- Kiwi- Actinidia deliciosa
Kiwi – systematyka
Rodzina: Aktinidiowate
Rodzaj: Aktinidia
Nazewnctwo
Łacińska: Actinidia deliciosa
Angielska: Kiwi
Niemiecka: Kiwi
Polska: aktinidia
Kiwi- Występowanie
Aktinidia występuje w klimacie umiarkowanym. Roślina pochodzi z Chin.
Obecnie kiwi uprawia się w Nowej Zelandii, Australii, Kalifornii, Chile, ale także nad Morzem Śródziemnym. Jednak największe uprawy tego owocu znajdują się w Nowej Zelandii- i stanowią aż 70% światowej produkcji.
Kiwi odmiany
Znanych jest 60 odmian tej rośliny, ale tylko niektóre z nich mają jadalne owoce. Najpopularniejszą odmianą kiwi jest aktinidia smakowita o słodko-kwaskowym smaku i szmaragdowym kolorze. W Polsce można uprawiać aktinidię pstrolistną i ostrolistną, które są odporne na mróz, mają jednak duże wymagania cieplne, aby wydały owoce, które są mniejsze niż znana nami kiwi.
Trochę historii
Walory smakowe owoców aktinidii zostały docenione w Nowej Zelandii, gdzie od ok. 1904 r owoce te są uprawiane. Początkowo nazywano je agrestem chińskim, a na początku XX wieku jej obecną nazwę wprowadzili Nowozelandczycy. Nazwa kiwi została nadana, ponieważ puszek na skórce owocu przypominał mieszkańcom Nowej Zelandii ptaka, który występuje tylko na tej wyspie. Początkowo kiwi było traktowane jako roślina ozdobna.
Kiwi w medycynie ludowej
W chińskiej medycynie ludowej wykorzystuje się owoce, łodygi oraz korzenie aktinidii jako środek moczopędny, łagodzący gorączkę i uspokajający. Pnącza i liście wykorzystuje się jako lek na kamienie nerkowe, bóle reumatoidalne czy raka wątroby i przełyku.
Kiwi- zastosowanie
- Włókna z pnączy są wykorzystywane do produkcji lin
- Z liści i kory można wytworzyć papier
Kiwi wartość odżywcza
Kiwi jest doskonałym źródłem witamin: A, B1, B2, B3, B5, B6, B9, E, K, kwasu pantotenowego oraz minerałów: sodu, fosforu, wapnia, magnezu, żelaza, cynku, miedzi, manganu, selenu, potasu. Jak większość owoców kiwi dostarcza łatwo przyswajalne cukry. Jest także źródłem błonnika i pektyn oraz kwasów organicznych.
W owocach kiwi znajduje się enzym- kctinidyna, który powoduje zmiękczenie włókien mięsnych.
Niedojrzały owoc jest źródłem chlorofilu A i B oraz karotenoidów (β- karotenu, luteiny, violaksantyny)
Dodatkowo pestki zawarte w owocu zawierają wiele kwasów tłuszczowych z grupy omega3, steroli, kwasu ursalowego, chlorogenowego oraz flawonoidy.
KIWI DZIAŁANIE LECZNICZE
Aktinidia jest owocem bogatym w witaminę C i wiele cennych składników odżywczych, które korzystnie wpływają na zdrowie. Już jeden owoc aktinidii pokrywa dzienne zapotrzebowanie na witaminę C. Duża zawartość związków biologicznie aktywnych sprawa, że owoc ten działa wielokierunkowo na organizm ludzki.
Owoc aktinidii:
- Przyspiesza metabolizm
- Usprawnia pracę jelit
- Hamuje apetyt na słodycze
- Zapobiega zaparciom i poprawia perystaltykę jelit
- Doskonale gasi pragnienie, bo zawiera dużo wody
- Obniża ciśnienie krwi
- Reguluje rytm serca
- Zmniejsza ryzyko powstawania zakrzepów krwi, chroni przed udarem i zakrzepicą żył
- Reguluje poziom cholesterolu i trójglicerydów
- Poprawia wytrzymałość naczyń krwionośnych
- Dotlenia mózg
- Poprawia koncentrację i sprawność umysłową
- Jest pomocny w walce ze stresem
- Poprawia nastrój i działa kojąco na nerwy, wspomaga leczenie depresji
- Wpływa korzystnie na układ kostny
- Pomaga przy astmie i kaszlu, jest pomocna przy gruźlicy płuc
- Wspomaga odporność
- Łagodzi objawy grypy i przeziębienia oraz ułatwia ich leczenie
- Pomaga w oczyszczaniu organizmu z toksyn
- Wpływa korzystnie na wzrok i chroni przed zachorowaniem na jaskrę
- Zapobiega zwyrodnieniom plamki żółtej
- Poprawia wygląd skóry
- Opóźnia procesy starzenia
- Wspomaga produkcję kolagenu
- Łagodzi stany zapalne
- Umacnia kruche naczynka krwionośne
- Poprawia stan tłustej i trądzikowej cery
- Reguluje poziom cukru w organizmie (jest polecany owocem dla cukrzyków)
- Jest antyoksydantem, który chroni DNA przed zniszczeniem
- Pestki z kiwi to doskonały peeling dla naszej skóry poprawiający jej wygląd
- Pomaga przy zapaleniu wątroby
Objawy niepożądane
Kiwi może uczulać.
Przeciwwskazania
Kiwi powinny wystrzegać się osoby uczulone na ananasy.
Lim T,. K.; Edible medicinal and non medicinal plants, V1, Fruits, Springer 2012, str 20-29
Sędzik M.; Kiwi- bomba witaminowa; Panacea nr 1 (50), styczeń- marzec 2015, str. 34
http://www.smaczny.pl/artykul,doktor_kiwi (19.03.2020)
- Podobne artykuły
Figowiec pospolity
Figowiec pospolity to niewielkie drzewo rosnące w ciepłym klimacie. Jego owoce- figi mają zastosowanie w lecznictwie
Brzoskwinia (łać. Prunus persicia)
Brzoskwinia to soczysty owoc o niezwykłych właściwościach. Ponadto brzoskwinia ma zastosowanie w kosmetyce
Awokado-łac. Persea Scheffer
Awokado nazywane również smaczliwką, to owoc pochodzący z Ameryki Środkowej. Awokado jest cenione ze względu zawartość kwasów jednonienasyconych
Jeżyna- łac. Rubus fruticosus
Jeżyna to soczysty owoc, który dostarcza wiele cennych witamin i minerałów. W lecznictwie oprócz owoców wykorzystuje się także liście jeżyny
