Najnowsze artykuły

Jabłoń domowa (łac. Malus domestica)

Jabłoń domowa (łac. Malus domestica) to najczęściej uprawiane drzewo owocowe o soczystych i smacznych owocach, dostępnych w wielu odmianach przez cały rok

Lawenda i jej zastosowanie w kuchni

Lawenda w kuchni … Może służyć jako wspaniały dodatek do większości dań, jakie przyrządzamy każdego dnia, dodając im odpowiedniego aromatu

Kwas foliowy czyli witamina B9

Kwas foliowy (witamina B9, witamina B11, witamina M, folacyna lub folian) jest potrzebny każdej komórce naszego ciała, od poczęcia do późnej starości

Jakie owoce sezonowe w lipcu

Lipiec- owoce sezonowe. W lipcu mamy dostęp do największej ilości świeżych i soczystych owoców, wśród których należy wymienić: agrest, jagody, brzoskwinie, porzeczki…

Rozmaryn lekarski- systematyka

Rodzina: Jasnotowate
Rodzaj: Rozmaryn
Gatunek: Rozmaryn lekarski

Nazwy

Łacińska: Rosmarinus officinalis
Angielska: Rosemary
Niemiecka: Rosmarin

Rosmarinus oznacza „morską rosę”, a nazwa wzięła się stąd, że w naturze krzewy rozmarynu najczęściej można spotkać na klifach nad Morzem Śródziemnym.

 

Rozmaryn lekarski- występowanie

Rozmaryn występuje w krajach śródziemnomorskich, jest także uprawiany. Roślinę tą można także spotkać na terenach Azji Mniejszej, w Północnej Afryce oraz Anglii.

 

Rozmaryn lekarski- surowiec

Surowcem są liście rozmarynu, czasami wykorzystuje się także owoce, korzenie i kwiaty. W medycynie duże znaczenie ma olejek rozmarynowy.




Trochę historii

Pewna legenda podaje, że podczas podróży Rodziny Świętej do Egiptu Matka Boska rozwiesiła swój płaszcz na krzaku rozmarynu, aby go oczyścić z pyłu i kurzu. Od tego czasu białe kwiaty rozmarynu stały się niebiańsko niebieskie.

Rozmaryn był uprawiany w starożytnym Egipcie, Grecji i Rzymie. Często wykorzystywano go do konserwowania mięsa. Roślinę wykorzystywano jako środek na poprawę pamięci i koncentracji oraz w wielu obrzędach religijnych jako składnik kadzideł.

W Grecji rozmaryn był rośliną bardzo cenioną, która była poświęcona bogini Afrodycie, natomiast Rzymianie utożsamiali to zioło z bóstwem opiekuńczej Lary, bądź z boginią Wenus.

Dioskurydes zalecał okłady z rozmarynu na wrzody, stany zapalne skóry, trudno gojące się rany, padaczkę, żółtaczkę, hemoroidy, skąpomocz.

Za sprawą legionów rzymskich oraz benedyktynów rozmaryn zawędrował do Europy Środkowej. Do Anglii rozmaryn dotarł prawdopodobnie około VII lub VIII wieku i dość szybko zaczęto go uprawiać w przydomowych ogródkach. Roślinę ceniono w południowych Niemczech, wśród Słowian i Madziarów. W średniowieczu rozmaryn był stosowany jako pasza dla zwierząt, co sprawiało, że po uboju ich mięso uzyskiwało wyborny smak. Gałązki rozmarynowe wkładano także w mięso, aby się za szybko nie popsuło. Na terenie Francji popularne było stosowanie krzewu rozmarynowego jako surowca do uzyskania dobrej jakości dymu wędzarniczego.

W XVI wieku rozpoczęto produkcję perfum, których podstawowym surowcem były świeże kwiaty rozmarynowe.

W roku 1725 w jednym z podręczników wydanych w Drukarni Jasnej Góry Częstochowskiej zostały przytoczone recepty na leki przeciwbólowe, napotne oraz inhalacje z rozmarynem w roli głównej.

 

Rozmaryn lekarski- wartość odżywcza

Rozmaryn lekarski jest surowcem olejkowym. Zawiera olejek ( do 2,5%), który jest bogaty w cyneol, borneol, kamfen, linalol. Ponadto rozmaryn zawiera flawonoidy, kwasy fenolowe (rozmarynowy, kawowy), trójterpeny, garbniki. Roślina zawiera również niewielkie ilości kamfory i  żywicy.

ROZMARYN LEKARSKI DZIAŁANIE LECZNICZE

Rozmaryn:

  • Zmniejsza stany skurczowe mięśni gładkich jelit, dróg żółciowych
  • Działa żółciopędnie
  • Pobudza trawienie, przywraca normalne ruchy perystaltyczne jelit
  • Może mieć znaczenie w regulowaniu poziomu cukru we krwi
  • Zwiększa przyswajanie składników pokarmowych,
  • Poprawia funkcjonowanie wątroby i pęcherzyka żółciowego,
  • Korzystnie wpływa na krążenie
  • Jest pomocny przy zimnych stopach i dłoniach.
  • Dzięki dużej zawartości flawonoidów wzmacnia naczynia włosowate
  • Bywa stosowany przy obniżonym ciśnieniu tętniczym krwi
  • Wzmacnia serce i usprawnia krążenie
  • Zwiększa absorpcję żelaza
  • Stosuje się do płukania gardła i ust, świetnie odświeża oddech i działa antyseptycznie
  • Stosuje się go w przeziębieniach, grypie, katarze, kaszlu, zapaleniu oskrzeli i kokluszu.
  • Jest uważany za środek wzmacniający i stymulujący nerwy
  • Wspomaga pamięć i koncentrację, zwiększając przepływ krwi do mózgu.
  • Rozmaryn stosuje się przy migrenowych bólach głowy
  • Jest stosowany jako środek pobudzający krwawienie miesiączkowe, a w dużych dawkach uznawany jest za środek poronny
  • Łagodzi stany napięcia przedmiesiączkowego
  • Zewnętrznie stosuje się okłady z naparu rozmarynowego przy bólach mięśniowych
  • Zapobiega łysieniu oraz wspomaga porost włosów
  • Niektóre związki rozmarynu wykazują działanie fotoochronne, a więc rozmaryn może chronić skórę przed szkodliwym działaniem promieniowania UV
  • W formie herbatki przyjęty w małych ilościach ma właściwości wzmacniające, podnosi sprawność fizyczną nawet u rekonwalescentów i osób starszych
  • Rozmaryn wykazuje silne działanie antyoksydacyjne

 

Rozmaryn lekarski- działanie niepożądane

  • Może powodować alergie kontaktowe
  • Stosowany w dużych ilościach może być toksyczny
  • Może powodować zapalenie skóry
  • Może spowodować poronienie

Rozmaryn lekarski-przeciwwskazania

  • Ciąża

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Bojanowska M., Budziak I., Ciołek A., Czeczko E., Jackowska I., Jankowska M., Kostecka M., Materska M., Skrzypek A.; Związki bioaktywne w roślinach zielarskich; Towarzystwo Wydawnictw Naukowych Libropolis, Lublin 2017, str. 68-69

Bremness L.; Wielka księga ziół; Wiedza i życie, Warszawa, str. 118- 119, 195

Brinkmann H., Wißmeyer K., Gehrmann B., Koch W. G., Tschirch C.; Fitoterapia racjonalne porady i zalecenia; MedPharm Polska 2007, str. 7

Chrzanowska A. A.; Tajemnice energii ziół; Studio astropsychologii, str. 15, 62- 63

Gawłowska A., Halarewicz A., Jabłoński J., Bernades- Rusin M.; Atlas przypraw; SBM, Warszawa 2018, str. 158-159

Griffith H. W.; Witaminy, pierwiastki i minerały; Agencja Elipsa, Warszawa 1994r., str. 409

Gumowska I.; Ziółka i my; Wydawnictwo PTTK „Kraj”, Warszawa 1983, str. 105- 108, 209

Jakubiak I.; Afrodyzjak królowej Węgier; Panacea nr 2 (43), 2013, str. 13-16

Jiang T. A.; Health benefits of culinary herbs and spices; Journal of AOAC International, Vol. 102, no. 2, 20129, str. 395- 411

Kawałko M. J.; Historie ziołowe; Krajowa agencja wydawnicza, Lublin 1986r., str.66, 102 145,181, 353- 373, 449

Kybal J., Kaplicka J.; Rośliny aromatyczne i przyprawowe; Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1985, str. 170- 171 

Mindell E.; Biblia witamin; Wiedza i życie, Warszawa 1993, str. 162

Ody P.; Zioła w domu; Świat książki 1996r., str. 14, 43, 53

Ożarowski A.; Ziołolecznictwo- poradnik dla lekarzy; PZWL wyd. III, Warszawa 1982, str. 231-232

Poprzędzki W.; Ziołolecznictwo; Wyd. Spar 1989r., str. 84

Roberts M.; 100 edible &healthing flowers; Struik Nature, 2014, str. 422-426

Tyszyńska- Kownacka D., Starek T.; Zioła w polskim domu; Wydawnictwo Watra, Warszawa 1988, str. 179- 181

Vocka G.; Rośliny lecznicze od A do Z uprawa i pielęgnacja, zbiory i przechowywanie, działanie zdrowotne; Wydawnictwo Klub dla Ciebie, 2005, str. 88- 112

WHO monographs on selected medicinal plants V4, 2011r., str. 294- 308

Wielka księga ziół; Reader’s digest; Warszawa 2009




Skąd dynia na Halloween?

Dynia Halloween – symbol jesieni i ciekawa ozdoba. Ustawiona w oknie dokładnie 31 października wita dusze przodków, chroni domy przed złymi duchami…

Witamina B5- interakcje z lekami

Witamina B5 jest częstym składnikiem suplementów i preparatów witaminowych. Zanim przyjmiemy preparat z witaminą B5 sprawdźmy jakie mogą być jej interakcje z lekami

E 123 Amarant- Barwnik spożywczy

Amarant czyli E 123 to syntetyczny barwnik dodawany do produktów spożywczych, napojów alkoholowych i kosmetyków, aby nadać im głęboki czerwono- niebieski kolor

Nalewka z geranium jak ją stosować

Geranium nazywane również anginką wykazuje właściwości przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, łagodzi infekcje górnych dróg oddechowych. Jak przygotować i stosować nalewkę z geranium?

E 163- Antocyjany- barwnik spożywczy

Barwnik E 163 czyli antocyjany to grupa naturalnych barwników, które są otrzymywane metodami fizycznymi z owoców (skórek winogron) i warzyw (czerwonej kapusty

Kawa zbożowa z orkiszu

Kawa zbożowa z orkiszu to wyśmienity napój, który z powodzeniem może zastąpić prawdziwą kawę. Jej zaletą jest to, że nie zawiera kofeiny i działa pobudzająco.