
Kozieradka jest rośliną przyprawową szczególnie popularną w kuchni azjatyckiej. Jako przyprawę wykorzystuje się liście kozieradki oraz złociste nasiona. Ponieważ roślina zawiera dużo substancji czynnych korzystnie wpływa na nasz organizm.
Rząd: Bobowce
Rodzina: Bobowate
Rodzaj: Kozieradka
Gatunek: Kozieradka pospolita
Łacińska: Triginella foenum-graecum
Angielska: Fenugreek
Niemiecka: Bockshornklee
Polskie nazwy: grecka koniczyna, Boża trawka, greckie siano, grecka kozieradka, fenygryk
Nazwa łacińska kozieradki oznacza „trójkątne siano greckie”, co nawiązuje do romboidalnego kształtu nasion kozieradki, a także do wykorzystania rośliny jako paszy dla zwierząt w starożytnej Grecji.
Kozieradka rośnie dziko w rejonie Morza Śródziemnego, Azji Mniejszej oraz w Chinach. Uprawiana na całym świecie, głównie jako roślina paszowa i przyprawowa. W stanie naturalnym występuje w Indiach, Chinach, Pakistanie, Turcji i Sudanie.
Rodzaj Trigonella obejmuje około 80 gatunków, przy czym u nas najbardziej popularna jest kozieradka pospolita oraz kozieradka błękitna.
Surowcem są nasiona oraz kwitnące ziele kozieradki. Nasiona lub wyciągi z nasion wchodzą w skład mieszanek ziołowych, past leczniczych lub kropli.
Kozieradka była uprawiana w Asyrii jako przyprawa już w VII w p. n. e. skąd dotarła do Chin, Indii i Egiptu. W Indiach kozieradka stanowiła namiastkę kawy. Egipcjanie stosowali olej pozyskiwany z nasion kozieradki do balsamowania zwłok i zabiegów kosmetycznych.
Święta Hildegarda i Paracelsus wspominają o leczniczych właściwościach tej rośliny.
W dawnej Polsce w lecznictwie stosowano nasiona kozieradki oraz jej sok i ziele. Sok z kozieradki stosowano przy ciężkich chorobach i jako środek pobudzający miesiączkowanie. Medycyna ludowa zaleca odwar ze zmielonych nasion przy chorobach śledziony oraz przy chorobach płuc.
W Egipcie podaje się kozieradkę w chorobach spowodowanych niedoborem witaminy PP.
W Medycynie Wschodu suszone nasiona kozieradki są podawane przy zaburzeniach przewodu pokarmowego, jako środek obniżający poziom cukru we krwi, wzmacniający, mlekopędny, łagodzący kaszel. Zewnętrznie stosuje się tam również kozieradkę w postaci okładów w przypadku odmrożeń, czyraków, owrzodzeń.
W Iranie okłady z kozieradki stosuje się przy zapaleniu powiek.
Kozieradka jest surowcem śluzowym, a więc jest bogata w polisacharydy. Za właściwości kozieradki odpowiadają zawarte w nasionach saponiny sterolowe (pochodne diosgeniny). Kolejnym związkiem, który wpływa na działanie lecznicze kozieradki jest trygonelina. Nasiona kozieradki są cennym dla wegetarian źródłem białka, bogatego w tryptofan i lizynę. Kozieradka dostarcza fitosetrole, witamin ( PP, D3, C, B1, witamina H, karoten, witamina F) i minerałów ( potas, wapń, żelazo, fosfor).
Podczas obróbki termicznej nasion kozieradki wzrasta stężenie witaminy PP, która jest uwalniana z rozpadu trygoneliny.
Młode liście dostarczają witaminę C i K oraz żelazo, wapń, błonnik.
Nasiona kozieradki wywierają wielokierunkowe działanie na organizm ludzi. Działanie przeciwzapalne kozieradki jest porównywalne z działaniem niesteroidowych leków przeciwzapalnych, przy czym dodatkowo towarzyszy jej delikatne działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne.
Kozieradka:
Nasiona kozieradki stosowane zewnętrznie wykazują działanie przeciwzapalne, przeciwobrzękowe, przeciwwysiękowe, przeciwświądowe, zmiękczające oraz pobudza regenerację tkanek , pobudzają ziarninowanie tkanek. Przemywanie skóry wyciągami z kozieradki działa przeciwtrądzikowo, przyspiesza resorpcję ropni i przyspiesza gojenie się krost. Wyciągi z rośliny stosuje się do okładów i obmywań oraz jako środek kosmetyczny dla cery tłustej.
Zapach rośliny jest tak intensywny, że po zjedzeniu można go wyczuć w pocie.
Arnal- Schnebelen B., Goetz P., Paris M.; Lecznicze dary natury; Reader’s digest, Warszawa 2003, str. 115
Bremness L.; Wielka księga ziół; Wiedza i życie, Warszawa, str. 141, 243,
Gawłowska A., Halarewicz A., Jabłoński
Opracowanie zbiorowe; Atlas przypraw; SBM, Warszawa 2018, str. 106- 107
Griffith H. W.; Witaminy, pierwiastki i minerały; Agencja Elipsa, Warszawa 1994r., str. 345
Gumowska I.; Ziółka i my; Wydawnictwo PTTK „Kraj”, Warszawa 1983, str. 76-77
Halarewicz A.; Atlas ziół; SBM, Warszawa 2015, str. 84
Krauze-Baranowska M., Król- Kogus B.; Greckie siano, Boża trawka: Kozieradka; Panacea nr 4 (37), 2011, str. 20-21
Kybal J.; Rośliny aromatyczne; Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1985r., str. 196
Ożarowski A.; Ziołolecznictwo – poradnik dla lekarzy; PZWL, Warszawa 1982, str. 263- 264
Small E., Deutsch G.; Culinary herbs for short-season gardeners;National Research Council of Canada & Ismant Associates Inc, 2001, str. 79- 81
Szaciłło K. i M.; Przyprawy, które leczą; Wydawnictwo Zwierciadło, Warszawa 2018, str. 168- 172
Wasilewska G.; Polskie zioła lecznicze i uzdrawiające; Wydawnictwo RM 2015, str.78-79
https://rozanski.li/323/kozieradka-trigonella-w-sporcie/ (29.01.2021)
http://luskiewnik.strefa.pl/farmakologia/trigonella.html (29.01.2021)
Niezwykle aromatyczna i smaczna nalewka z owoców dzikiej róży.
Jabłka to najpopularniejsze owoce na świecie. Warto je włączyć do codziennej diety, ponieważ korzystnie wpływają na zdrowie. Poznaj 10 powodów dla których warto jeść jabłka.
Pestki dyni to źródło magnezu, fosforu, manganu oraz cynku oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Łatwo przyswajalny cynk obecny w pestkach dyni korzystnie wpływa na płodność oraz zwiększa sprawność seksualną. Od wieków pestki dyni są stosowane w kuracjach odrobaczających…
Blog Naturalne zdrowie powstał kilka lat temu i ma on charakter informacyjny. Wszystkie wiadomości o zastosowaniu i właściwościach ziół oraz dietetyce i ziołolecznictwie zbieram w różnych książkach i na stronach internetowych.
#zioła #zastosowanieziół #ziołolecznictwo #dietetyka #zdroweodżywianie #przyprawy #roslinylecznicze
Informacje zamieszczone na stronie internetowej nie stanowią profesjonalnej porady medycznej ani instrukcji użycia. W żadnym wypadku treści zamieszczone na stronie internetowej nie mogą zastąpić konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.