- E 170 Węglan wapnia
E-170 Węglan wapnia
Barwnik E 170 (i), czyli węglan wapnia oraz E170 (ii), czyli wodorowęglan wapnia to naturalny barwnik pełniący kilka funkcji w żywności.
Inne nazwy i oznaczenia: Węglan wapnia, wapno, kreda
Właściwości fizyczne: Kreda to białoszary proszek, słabo rozpuszczalny w wodzie i alkoholu, bez zapachu.
Występowanie: Węglan wapnia jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych związków w przyrodzie. Naturalnie występuje w skorupie ziemskiej, w skałach i minerałach. Jest składnikiem muszli i skorup jaj, a także wielu roślin (jarmuż, brokuł)
Otrzymywanie: Substancja pozyskiwana przemysłowo jako węglan wapnia lub węglan sodu w procesie wydobycia wapienia (tzw. mielony węglan wapnia) lub wytwarzana przemysłowo w wyniku rozkładu kamienia wapiennego do tlenku wapnia, a następnie poddana karbonizacji.
Dzienne spożycie: W związku z wysokim poziomem bezpieczeństwa węglanu wapnia, nie ustalono limitu dopuszczalnego dziennego spożycia (ADI)
Metabolizm: Węglan wapnia dysocjuje na jony składowe w kwaśnym środowisku żołądka. Część wapnia jest wchłaniana poprzez aktywny transport lub bierną dyfuzję, ale duża jego część (do 80%) jest ponownie przekształcana w węglan wapnia i inne nierozpuszczalne sole wapnia, a następnie wydalana z kałem. Wykazano, że średnia absorpcja wapnia z węglanu wapnia w szeregu badań mieści się w zakresie 20-40%. Po wchłonięciu jelitowym jony wapnia i węglanu/wodorowęglanu wchodzą do normalnych szlaków metabolicznych w organizmie. Większość wchłoniętego wapnia jest magazynowana w szkielecie. Nadmiar wapnia jest wydalany z wodą przez nerki (a także z kałem i skórą), a nadmiar węglanów jest wydalany w postaci dwutlenku węgla w procesie oddychania.
Funkcje w żywności: E 170 nadaje białą barwę produktom, może być stosowany jako wypełniacz ( np. w gumach do żucia), jako środek oddzielający lub nadający sypkość (substancja przeciwzbrylająca). Węglan dodany do wypieków i baz do pieczenia sprawia, że wypieki stają się bardziej puszyste (stabilizator). Środek ten pełni w przemyśle spożywczym również rolę regulatora kwasowości, substancji żelującej, substancji glazurującej oraz środka adhezyjnego.
Uwarunkowania prawne: Węglan wapnia jest jedynym barwnikiem, który może być stosowany w produktach ekologicznych.
Barwnik E 170- węglan wapnia
Przemysł spożywczy: W Unii dopuszczone jest stosowanie barwnika E 170 na zasadzie quantum satis.
Węglan wapnia jest stosowany w wyrobach cukierniczych- glazurach i pomadach, drażetkach oraz słodyczach. To często stosowany dodatek w lodach, pieczywie, warzywach i owocach konserwowych ( jako stabilizator). Można go także znaleźć w serach dojrzewających i konserwach rybnych. E 170 jest dodatkiem do pieczywa, gum do żucia, chipsów, soli, soku z winogron. Jest to jedyny barwnik dopuszczony do stosowania w w wyrobach czekoladowych.
Zastosowanie w farmacji: Węglan wapnia jest składnikiem suplementów diety mających na celu uzupełnienie niedoborów wapnia oraz składnikiem leków na zgagę i refluks żołądkowo- przełykowy.
Zastosowanie w medycynie: Węglan wapnia jest stosowany jako bufor w hemodializach.
Przemysł kosmetyczny: Substancja stosowana w produkcji pudru, cieni, podkładów oraz past do zębów, kremów tonizujących, balsamów matujących, kremów i peelingów do ciała oraz w farbach do włosów. Ze względu na swoje właściwości higroskopijne jest to doskonały środek do produkcji zasypek. Ponieważ węglan wapnia ma biały kolor świetnie sprawdza się w produkcji kosmetyków o działaniu rozjaśniającym. Jako zagęszczacz i stabilizator poprawia konsystencję kosmetyków, wspomaga wchłanianie nadmiaru wody i zapobiega zbrylaniu. Jako łagodny środek ścierny czyści i dodaje połysku, dlatego jest stosowany w produkcji past do zębów.
Zastosowanie w przemyśle: Węglan wapnia jest jednym z podstawowych surowców w budownictwie- jest składnikiem cementu, kamienia budowlanego czy wapna palonego. Substancja ta jest składnikiem nawozów wapiennych stosowanych w rolnictwie oraz jest składnikiem pasz dla zwierząt. Kredę wapienną stosuje się do zmiękczania i oczyszczania wody. Jest to substrat do produkcji wybielaczy, pigmentów. Węglan wapnia ma także zastosowanie w produkcji papieru i szkła.
Barwnik E 170- węglan wapnia- możliwe działanie niepożądane
Nieznane są negatywne skutki spożywania węglanu wapnia, chociaż jego nadmiar może powodować bóle brzucha i zaparcia. Stosowany w dużych ilościach w kosmetykach może nadmiernie wysuszać skórę. Nie należy go stosować w przypadku hiperkalcemii, ponieważ mogą wystąpić nudności, wymioty, brak koordynacji i ból brzucha. Przy silnym przedawkowaniu może rozwinąć się choroba mlekowo-zasadowa, której towarzyszy toksyczne zatrucie, a w szczególnie ciężkich przypadkach może być śmiertelne. Miażdżyca, zakrzepica, dysfunkcja nerek oraz nadwrażliwość na kredę białą to kolejne przeciwwskazania do spożywania większych ilości weglanu wapnia.
Grimm H. U.; Chemia w pożywieniu, jak działają dodatki do żywności i dlaczego nam szkodzą; Wydawnictwo Vital, Białystok 2014, str. 144- 145
https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.2903/j.efsa.2011.2318 (10.11.2023)
https://vitapedia.pl/weglan-wapnia-e170 (09.11.2023)
https://pl.healthy-food-near-me.com/calcium-carbonate-white-chalk-e170/ (09.11.2023)
- Podobne artykuły
E 150 Karmel Barwniki spożywcze
Do barwienia żywności wykorzystuje się 4 rodzaje karmelu. Karmele powstają w wyniku palenia cukru w odpowiedniej temperaturze.
E 110 Żółcień pomarańczowa- Barwnik spożywczy
E 110- czyli żółcień pomarańczowa to syntetyczny barwnik spożywczy, który można znaleźć w marcepanie, czekoladach, deserach czy wypiekach
E 101 – Ryboflawina Barwnik spożywczy
E 101 czyli ryboflawina to barwnik organiczny, który w organizmie płeni funkcję witaminy B2