Co to jest fenkuł i dlaczego warto go jeść?
9 maja 2019
Fenkuł- znany jako koper włoski ma lekko anyżowy, delikatnie lukrecjowy smak, który po chwili przechodzi w gorzko-słodki…. jest pożywany jako warzywo i przyprawa
- Chrzan pospolity- łac. Cochlearia armoracia
Nazwa „armoracia” z celtyckiego oznacza ar- blisko, more- morze, co oznacza roślinę rosnącą blisko morza.
Chrzan to roślina o niezwykłych właściwościach, która korzystnie wpływa na układ pokarmowy, ma silne działanie bakteriobójcze, jest niezastąpiona w przeziębieniach oraz przy chorych zatokach. Od wieków okłady z chrzanu stosowano przy bólach reumatycznych. Ale chrzan to nie tylko przyprawa o ostrym smaku. Na wsiach często wykorzystywano zarówno liście jak i korzeń chrzanu do konserwowania żywności.
Chrzan pospolity- systematyka
Rodzina: Kapustowate
Rodzaj: Chrzan
Gatunek: Chrzan pospolity
Nazewnictwo
Łacińska: Cochlearia armoracia, Armoracia lapathifolia,
Angielska: Horseradish
Niemiecka: Meerrettich
Polskie nazwy: chrzan zwyczajny, chrzan warzęcha, warzęcha, warzucha lekarska, rzodkiew polna dzika, krenos, krzan
Chrzan pospolity- występowanie
Chrzan pochodzi prawdopodobnie z południowo- wschodniej Europy i zachodniej części Azji. Rośnie w klimacie umiarkowanym, na terenie całej Europy i obu Ameryk.
W Polsce rośnie dziko w miejscach wilgotnych- głównie koło rowów, rzek, w ogrodach, parkach i na miedzach. Jest również uprawiany w ogródkach.
Jak wykorzystać cebulę w kuchni
12 listopada 2021
Cebula to uniwersalne warzywo, znane w kuchniach całego świata. Z powodzeniem można doprawiać cebulą zupy, marynaty, sosy i potrawy warzywne, nada też smak…
Ananas w kuchni
18 marca 2021
Ananas – zastosowanie w kuchni, właściwości, porady. Ananasy to aromatyczne owoce, pochodzące z Ameryki Południowej, charakteryzują się słodko- kwaśnym smakiem
Chrzan pospolity- rodzaje
Wyróżnia się dwa rodzaje chrzanu- jeden o gładkiej skórce i śnieżnobiałym kolorze miąższu, który będzie łagodniejszy w smaku oraz drugi o szorstkiej skórce, jasno niebieskawym miąższu, który będzie bardziej ostry.
Chrzan pospolity- surowiec
Surowcem leczniczym jest korzeń chrzanu, który wykopuje się jesienią.
Chrzan pospolity- trochę historii
Chrzan był uprawiany ponad 2000 lat temu. Stosowany był na pewno w starożytnym Egipcie. Od stuleci był cenionym naturalnym konserwantem.
W podaniach ludowych chrzan bywa nazywany korzeniem Wikingów, ponieważ zabierali one ze sobą na wyprawy duże zapasy korzenia chrzanu, aby mieć dostęp do witamin i nie chorować na szkorbut.
Roślinę wymienia Dioskurydes. Kilka wieków później wspomina o nim święta Hildegarda.
Do Europy Środkowej chrzan został sprowadzony przez Słowian, a w XV wieku jego uprawę w Niemczech rozpowszechnił margrabia Johannes Alchimista. Od tego czasu chrzan był popularnym produktem w kuchni niemieckiej i duńskiej, gdzie był stosowany jako składnik sosu rybnego. Około 1640 roku zaczęto go stosować również w Anglii, gdzie zdobył uznanie jako składnik sosu chrzanowego do pieczeni wołowej.
W Polsce roślina ta była znana na pewno w XII wieku. Szymon Syreński zalecał chrzan na bóle głowy, pity z winem stosowano na zaziębiony żołądek i polepszenie trawienia.
Ciekawe zastosowanie chrzanu
- Aby zapobiec psuciu się produktów spożywczych przesypuje się je rozdrobnionymi korzeniami chrzanu
- Dodatek liści chrzanu do paszy dla bydła zwiększa ich mleczność
- Jeżeli chcemy przewieść surowe mięso możemy je owinąć w liście chrzanu, a na pewno nie straci swojej świeżości
- Osełka masła obłożona liśćmi chrzany znacznie wolniej jełczeje
- Najlepszy wiejski chleb piecze się na liściach chrzanu
- Chrzan ma zdolność pochłaniania metali ciężkich z gleby (badania dotyczą głównie uranu i acetaminoferenu)
- Z suszonych liści chrzanu otrzymywano dawniej żółty barwnik
- Siekane liście chrzanu stosowano do odrobaczania psów
Chrzan pospolity- co zawiera
Chrzan swoje właściwości zawdzięcza zawartości olejku eterycznego, który zawiera synigrynę. Korzeń chrzanu zawiera także fitoncydy, izotiocyjaniny oraz enzymy. Dostarcza również wielu witamin ( C, B1, B2, PP, E, A, kwas foliowy) oraz soli mineralnych.
O chrzanie tak pisał Jan Brzechwa:
„Plącze chrzan na salaretce,
aż się wszystkim kraje serce,
Panie chrzanie- niech pan przestanie”
CHRZAN POSPOLITY DZIAŁANIE LECZNICZE
Jak działa chrzan
- Poprawia i ułatwia trawienie, szczególnie potraw tłustych i ciężkostrawnych,
- Zwiększa przyswajanie pokarmów,
- Wzmaga przemianę materii,
- Poprawia pracę wątroby,
- Wykazuje działanie przeciwpasożytnicze,
- Działa wiatropędne, lekko przeczyszczająco, a spożywany na czczo przyspiesza wypróżnianie się,
- Jest stosowany jako preparat roślinny powodujący zwiększenie się liczby białych krwinek,
- Rozrzedza wydzieliny i pomaga w leczeniu górnych dróg oddechowych,
- Działa rozgrzewająco, obniża gorączkę,
- Oczyszcza i leczy chore zatoki,
- Udrażnia nos, zatoki oraz oskrzela,
- Jest stosowany w postaci syropu przy uciążliwym kaszlu, zapaleniu oskrzeli oraz astmie,
- Jest polecany przez medycynę naturalną w leczeniu gośćca,
- Ma działanie moczopędne, a dzięki silnemu działaniu antyseptycznemu może być stosowany przy infekcjach układu moczowego oraz zapaleniach pęcherza,
- Bywa stosowany w leczeniu puchliny wodnej oraz kamicy nerwowej,
- Łagodzi łupież,
- Jako dodatek do kąpieli stóp pomaga zwalczyć grzybicę,
- Dzięki dużej zawartości witaminy C zapobiega szkorbutowi,
- Wzmacnia dziąsła i chroni przed paradontozą,
- Wykazuje działanie antyseptyczne, a izotiocyjaniny są związkami o działaniu antybiotycznym
Chrzan- działanie uboczne
Chrzan stosowany bezpośrednio na skórę powoduje podrażnienia i rumień, może powodować przekrwienia, stany zapalne, a w skrajnych przypadkach u osób wrażliwych pęcherze na skórze. Bardzo duże dawki mogą powodować wymioty, rozwolnienia oraz silne pocenie się.
Chrzan pospolity przeciwwskazania
- Rośliny nie powinny spożywać dzieci oraz osoby szczególnie wrażliwe
- Kobiety w ciąży oraz karmiące nie powinny stosować chrzanu w ilościach większych niż do celów kulinarnych
- Chrzanu nie powinny spożywać osoby z marskością wątroby, schorzeniami nerek oraz zapaleniem przewodu pokarmowego
- Kobiety ze skłonnością do obfitej miesiączki także powinny unikać przetworów z chrzanu
- Ponieważ chrzan może wpływać na zaburzenie produkcji pewnych hormonów produkowanych przez tarczycę, nie powinny go stosować osoby z chorobami tarczycy
Chrzan- interakcje z lekami
Chrzanu nie powinno się stosować węglanami pierwiastków alkalicznych, chlorkiem rtęci oraz z naparem z kory chinowej.
Curry-aromatyczna przyprawa z Indii
16 marca 2021
Curry to bardzo aromatyczna przyprawa, a dokładnie mieszanka przypraw, która wywodzi się z kuchni indyjskiej. Najpopularniejsze danie z jej …
Lubczyk ogrodowy – łac. Levisticum officinale
26 marca 2021
Lubczyk ogrodowy to przyprawa posiadająca wiele właściwości leczniczych. Z lubczyku wykorzystuje się zazwyczaj jego korzeń, czasem liście
Rozmaryn lekarski- łac. Rosmarinus officinalis
19 marca 2021
Rozmaryn lekarski to powszechnie znana roślina przyprawowa i lecznicza, którą z powodzeniem można uprawiać w przydomowym ogródku
Cynamon cejloński- łac. Cinnamomum verum
4 marca 2021
Cynamon cejloński wytwarzany jest z kory cynamonowca cejlońskiego, który rośnie na terenach Indii, Sri Lanki, Indonezji, a także Birmy. Jest aromatyczną przyprawą i wykazuje działanie lecznicze
Cząber ogrodowy- łac. Satureja hortensis
23 czerwca 2021
Cząber ogrodowy często używany jest w kuchni jako przyprawa do tłustych mięs, warzyw strączkowych i zup. Jednak cząber ma też właściwości lecznicze.
Czosnek pospolity (łac. Allilum sativum)
22 grudnia 2020
Czosnek pospolity to popularna przyprawa do wielu dań i sosów. Główka czosnku jest najsilniejszym naturalnym antybiotykiem
- Co ciekawego na naszym blogu?
Psychologia kliniczna na studiach
5 kwietnia 2024
Rola psychologa klinicznego nabiera ogromnego znaczenia. Ten wymagający zawód daje mnóstwo satysfakcji, ale czy studia I stopnia dają uprawnienia do pracy?
Czym jest skaling i piaskowanie zębów?
16 marca 2024
Skaling to zabieg wykonywany przy użyciu skalpela, który usuwa kamień nazębny i osad z zębów. Z kolei piaskowanie zębów polega na czyszczeniu zębów przy użyciu pasty piaskowej
Jaki tran dla dzieci wybrać?
3 marca 2024
Jak wybrać najlepszy tran dla dzieci? W pierwszej kolejności warto wziąć pod uwagę skład- dobre produkty zawierają dużo nienasyconych kwasów tłuszczowych…
- Poznaj naszą bazę zdrowej wiedzy
Baza wiedzy to nie tylko źródło informacji
Berberys zwyczajny- łac. Berberis vulgaris
7 marca 2021
Berberys zwyczajny/pospolity (Berberis vulgaris), potocznie nazywany kwaśnicą pospolitą, to krzew osiągający wysokość ok. 2 m. Ma żółte kwiaty i piękne czerwone owoce
Figowiec pospolity
7 czerwca 2021
Figowiec pospolity to niewielkie drzewo rosnące w ciepłym klimacie. Jego owoce- figi mają zastosowanie w lecznictwie
Cząber ogrodowy- łac. Satureja hortensis
23 czerwca 2021
Cząber ogrodowy często używany jest w kuchni jako przyprawa do tłustych mięs, warzyw strączkowych i zup. Jednak cząber ma też właściwości lecznicze.
- Przepisy dla naszego zdrowia
Pyszne pomysły na kotlety roślinne
29 sierpnia 2023
Kotlety kojarzą się głównie z solidnym schabowym, a tymczasem w wersji warzywnej są naprawdę smaczne i pożywne. Zainspiruj się przepisami na kotlety warzywne
Przepis na bezglutenowe ciasteczka anyżowe
18 grudnia 2019
Przepis na bezglutenowe ciasteczka anyżowe. Proste, aromatyczne i smaczne ciasteczka są doskonałą alternatywą dla słodyczy
Przepis na kruche ciasteczka lawendowe
16 lipca 2020
Przepis na aromatyczne ciasteczka z lawendą idealne jako letnia przekąska
- Zobacz nasze filmy na kanale Youtube
Nalewka z dzikiej róży
Niezwykle aromatyczna i smaczna nalewka z owoców dzikiej róży.
Jabłka
Jabłka to najpopularniejsze owoce na świecie. Warto je włączyć do codziennej diety, ponieważ korzystnie wpływają na zdrowie. Poznaj 10 powodów dla których warto jeść jabłka.
Pestki dyni a zdrowie
Pestki dyni to źródło magnezu, fosforu, manganu oraz cynku oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Łatwo przyswajalny cynk obecny w pestkach dyni korzystnie wpływa na płodność oraz zwiększa sprawność seksualną. Od wieków pestki dyni są stosowane w kuracjach odrobaczających…
O Blogu
Blog Naturalne zdrowie powstał kilka lat temu i ma on charakter informacyjny. Wszystkie wiadomości o zastosowaniu i właściwościach ziół oraz dietetyce i ziołolecznictwie zbieram w różnych książkach i na stronach internetowych.
#zioła #zastosowanieziół #ziołolecznictwo #dietetyka #zdroweodżywianie #przyprawy #roslinylecznicze
Musisz wiedzieć
Informacje zamieszczone na stronie internetowej nie stanowią profesjonalnej porady medycznej ani instrukcji użycia. W żadnym wypadku treści zamieszczone na stronie internetowej nie mogą zastąpić konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.
Polub nas
Na skróty
Tematy na blogu
Menu
Dodaj komentarz
Polecane blogi i strony
Źródła:
- Arnal- Schnebelen B., Goetz P., Paris M.; Lecznicze dary natury- 200 uzdrawiających ziół; Reader’s Digest, Warszawa 2003
- Braun L., Cohen M.; Herbal & Natural Supplements an evidence- best guide 3rd edition; Elsevier 2010, str. 613-614
- Bremness L.; Wielka księga ziół; Wiedza i życie, Warszawa, str. 49
- Górnicka J.; Apteka natury leksykon zdrowia; Agencja Wydawnicza Jerzy Mostowski 2005, str. 95, 107-108
- Karpov S., Chmielewska W.; Dieta surowa, która jest…smaczna1; złotemyśli.pl, 2008, str. 78
- Miśkowiec A.; Chrzan- nie tylko w kuchni; Panacea 2 (47), kwiecień- czerwiec 2014, str. 30-31
- Quave C. L.; Medicinal Plant Monographs; Cassandra L. Quave, 2013, str. 73-82
- Senderski M. E.; Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie; Mateusz E. Senderski, Podkowa Leśna 2015, str.241-242
- Romvary V.; Rosliny przyprawowe i przyprawy w węgierskiej kuchni; Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1987, str. 55-56
- Rostafiński J.; Zielnik czarodziejski to jest zbiór przesądów o roślinach; Akademia umiejętności, Kraków 1893, str. 13
- Rybak D.; Rośliny lecznicze atlas; Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1993, str. 86- 87
- Skarżyński A., Zioła czynią cuda; Agencja wydawnicza Comes, Warszawa 1994, str. 74-76
- Tyszyńska- Kownacka D., Starek T., Zioła w polskim domu, wyd. Watra 1988, Warszawa, str. 72-74
- Wielka księga ziół; Reader’s Digest; Warszawa 2009
- http://www.nutrition-and-you.com/horseradish.html (16.03.2016)
- http://www.herballegacy.com/Horseradish.html (16.03.2016)
Newsletter
O Blogu
Blog Naturalne zdrowie powstał kilka lat temu i ma on charakter informacyjny. Wszystkie wiadomości o zastosowaniu i właściwościach ziół oraz dietetyce i ziołolecznictwie zbieram w różnych książkach i na stronach internetowych.
#zioła #zastosowanieziół #ziołolecznictwo #dietetyka #zdroweodżywianie #przyprawy #roslinylecznicze
Musisz wiedzieć
Informacje zamieszczone na stronie internetowej nie stanowią profesjonalnej porady medycznej ani instrukcji użycia. W żadnym wypadku treści zamieszczone na stronie internetowej nie mogą zastąpić konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.