Najnowsze artykuły

Barwnik e 173

E 173 Aluminium- Barwniki spożywcze

E173 czyli aluminium jest barwnikiem pochodzenia naturalnego. Zmienia on barwę produktów na metaliczny, srebrny odcień. Sprawdź dlaczego należy go unikać

Zdrowe nawyki żywieniowe- zbilansowana dieta

Zdrowe nawyki żywieniowe

Zdrowe nawyki żywieniowe czy to wymaga wielu wyrzeczeń? Niekoniecznie! Wystarczy poznać kilka zasad zdrowego odżywienia i małymi krokami zamienić je w nawyki.

Psychologia kliniczna na studiach

Rola psychologa klinicznego nabiera ogromnego znaczenia. Ten wymagający zawód daje mnóstwo satysfakcji, ale czy studia I stopnia dają uprawnienia do pracy?

Czym jest skaling i piaskowanie zębów?

Skaling to zabieg wykonywany przy użyciu skalpela, który usuwa kamień nazębny i osad z zębów. Z kolei piaskowanie zębów polega na czyszczeniu zębów przy użyciu pasty piaskowej

Jaki tran dla dzieci wybrać?

Jak wybrać najlepszy tran dla dzieci? W pierwszej kolejności warto wziąć pod uwagę skład- dobre produkty zawierają dużo nienasyconych kwasów tłuszczowych…

Matcha Extereme- wspomóż odchudzanie

Matcha Extereme to suplement o unikatowym połączeniu 4 niezwykłych składników, który wspomaga odchudzanie i każdego dnia dba o Twoją sylwetkę i dobry nastrój.

Dziewanna- systematyka

Rząd: Jasnotowce
Rodzina: Trędownikowate
Rodzaj: Dziewanna

 

Nazewnictwo

Łacińska: Vebascum thapsiforme,
Angielska: Wool Mullein
Niemiecka: Grossblumiqe Köniqskerze
Polskie nazwy: dziwizna,  dziewanna podobna, dziewna,  dziewanna lekarska, kędzierzawica leśna, knotnica polna,  gorzygrot,  królewska świeca,  knafliczka, szabla, dziewanda, warkocze Matki Boskiej,  Jabłuszcza Najświętszej Panienki 

 

Dziewanna- występowanie

Dziewanna pochodzi z południowo- zachodniej Azji. Obecnie w stanie naturalnym występuje na terenie całej Europy, Azji Mniejszej i Północnej Afryki oraz na Zakaukaziu. W Polsce rośnie pospolicie na niżu, gdzie najczęściej można ją spotkać na glebach jałowych, piaszczystych i kamienistych. Porasta miejsca ruderalne i nieużytki oraz piaszczyste brzegi rzek i zrębów leśnych.
W niektórych krajach uprawia się ją na skalę przemysłową.

 

Dziewanna- odmiany

W lecznictwie oprócz dziewanny wielkokwiatowej wykorzystuje się również dwa inne gatunki: dziewannę drobnokwiatową (łac. Verbascum thapsus) oraz dziewannę kutnerową (łac. Verbascum phlomoides).

 

Dziewanna -surowiec

Do celów leczniczych wykorzystuje się kwiaty dziewanny bez kielicha (Flos Verbasci ) oraz liście. Dawniej w celach leczniczych z dziewanny sporządzano różne postacie leku: soki, nalewki alkoholowe, wyciągi olejowe, kwiaty smażone w cukrze, napary. 




Dziewanna zbiór

Kwiaty zbiera się od czerwca do sierpnia, systematycznie w miarę rozkwitania. Zbioru dokonuje się w słoneczne, suche dni po zniknięciu rosy. Zrywa się płatki korony tak, by ich nie uszkodzić. Zebrane płatki rozkłada się cienką warstwą i suszy w ciemnym i przewiewnym pomieszczeniu. Kwiaty należy zbierać suche, ponieważ te wilgotne szybko brązowieją i tracą właściwości lecznicze. Dobrze wysuszone powinny mieć piękną, żółtą barwę.
Kwiaty przechowuje się w  szczelnie zamkniętych pojemnikach, dobrze ubite, chroniąc przed światłem, w miejscach suchych, gdyż łatwo wilgotnieją.

 

Dziewanna- trochę historii

Nazwa rośliny może pochodzić od słowa dziewa, dziwa, które oznacza pannę, dziewicę. Rostafiński podaje, że nazwa rośliny może pochodzić od słów dziwy, dziki- czyli roślina rosnąca na dzikich, nieurodzajnych polach.

Prasłowianie czcili Dziewannę jako boginię łowów i lasów. Przeważnie była przedstawiania jako młoda niewiasta z wilkami lub gwiazdą zaranną, często z pochodnią w ręku. Taki obraz bogini miał chronić ludzi od złej pogody i zapewnić powodzenie w łowach. 

Co ciekawe w starożytności i średniowieczu rozróżniano dwie płci tej rośliny: samce z żółtymi kwiatami i samice z ciemnymi, fioletowymi kwiatami.
Dziewanna  była cenionym ziołem w Imperium Rzymskim, a w Grecji była uważana za cudowny amulet. Podawana w postaci naparów miała łagodzić różne bóle wewnętrzne. Jej opisy znajdziemy w dziełach Hipokratesa, Arystotelesa, Dioskuridesa, Pliniusza, Świętej Hildegardy, Paracelsusa.

W okresie oświecenia dziewanna miała chronić przed czarownicami.

 

„Gdzie rośnie dziewanna tam bez posagu panna”

Dziewanna zastosowanie

  • Łodygę dziewanny po opadnięciu liści suszo i oblepiano woskiem, nasączano olejem i wykorzystywano jako pochodnię lub świecę
  • Kwitnące wierzchołki używa się do dekoracji, a suszone płatki dodaje się do potpourii 
  • Jest to roślina miododajna
  • Liście włożone do butów o cienkiej podeszwie chronią stopy
  • Rzymianie zawijali figi w liście dziewanny, aby chronić je przed zepsuciem 
  • W okolicach Bydgoszczy z płatków kwiatowych robiono barwnik stosowany do barwienia wina 

 

Dziewanna- wartość odżywcza

Kwiaty dziewanny zawierają saponiny, irydoidy oraz śluzy. Piękny kolor kwiatów jest związany z dużą zawartością karotenoidów. Surowiec jest także bogaty we flawonoidy, głównie w rutozyd hesperydyny, glukozyd luteoliny. Kwiaty dostarczają także soli: żelaza, wapnia i krzemu.

Liście zawierają saponiny  oraz rotenon.

DZIEWANNA DZIAŁANIE LECZNICZE

Roślina działa ściągająco na błony śluzowe, zmiękczająco, wykrztuśnie, ściągająco, przeciwskurczowo i napotnie. Główne działanie dziewanny jest związane z zawartością saponin oraz śluzów, dzięki czemu  jest ona często stosowana jako środek powlekających, zwłaszcza w schorzeniach górnych dróg oddechowych.

Dziewanna ma zastosowanie:

  • w zaburzeniach przewodu pokarmowego jak kolka żołądkowa, czy jelitowa
  • jako środek wspomagający leczenie wątroby i dróg żółciowych
  • jako środek ułatwiający odkrztuszanie
  • jako środek napotny
  • wykrztuśne i powlekające, rozrzedzające wydzielinę w oskrzelach, dlatego stosuje się je przy zapaleniu górnych dróg oddechowych, astmie, grypie
  • przy uporczywym kaszlu, zapaleniu oskrzeli i tchawicy
  • jako środek przeciwwirusowy
  • w zapaleniach pęcherza moczowego, jako środek regulujący przepływ moczu
  •  w leczeniu hemoroidów 

Dziewanna stosowana zewnętrznie w formie okładów  jest pomocna przy nerwobólach, a kąpiele z dodatkiem dziewanny pomagają przy dolegliwościach reumatycznych. Wyciągi alkoholowe z dziewanny stosuje się do wcierań przy bólach korzonków i stawów. Okłady z dziewanny przynoszą ulgę w stanach ropnych skóry, stosuje się je w przypadku chorób skóry jak łupież, łysienie, wypryski czy oparzenia. Zmiażdżone kwiaty i liście w postaci okładów wspomagają leczenie obrzęków i stłuczeń, przyspieszają gojenie się ran. Dziewanna ma właściwości łagodzące i pomaga w regeneracji uszkodzonej tkanki.  Świeże potłuczone kwiaty stosuje się do okładów przy obrzękach i krwawych wybroczynach urazowych.

 

Dziewanna w homeopatii

W lekach homeopatycznych wykorzystuje się liście dziewanny jako lek przeciw migrenie.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Arnal-Schnebelen B., Goetz P., Paris M.; Lecznicze dary natury, 200 uzdrawiających ziół; Reader’s Digest; Warszawa 2004, str. 67

Bremness L.; Wielka księga ziół; Wiedza i życie, Warszawa, str. 145,243, 245

Dziak A., Kuźnicka B.; Zioła lecznicze (zbiór i zastosowanie); Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1960, str. 45-47

Fijołek M.; Atlas dzikich roślin jadalnych 150 polskich gatunków; Wyd. SBM Sp. Z o.o., Warszawa 2017, str. 44-45

Kawałko M. J.; Historie ziołowe; Krajowa Agencja Wydawnicza; Lublin 1986, str. 66, 91, 145, 450

Kujawska M., Łuczaj Ł., Sosnowska J., Klepacki P.; Rośliny w wierzeniach i zwyczajach ludowych słownik Adama Fischera; Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, Wrocław2015, str. 138-141

Kolhmünzer S.; Farmakognozja- podręcznik dla studentów farmacji; Wyd. V, PZWL, 1998, str. 99-100

Kuźnicka B., Dziak M.; Zioła i ich stosowanie, historia i współczesność; PZWL wyd. IV, Warszawa 1987, str. 54-56

Ody P.; Zioła w domu; Świat książki 1996r., str. 11, 53, 91

Pajor W. J.; Mała encyklopedia przypraw, smaków i ziołolecznictwa; Wydawnictwo Tempus Plus, Kraków 1998, str. 83-84

Pisulewska E., Andrzejewska J., Fijołek M., Halarewicz A., Mederska M.; 500 przypraw i ziół leczniczych, charakterystyka, wymagania, porady; Wyd. SBM sp. z o.o., Warszawa 2015, str.59

Skarżyński A., Zioła czynią cuda; Agencja wydawnicza Comes, Warszawa 1994, str. 84-86

Wasilewska G.; Polskie zioła lecznicze i uzdrawiające; Wydawnictwo RM 2015, str. 56-57




Liść czarnej porzeczki

Liść czarnej porzeczki (Ribes nigrum)- właściwości i zastosowanie. Napary z liści czarnej porzeczki wykazują działanie antyseptyczne i mają zastosowanie w medycynie naturalnej

owoc kiwi, aktinidia chińska

Kiwi- Actinidia deliciosa

Kiwi kryje w sobie ogromnych właściwościach prozdrowotnych. Ten niepozorny, mały owoc jest skarbnicą witamin i składników mineralnych.

Warzywa i owoce sezonowe w lutym

Co jeść w lutym.? Zima to czas kiedy nie mamy dostępu do świeżych warzyw i owoców. Sprawdź jakie warzywa powinniśmy jeść w lutym

Dlaczego jeść jesienne warzywa i owoce

Jesienne warzywa i owoce są pełne koloru, pysznego smaku, a także witamin i wartości odżywczych. Warto je jeść, aby cieszyć się zdrowiem i wspomagać odporność