Witaminy- jak gotować by je w pełni wykorzystać
Jak ograniczyć straty witamin podczas gotowania? Witaminy są bardzo wrażliwe na obróbkę kulinarną, znając podstawowe zasady można zapobiec ich stratom w posiłkach
Na Bliskim Wschodzie wierzy się, że żucie 10 ziarenek czarnuszki dziennie zapobiega wszelkim chorobom.
Rząd: Jaskrowce
Rodzina: Jaskrowate
Rodzaj: Czarnuszka
Łacińska: Nigella Sativa
Angielska: Black cumin
Niemiecka: Schwarzkümmel
Polskie nazwy: czarnuszka ogrodowa, czarny kmin, czarnuszka egipska, czarnucha, kąkolnica, kolendra siewna, czarna kolendra, panna w zieleni, nigella
Czarnuszka pochodzi z Azji Mniejszej i Europy Południowo-Wschodniej. Występuje dziko w południowej Europie, północnej Afryce, Azji Mniejszej i w niektórych krajach azjatyckich. Jest rośliną uprawną w wielu krajach. W Polsce występuje w uprawie, czasami dziczejąca.
Rodzaj czarnuszka obejmuje około 20 gatunków, spośród których najbardziej znane są trzy gatunki: czarnuszka damasceńska, czarnuszka polna i czarnuszka siewna.
Surowcem lekarskim i przyprawowym są nasiona czarnuszki siewnej. Z nasion pozyskuje się olej, który również ma zastosowanie w lecznictwie.
Czarnuszka była znana w starożytnej Asyrii oraz w Babilonii, gdzie określano ją mianem czarnego kminku. Walory czarnuszki doceniono również w starożytnym Egipcie, gdzie olej z nasion tej rośliny był lekiem na wszystko prócz śmierci. Muzułmanie uważali czarnuszkę za lek na wszelkie schorzenia. Prawdopodobnie to o czarnuszce siewnej jest mowa w księdze Izajasza w Starym Testamencie, wzmiankę o roślinie znajdziemy również w przypowieści o siewcy.
Egipski faraon Tutenchamon podobno nie rozstawał się z olejem z czarnuszki, ponieważ wierzył, że ma on cudowne właściwości i pomoże zwalczyć wszystkie dolegliwości. Również Kleopatra i Nefretete ceniły olej z tej rośliny jako doskonały środek do zakrycia niedoskonałości urody.
Czarnuszkę wymieniali Hipokrates, Dioskurydes i Pliniusz Starszy jako środek leczniczy w chorobach przewodu pokarmowego i lek mlekopędny. Nasiona czarnuszki miały być pomocne przy bólach głowy i zębów. Z dzieła Dioskurydesa możemy się dowiedzieć, że Grecy stosowali czarnuszkę jako przyprawę do aromatyzowania chleba. Z kolei Pliniusz widział w nasionach zmieszanych z octem zbawienny lek na ukąszenia jadowitych gadów.
W średniowiecznym dokumencie Ludwika Pobożnego czarnuszka, występująca pod nazwą git, była zalecana do upraw na terenie ogrodów królewskich jako świetna przyprawa. W tym okresie często też była nazywana „czarną kolendrą”.
W Polsce w okresie odrodzenia czarnuszka była powszechnie uprawiana, o czym wiemy z dzieł Macieja z Urzędowa czy Syreniusza. W późniejszym czasie pisał o niej ksiądz Kluk. Wszyscy wymienieni autorzy zalecali nasiona czarnuszki jako doskonały dodatek do chleba.
Biedna ludność wykorzystywała czarnuszkę jako zamiennik drogich przypraw ze wschodu.
W XVIII wieku w aptekach sprzedawano syrop czarnuszkowy, powidła oraz olejek z czarnuszki.
Jak ograniczyć straty witamin podczas gotowania? Witaminy są bardzo wrażliwe na obróbkę kulinarną, znając podstawowe zasady można zapobiec ich stratom w posiłkach
Jak przechowywać kawę, aby jak najdłużej zachowała świeżość i swój aromat?- najprościej jest przechowywać kawę ziarnistą w oryginalnym opakowaniu
Dobrej jakości chleb stanowi ważny składnik zbilansowanej diety. Chleb powinien być twardy, ciężki, po przekrojeniu powinien się ciągnąć i lepić do noża.
Nasiona czarnuszki były istotnym składnikiem plastrów, maści lub odwarów stosowanych w leczeniu żółtaczki, robaczycy jelit, bólów zębów. Przypuszcza się, że w starożytności czarnuszka była elementem taniego kosmetyku stosowanego do usuwania piegów, śladów trądu czy opuchlin.
Na ziemiach wschodnich nasiona z czarnuszki podawano z kwasem ogórkowym lub buraczanym jako środek przeciwrobaczy. Czarnuszka była używana na „humorów rozrzedzenie i wiatrów pędzenie”.
W medycynie arabskiej i islamskiej roślina jest popularnym lekiem na wiele schorzeń. Nasiona czarnuszki wykorzystuje się jako środek w leczeniu rozstroju żołądka i kolek. Czarnuszka jest uważana za skuteczny środek pomocny w leczeniu skurczów, astmy, bólów głowy i zakażeń pasożytami wewnętrznymi.
Nasiona czarnuszki zawierają dużo kwasów tłuszczowych (linolowy, alfa-linolenowy, eikozadienowy, palmitynowy, oleinowy, laurynowy, mirystynowy, arachidowy), olejek eteryczny, alkaloidy, saponiny, gorczyce i garbiki. Czarne nasiona kąkolnicy to także źródło cennych aminokwasów, witamin i soli mineralnych, w tym cynk i selen.
Bielmo nasion jest bogate w białka i aminokwasy, szczególnie w walinę.
Olej z nasion czarnuszki jest bogaty w acetylowe sterole. Zawiera dużą ilość isofucosterolu.
Nasiona czarnuszki:
W okresie ciąży i karmienia piersią należy skontaktować się z lekarzem. Czarnuszki nie należy podawać dzieciom do pierwszego roku życia.
Adamowska A., Ochocka R. J.; Nigella sativa źródłem związków bioaktywnych; Postępy Fitoterapii 2016; 17 (2), str. 97-105
Izydorczyk I., Replin L., Kowalcze K.; Fitoterapia cukrzycy typy 2; str. 261-277 w: Kropowiec K., Szala M.; Rośliny: fizjologia, uprawa i ich interdyscyplinarne wykorzystanie; Fundacja na rzecz promocji nauki i rozwoju, TYGIEL, Lublin 2015
Kawałko M. J.; Historie ziołowe; Krajowa agencja wydawnicza, Lublin 1986 r., str. 42, 128, 212- 219
Lim T. K., Edible Medicinal and Non-Medicinal Plants: Volume 5, Fruits, Springer Science+Business Media Dordrecht 2013, str. 506-567
Pajor W. J.; Mała encyklopedia przypraw smaków i ziołolecznictwa; Wyd. Tempus Plus, Kraków 1998, str. 76-77
Senderski M. E.; Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie; wyd. Mateusz E. Senderski, Podkowa Leśna 2016; str. 248-249
Tyszyńska- Kownacka D., Starek T.; Zioła w polskim domu; Wyd. Watra, Warszawa 1988r., str. 75- 77
Wolski T., Najda A., Wolska- Gawron K.; Zawartość lipidów i olejku eterycznego oraz właściwości biologiczne nasion czarnuszki siewnej (Nigella sativa L.); Postępy fitoterapii 2017, 18 (3), str. 235-241
Wyk B. E. ; Wink M.; Rośliny lecznicze świata ilustrowany przewodnik; MedPharm Polska, 2006, str. 216
http://www.przyprawowy.pl/czarnuszka.html (17.12.2014)
http://www.akademiawitalnosci.pl/20-powodow-dla-ktorych-pokochasz-czarnuszke/ (17.12.2014)
Nasiona gorczycy czarnej są surowcem do produkcji musztardy. Oprócz zastosowania w kuchni gorczyca od dawna jest stosowana w lecznictwie.
Cynamon cejloński wytwarzany jest z kory cynamonowca cejlońskiego, który rośnie na terenach Indii, Sri Lanki, Indonezji, a także Birmy. Jest aromatyczną przyprawą i wykazuje działanie lecznicze
Cząber ogrodowy często używany jest w kuchni jako przyprawa do tłustych mięs, warzyw strączkowych i zup. Jednak cząber ma też właściwości lecznicze.
Lubczyk ogrodowy to przyprawa posiadająca wiele właściwości leczniczych. Z lubczyku wykorzystuje się zazwyczaj jego korzeń, czasem liście
Mąka ekologiczna ma wiele zalet, które przyciągają coraz większą liczbę konsumentów. Czy warto wybierać ekologiczną mąkę? Co decyduje jakości mąki?
Zdrowe nawyki żywieniowe czy to wymaga wielu wyrzeczeń? Niekoniecznie! Wystarczy poznać kilka zasad zdrowego odżywienia i małymi krokami zamienić je w nawyki.
Rola psychologa klinicznego nabiera ogromnego znaczenia. Ten wymagający zawód daje mnóstwo satysfakcji, ale czy studia I stopnia dają uprawnienia do pracy?
Orzech włoski- właściwości lecznicze: orzechy włoskie stanowią bardzo ważne źródło witamin, potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu…
Żeń-szeń- Panax ginseng nazywany również wszechlekiem od dawien ma zastosowanie w tradycyjnej medycynie chińskiej jako lek uniwersalny
Malina właściwa to ceniona roślina lecznicza, która pobudza organizm, działa tonizująco na organizm i przeciwmiażdżycowo
Bukiew to orzeszki będące owocami buka. Bukiew dojrzewa na jesienie, kiedy to zbiera się ją spod drzew. Orzeszku buka można spożywać na surowo, świetnie sprawdzą się jako dodatek do ciastek
Ciasto z rabarbarem Letni deser czyli kruche ciasto z rabarbarem Ciasto z rabarbarem to idealny deser na letnie popołudnia. To właśnie z latem kojarzy mi
Prosty przepis na pyszny domowy ketchup, który można przygotować w domu i cieszyć się jego smakiem przez cały rok. Wystarczą pomidory…
Niezwykle aromatyczna i smaczna nalewka z owoców dzikiej róży.
Jabłka to najpopularniejsze owoce na świecie. Warto je włączyć do codziennej diety, ponieważ korzystnie wpływają na zdrowie. Poznaj 10 powodów dla których warto jeść jabłka.
Pestki dyni to źródło magnezu, fosforu, manganu oraz cynku oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Łatwo przyswajalny cynk obecny w pestkach dyni korzystnie wpływa na płodność oraz zwiększa sprawność seksualną. Od wieków pestki dyni są stosowane w kuracjach odrobaczających…
Blog Naturalne zdrowie powstał kilka lat temu i ma on charakter informacyjny. Wszystkie wiadomości o zastosowaniu i właściwościach ziół oraz dietetyce i ziołolecznictwie zbieram w różnych książkach i na stronach internetowych.
#zioła #zastosowanieziół #ziołolecznictwo #dietetyka #zdroweodżywianie #przyprawy #roslinylecznicze
Informacje zamieszczone na stronie internetowej nie stanowią profesjonalnej porady medycznej ani instrukcji użycia. W żadnym wypadku treści zamieszczone na stronie internetowej nie mogą zastąpić konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.