Najnowsze artykuły

Wyciągi z czosnku

Wyciągi z czosnku w suplementach

Wyciąg z czosnku znajduje się w suplementach diety polecanych dla osób z nadciśnieniem, wysokim poziomem cholesterolu, oraz wspomagających odporność.

Jabłko w wierzeniach ludowych

Jabłko/Jabłoń często pojawia się w wierzeniach ludowych. To symbol płodności, miłości, zdrowia, urody i pomyślności chętnie wykorzystywany w wielu obrzędach..

Wrzesień- owoce sezonowe

Wrzesień to czas kiedy owoce sezonowe są najsmaczniejsze. Warto teraz sięgać po nasze polskie jabłka, gruszki i śliwki. We wrześniu dobrze jest zrobić przetwory z bzu, pigwy czy rokitnika

Poznaj rośliny strączkowe

Poznaj rośliny strączkowe

Rośliny strączkowe słyną z dużej zawartości białka. W połączeniu z warzywami i orzechami mogą stanowić zamiennik mięsa. Zaliczamy tutaj: groch, fasolę soczewicę, ciecierzycę, soję

Wrzesień- warzywa sezonowe

Warzywa sezonowe – wrzesień

Wrzesień obfituje w wiele warzyw sezonowych, które teraz są najsmaczniejsze i dostarczają wiele cennych substancji odżywczych wspomagających zdrowie i odporność.

sok z aronii

Sok z aronii- dlaczego warto go pić

Sok z aronii jest źródłem antyoksydantów. Korzystnie wpływa na układ krwionośny, wspomaga oczyszczanie organizmu z toksyn, wspomaga odporność

Nazwa „armoracia” z celtyckiego oznacza ar- blisko, more- morze, co oznacza roślinę rosnącą blisko morza.

Chrzan to roślina o niezwykłych właściwościach, która korzystnie wpływa na układ pokarmowy, ma silne działanie bakteriobójcze, jest niezastąpiona w przeziębieniach oraz przy chorych zatokach. Od wieków okłady z chrzanu stosowano przy bólach reumatycznych. Ale chrzan to nie tylko przyprawa o ostrym smaku. Na wsiach często wykorzystywano zarówno liście jak i korzeń chrzanu do konserwowania żywności.

 

Chrzan pospolity- systematyka

Rodzina: Kapustowate
Rodzaj: Chrzan
Gatunek: Chrzan pospolity

 

Nazewnictwo

Łacińska: Cochlearia armoracia, Armoracia lapathifolia,
Angielska: Horseradish
Niemiecka: Meerrettich
Polskie nazwy: chrzan zwyczajny, chrzan warzęcha, warzęcha, warzucha lekarska, rzodkiew polna dzika, krenos, krzan

 

Chrzan pospolity- występowanie

Chrzan pochodzi prawdopodobnie z południowo- wschodniej Europy i zachodniej części Azji. Rośnie w klimacie umiarkowanym, na terenie całej Europy i obu Ameryk.

W Polsce rośnie dziko w miejscach wilgotnych- głównie koło rowów, rzek, w ogrodach, parkach i na miedzach. Jest również uprawiany w ogródkach.




Chrzan pospolity- rodzaje

Wyróżnia się dwa rodzaje chrzanu- jeden o gładkiej skórce i śnieżnobiałym kolorze miąższu, który będzie łagodniejszy w smaku oraz drugi o szorstkiej skórce, jasno niebieskawym miąższu, który będzie bardziej ostry.

 

Chrzan pospolity- surowiec

Surowcem leczniczym jest korzeń chrzanu, który wykopuje się jesienią.

 

Chrzan pospolity- trochę historii

Chrzan był uprawiany ponad 2000 lat temu. Stosowany był na pewno w starożytnym Egipcie. Od stuleci był cenionym naturalnym konserwantem.

W podaniach ludowych chrzan bywa nazywany korzeniem Wikingów, ponieważ zabierali one ze sobą na wyprawy duże zapasy korzenia chrzanu, aby mieć dostęp do witamin i nie chorować na szkorbut.

Roślinę wymienia Dioskurydes. Kilka wieków później wspomina o nim święta Hildegarda.

Do Europy Środkowej chrzan został sprowadzony przez Słowian, a w XV wieku jego uprawę w Niemczech rozpowszechnił margrabia Johannes Alchimista. Od tego czasu chrzan był popularnym produktem w kuchni niemieckiej i duńskiej, gdzie był stosowany jako składnik sosu rybnego. Około 1640 roku zaczęto go stosować również w Anglii, gdzie zdobył uznanie jako składnik sosu chrzanowego do pieczeni wołowej.

W Polsce roślina ta była znana na pewno w XII wieku. Szymon Syreński zalecał chrzan na bóle głowy, pity z winem stosowano na zaziębiony żołądek i polepszenie trawienia.

 

Ciekawe zastosowanie chrzanu

  • Aby zapobiec psuciu się produktów spożywczych przesypuje się je rozdrobnionymi korzeniami chrzanu
  • Dodatek liści chrzanu do paszy dla bydła zwiększa ich mleczność
  • Jeżeli chcemy przewieść surowe mięso możemy je owinąć w liście chrzanu, a na pewno nie straci swojej świeżości
  • Osełka masła obłożona liśćmi chrzany znacznie wolniej jełczeje
  • Najlepszy wiejski chleb piecze się na liściach chrzanu
  • Chrzan ma zdolność pochłaniania metali ciężkich z gleby (badania dotyczą głównie uranu i acetaminoferenu)
  • Z suszonych liści chrzanu otrzymywano dawniej żółty barwnik
  • Siekane liście chrzanu stosowano do odrobaczania psów 

 

Chrzan pospolity- co zawiera

Chrzan swoje właściwości zawdzięcza zawartości olejku eterycznego, który zawiera synigrynę. Korzeń chrzanu zawiera także fitoncydy, izotiocyjaniny oraz enzymy. Dostarcza również wielu witamin ( C, B1, B2, PP, E, A, kwas foliowy) oraz soli mineralnych.

O chrzanie tak pisał Jan Brzechwa:
„Plącze chrzan na salaretce,
aż się wszystkim kraje serce,
Panie chrzanie- niech pan przestanie”

 CHRZAN POSPOLITY DZIAŁANIE LECZNICZE

Jak działa chrzan

  • Poprawia i ułatwia trawienie, szczególnie potraw tłustych i ciężkostrawnych,
  • Zwiększa przyswajanie pokarmów,
  • Wzmaga przemianę materii,
  • Poprawia pracę wątroby,
  • Wykazuje działanie przeciwpasożytnicze,
  • Działa wiatropędne, lekko przeczyszczająco, a spożywany na czczo przyspiesza wypróżnianie się,
  • Jest stosowany jako preparat roślinny powodujący zwiększenie się liczby białych krwinek,
  • Rozrzedza wydzieliny i pomaga w leczeniu górnych dróg oddechowych,
  • Działa rozgrzewająco, obniża gorączkę,
  • Oczyszcza i leczy chore zatoki,
  • Udrażnia nos, zatoki oraz oskrzela,
  • Jest stosowany w postaci syropu przy uciążliwym kaszlu, zapaleniu oskrzeli oraz astmie,
  • Jest polecany przez medycynę naturalną w leczeniu gośćca,
  • Ma działanie moczopędne, a dzięki silnemu działaniu antyseptycznemu może być stosowany przy infekcjach układu moczowego oraz zapaleniach pęcherza,
  • Bywa stosowany w leczeniu puchliny wodnej oraz kamicy nerwowej,
  • Łagodzi łupież,
  • Jako dodatek do kąpieli stóp pomaga zwalczyć grzybicę,
  • Dzięki dużej zawartości witaminy C zapobiega szkorbutowi,
  • Wzmacnia dziąsła i chroni przed paradontozą,
  • Wykazuje działanie antyseptyczne, a izotiocyjaniny są związkami o działaniu antybiotycznym 

 

Chrzan- działanie uboczne

Chrzan stosowany bezpośrednio na skórę powoduje podrażnienia i rumień, może powodować przekrwienia, stany zapalne, a w skrajnych przypadkach u osób wrażliwych pęcherze na skórze. Bardzo duże dawki mogą powodować wymioty, rozwolnienia oraz silne pocenie się.

Chrzan pospolity przeciwwskazania

  • Rośliny nie powinny spożywać dzieci oraz osoby szczególnie wrażliwe
  • Kobiety w ciąży oraz karmiące nie powinny stosować chrzanu w ilościach większych niż do celów kulinarnych
  • Chrzanu nie powinny spożywać osoby z marskością wątroby, schorzeniami nerek oraz zapaleniem przewodu pokarmowego
  • Kobiety ze skłonnością do obfitej miesiączki także powinny unikać przetworów z chrzanu
  • Ponieważ chrzan może wpływać na zaburzenie produkcji pewnych hormonów produkowanych przez tarczycę, nie powinny go stosować osoby z chorobami tarczycy

 

Chrzan- interakcje z lekami

Chrzanu nie powinno się stosować węglanami pierwiastków alkalicznych, chlorkiem rtęci oraz z naparem z kory chinowej.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *




Cynamon cejloński- łac. Cinnamomum verum

Cynamon cejloński wytwarzany jest z kory cynamonowca cejlońskiego, który rośnie na terenach Indii, Sri Lanki, Indonezji, a także Birmy. Jest aromatyczną przyprawą i wykazuje działanie lecznicze

Olejek miętowy zastosowanie w aromaterapii

Olejki miętowe słyną z bardzo silnych właściwości przeciwbólowych i chłodzących, które zawdzięczają mentolowi. Ponadto olejek jest stosowany w dolegliwościach trawiennych

Rozgrzewające przyprawy idealne na zimę

Jesienią, kiedy za oknami robi się szaro, ponuro i zimno, warto sięgać po rozgrzewające przyprawy, które rozgrzeją, wzmocnią odporność, poprawią nastrój

Perz właściwy- łac. Agrypyron repens

Kłącze perzu stosowane jest w kamicy moczowej, w przypadkach zaburzeń pracy nerek z towarzyszącymi obrzękami. W niewydolność wątroby i zmniejszonym…

Pradawne odmiany zbóż

Pradawne odmiany zbóż stają się coraz bardziej popularne. Do pradawnych zbóż można zaliczyć samopsze, płaskurkę oraz orkisz. Ziarna te…

Jakie zioła zbiera się w lipcu

W lipcu zbiera się zioła, które można suszyć na herbatki albo macerować w oleju. Najczęściej zbiera się dziurawiec, lipę, cykorię, dziewannę

Rola witaminy B1 w organizmie

Witamina B1 czyli tiamina jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Poznaj jaką rolę pełni w organizmie.