoru ze zredukowanego substratu na odpowiedniego biorcę elektronów i protonów. W roku 1937 C. A. Elvehjem z zespołem wyodrębnili amid kwasu nikotynowego z wątroby. Badacze Ci ustalili także, że amid kwasu nikotynowego skutecznie leczy pelagrę u ludzi oraz tzw. chorobę czarnego języka u psów. Kwas nikotynowy był pierwszym lekiem, który zaczęto stosować przy hipercholesterolemii, jednak później okazało się, że duże dawki witaminy mogą powodować wzrost stężenia glukozy we krwi.

 

Witamina B3- rola w organizmie

  • Amid kwasu nikotynowego wchodzi w skład NAD i NADP
  • Wpływa na prawidłowy przebieg procesów utleniania i redukcji w komórkach
  • Wspomaga działanie DNA i chroni geny przed uszkodzeniami
  • Bierze udział w produkcji erytrocytów
  • Poprawia profil cholesterolu i kwasów tłuszczowych, hamuje narastanie tkanki miażdżycowej
  • Jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, wpływa na prawidłowe funkcjonowanie mózgu i obwodowego układu nerwowego
  • Jest składnikiem koenzymów odpowiedzialnych za utlenianie węglowodanów, aminokwasów, tłuszczów
  • Bierze udział w syntezie związków wysokoenergetycznych
  • Bierze udział w odtruwaniu organizmu-hamuje szkodliwe działanie leków i związków chemicznych
  • Wpływa na prawidłowe funkcjonowanie skóry i błon śluzowych, wpływa na kondycję włosów
  • Wpływa na przemianę wodną w skórze, jest niezbędna w procesie rogowacenia naskórka
  • Razem z witaminą C i metioniną przyspiesza regenerację rodopsyny
  • Wspomaga system odpornościowy
  • Uczestniczy w syntezie hormonów płciowych (estrogenu, progesteronu, testosteronu), tyrozyny, insuliny i kortyzolu
  • Ma działanie światłochronne

 

Witamina B3- metabolizm

Po podaniu doustnym 60-80% niacyna wchłania się w górnym odcinku jelita cienkiego. Następnie witamina ta jest transportowana do wątroby i innych tkanek, gdzie uczestniczy jako NAD i NADP w reakcjach biochemicznych.  Niacyna jest wydalana z moczem w postaci różnych metabolitów. Jednym z metabolitów amidu kwasu nikotynowego wydalanych z moczem jest chlorek N-metylo-3-karboksamidopirydyniowy.

Maksymalne stężenie niacyny pojawia się we krwi po 45 minutach, a jej uwalnianie trwa 4-5 godzin.

Witamina B3- toksyczność

Toksyczność amidu kwasu nikotynowego jest około trzykrotnie wyższa niż kwasu nikotynowego.

Ok 20 minut po podaniu kwasu nikotynowego na skórze mogą pojawić się zaczerwienienia i pieczenie skóry. Duże dawki mogą powodować nasilenie objawów astmy, zaburzenia rytmu serca oraz objawy grypopodobne.

 Dawki rzędu 100 mg kwasu nikotynowego podane doustnie niekiedy mogą powodować rozszerzenie naczyń krwionośnych, swędzenie skóry, bóle głowy. Duże dawki niacyny mogą wywołać pełen obraz kliniczny cukrzycy u osób zagrożonych tą chorobą oraz ostre napady dny moczanowej i bólów gośćcowych u osób ze skłonnością do dużej ilości kwasu moczowego we krwi.

Większe dawki, rzędu 750 mg, mogą wywoływać żółtaczkę, często również nieodwracalne uszkodzenia wątroby, niekiedy utratę łaknienia, arytmię serca czy psychozy. Po kilkuletnim stosowaniu dużych dawek kwasu nikotynowego obserwowano martwicę wątroby, arytmię serca, zaburzenia skórne i zwiększenie zawartości glukozy w osoczu.

Podczas suplementacji wysokich dawek nikotynamidu zaleca się monitorowanie aktywności ALT- enzymu, którego stężenie wzrasta w przypadku uszkodzenia wątroby. U osób z dną moczanową powinno się kontrolować stężenie kwasu moczowego, a u cukrzyków należy sprawdzać poziom glukozy. Podawanie witaminy B3 może powodować nasilanie się objawów choroby Parkinsona. Nikotynamid przenika do mleka matki, dlatego należy go ostrożnie przyjmować w czasie karmienia piersią.

Z ciekawostek można podać, że niacyna nie powinna być podawać zwierzętom, szczególnie psom.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Biernat J.; Żywienie a uroda; Wydawnictwo Astrum, Wrocław 2006, str. 28, 107-108

Braun L.; Cohen M.; Herbal & Natural Suplements an evidence- base guide 3th edition; Elsevier 2010, str. 936- 945

Czikow P., Łaptiew J.; Rośliny lecznicze bogate w witamin; Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1987r., str. 24-25

Jarosz M.; Normy żywienia dla populacji Polski, IŻŻ 2016r., str. 158- 160

Jarosz M., Dzieniszewski J.; Uważaj co jesz, gdy zażywasz leki, interakcje między żywnością, suplementami diety a lekami; Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007, str. 104, 113,

Kaczmarczyk P.; Mikroelementy; Kolpap, Kielce, str. 10- 11

Mindell E.; Biblia witamin; Wiedza i życie, Warszawa 1993, str. 75-77, 173

Moszczyński, R. Pyć; Biochemia witamin część I witaminy grupy B i koenzymy; Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 1998 r., str.53- 76

Pałasz M., Petzke E.; Atlas witamin naturalne źródło zdrowia; SBM, Warszawa 2018, str.90-97




Rola witaminy B5

Witamina B5 wpływ na zdrowie

Witamina B5 często określana jako kwas pantotenowy to witamina, której formą aktywną jest AcyloKoenzymA. Witamina B5 korzystnie wpływa wygląd skóry, włosów i paznokci

Witaminy B1, B2, PP, P, B6, C, B5, H

Witaminy rozpuszczalne w wodzie

W wodzie rozpuszczają się wszystkie witaminy z grupy B, o których często mówi się po prostu B-kompleks, witamina C oraz P czyli bioflawonoidy

Znaczenie karotenoidów w żywności

Karotenoidy w żywności

Karotenoidy to naturalne barwniki występujące w żywności, które przemysł spożywczy wykorzystuje do barwienia masła, tłuszczy, sosów, lodów, słodyczy

Wykorzystanie imbiru w kuchni

Imbir jak go wykorzystać w kuchni

Imbir to delikatnie ostra przyprawa kojarzona głównie z kuchnią azjatycką. Świeże kłącze imbiru to doskonały dodatek do wielu dań mięsnych

Barwnik E 172- tlenki żelaza

E 172- Tlenki żelaza

E 172 czyli tlenki i wodorotlenki żelaza uważane są za nieszkodliwe barwniki. Najczęściej wykorzystuje się je do znakowania owoców oraz do barwienia pasztetów

Laski cynamonu cejlońskiego

Cynamon cejloński- łac. Cinnamomum verum

Cynamon cejloński wytwarzany jest z kory cynamonowca cejlońskiego, który rośnie na terenach Indii, Sri Lanki, Indonezji, a także Birmy. Jest aromatyczną przyprawą i wykazuje działanie lecznicze

żeń-szeń- interakcje z lekami

Żeń-szeń (łac. Ginseng Panax)- interakcje z lekami

Żen-szeń wspomaga pamięć i koncentrację, działa na ośrodkowy układ nerwowy, wspomaga odporność. Często sięgamy po suplementy diety z żeń-szeniem, ale jak się zioło to wchodzi w interakcje z wieloma lekami….

E 160 d- likopen

E 160d likopen barwnik spożywczy

E 160d czyli likopen jest naturalnym barwnikiem występującym w wielu żółtych, pomarańczowych i czerwonych owocach i warzywach. Jego dodatek do żywności …

Koler creative
miejsce na reklamę
miejsce na reklamę