Rząd: Goździkowce
Rodzina: Komosowate
Rodzaj: Burak
Łacińska: Beta vulgaris
Angielska: Common beet, Garden beet
Niemiecka: Mangold, Rübe, Rote Rübe, Rote Bete, Salatrübe
Polskie nazwy: boćwina, boćwinka, burak czerwony, burak ćwikłowy, burak ćwikły, burak dziki, burak liściowy czerwony, cwik, cwikly, ćwik
Wszystkie formy uprawne buraka pochodzą od jednego gatunku i przypuszcza się, że przodkiem buraka zwyczajnego jest burak morski (Beta Maritima), który rośnie dziko w rejonie Morza Śródziemnego.
Niektóre odmiany mogą dorastać nawet do 2 metrów. Na Bliskim Wschodzie możemy nadal spotkać dzikie odmiany buraka, które mają cieńszy i bardziej zdrewniały korzeń.
Korzenie buraków mają różny kolor i kształt korzenia.
Spośród wielu odmian buraka najbardziej znane i rozpowszechnione są 4 odmiany:
W lecznictwie i w kuchni wykorzystywany jest korzeń buraka ćwikłowego. Jako środek leczniczy stosuje się sok z buraków oraz sok z kiszonych buraków.
Historia
Właściwości lecznicze buraka były znane już 4000 lat temu w Babilonie, gdzie w 722 r. p. n. e. warzywo to było uprawiane w ogródkach Meodaka pod nazwą selqu. Liście buraka był na tych terenach wykorzystywane jako środek leczniczy. Około 400 p. n. e. burak trafiło do Grecji, a 200 lat później także do Rzymu. Starożytni uważali buraki za afrodyzjak.
Dioskurydes zalecał buraki na oczyszczanie głowy i w leczeniu bólu ucha. Zalecał spożywanie buraków aby zwiększyć metabolizm tłuszczów.
W średniowieczu burak zyskał uznanie we Francji i Italii, a jego uprawa rozszerzała się w Europie. W XII warzywo dotarło do Niemiec.
W 1583 r. opisano w sposób naukowy kilka ówcześnie znanych gatunków buraka, a niespełna 200 lat później Karol Lineusz opisał wszystkie gatunki i podgatunki buraka oraz nadał im łacińskie nazwy, które obowiązują do dziś. W 1747 r. odkryto w burakach sacharozę, co znacząco wpłynęło na wykorzystanie tego warzywa jako surowca do otrzymywania cukru. Pozyskiwanie cukru z buraków cukrowych zawdzięczamy Napoleonowi. Kiedy Brytyjczycy zablokowali Francji dostęp do trzciny cukrowej z Indii. Wówczas cesarz Francuski zainteresował się otrzymywaniem cukru z buraków i wydał dekret, na mocy którego w Francji zaczęto produkować cukier z tego właśnie surowca. We Francji w 1827r. funkcjonowało 100 fabryk produkujących cukier z buraków, z których wyprodukowano 3000 t cukru. W Polsce pierwsza kampania cukrownicza miała miejsce na Śląsku w 1802r
W medycynie ludowej buraki uważa się za środek korzystnie wpływający na wątrobę. Zaleca się częste picie soku z kiszonych buraków, aby wzmocnić i uzdrowić wątrobę. Burakiem leczono anemię, bladość cery, serce wątrobę, choroby nerwowe i krążenie. Pokrojone w talarki buraki przykładano do skroni, aby leczyć katar. W medycynie naturalnej buraki są wykorzystywane w leczeniu takich chorób jak gruźlica, grypa, choroby wątroby czy nerwice.
Buraki symbolizują miłość, zdrowie i witalność. Wierzono także, że buraki pomagają cieszyć się pięknem życia, otwierają na urodę świata i dodają sił witalnych.
Sok z korzenia był wykorzystywany w rytuałach miłosnych- aby wzmocnić uczucie drugiej osoby należało wypić z nią naprzemiennie sok z jednego naczynia.
Buraki są najbogatszym źródłem glutaminy oraz azotanów. Zawierają także śladowe ilości D-aminokwasów oraz kwasów α-aminowych. Za piękny czerwony kolor buraka odpowiadają barwniki- betacyjanidyny i antocyjany. Korzeń buraka to źródło flawonoidów (rutozydu, kwerecytyny, kemferolu), związków fenolowych ( kwas chlorogenowy, kwas kawowy). Buraki dostarczają do organizmu większość witamin oraz sole mineralne: wapń, kobalt, magnez, żelazo, mangan, rubid, cez, krzem.
Z kolei liście buraka zawierają witamin: A, C i K oraz sole: wapnia, żelaza, miedzi, siarki i chloru. Spożywając liście buraka warto mieć na uwadze, że są one także bogate w szczawiany.
Buraki to popularne warzywo, które jest składnikiem wielu sałatek. Do swojej diety warto również włączyć je w wersji kiszonej. Buraki powinny być składnikiem diety dla sportowców, ponieważ szybko dostarczają energii, powodują, że wolniej się męczymy. Warzywo to pomaga pozbyć się w szybki sposób zakwasów, zapobiegają także drętwieniu kończyn.
Ponadto buraki:
Źródła
Blog Naturalne zdrowie powstał kilka lat temu i ma on charakter informacyjny. Wszystkie wiadomości o zastosowaniu i właściwościach ziół oraz dietetyce i ziołolecznictwie zbieram w różnych książkach i na stronach internetowych.
#zioła #zastosowanieziół #ziołolecznictwo #dietetyka #zdroweodżywianie #przyprawy #roslinylecznicze
Informacje zamieszczone na stronie internetowej nie stanowią profesjonalnej porady medycznej ani instrukcji użycia. W żadnym wypadku treści zamieszczone na stronie internetowej nie mogą zastąpić konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.