- Kalarepa- Brassica oleraecea var.gongylodes- właściwości
Jedno z powiedzeń o kalarepie brzmi: „będziesz krzepki jak kalarepa”.
Kalarepa to zapomniane warzywo w kuchni polskiej, a jedna średniej wielkości kalarepa jest w stanie pokryć dzienne zapotrzebowanie na witaminę C.
Kalarepa- systematyka
Rodzina: Kapustowate
Rodzaj: Kapusta
Gatunek: Kapusta warzywna
Nazewnictwo
Łacińska: Brassica oleraecea var.gongylodes
Angielska: Kohlrabi
Niemiecka: Kohlrabi
Polskie nazwy: kapusta pompejska
Kalarepa- występowanie
Kalarepa pochodzi z północno zachodniej części Europy. Nie występuje w stanie dzikim, jest uprawiana na całym świecie. Rejony Morza Śródziemnego i Zachodniej Europy są głównymi rejonami, w których uprawia się na skalę przemysłową kalarepę.
Odmiany
Kalarepa to warzywo będące odmianą kapusty warzywnej. Należy do tej samej rodziny co kapusta, kalafior, brokuł czy jarmuż.
Najczęściej uprawia się dwie odmiany kalarepy: zieloną oraz fioletową.
Trochę historii
Znana nam dzisiaj kalarepa to najprawdopodobniej krzyżówka dwóch roślin- jednej pochodzącej z Europy i drugiej pochodzącej ze środkowej Azji. Odmiana azjatycka dotarła do Europy prawdopodobnie wraz z wodzem Hunów w V w. n. e. Owa krzyżówka prawdopodobnie powędrowała szlakiem jedwabnym do Chin, gdzie bardzo szybko doceniono jej właściwości odżywcze i zdrowotne. W zasadzie nie wiadomo kiedy i gdzie doszło do skrzyżowania tych dwóch odmian.
Rzymianie znali na pewno odmianę europejską kalarepy i nazywali ją kapustą pompejską. Inne źródła podają, że kalarepa była uprawiana przez starożytnych rzymian, którzy karmili nią niewolników i pospólstwo, aby dodać im siły do pracy. Roślina ta rosła także w ogrodzie Karola Wielkiego
Po raz pierwszy o znanej nam dzisiaj odmianie kalarepy wspomniał europejski botanik w pierwszej połowie XVI w. Wiadomo, że w XVIII wieku była powszechnie uprawiana w Europie.
Do Polski kalarepa dotarła w XIX w. ze Szwajcarii i Austrii. Uprawiana była głównie na wsiach ponieważ miała uzupełnić niedobory witamin po zimie. Na naszych ziemiach kalarepa jednak nie zyskała wielu zwolenników. Dużo bardziej popularna stała się w innych krajach Bałtyckich.
Kalarepa w medycynie ludowej
Na Litwie od dawna stosowano odwary z liści i korzeni w leczeniu kaszlu, astmy, gruźlicy i schorzeń wątroby.
W medycynie chińskiej kalarepę stosuje się w usuwaniu zastoju i zakrzepów krwi oraz w leczeniu niestrawności, miażdżycy, cukrzycy. To także środek podawany przy zatruciach alkoholowych i narkotykowych.
Kalarepa- wartość odżywcza
Liście kalarepy zawierają to głównie źródło białka, chlorofilu, witamin oraz minerałów (żelaza, fosforu,. sodu i potasu)
Sama kalarepa zwiera niewielkie ilości olejku eterycznego, którego głównymi składnikami są związki siarki. Ponadto warzywo dostarcza błonnik i aminokwasy. Jak większość roślin z rodziny kapustowatych kalarepa zawiera glukozynolany. Ponadto to doskonałe źródło większości witamin oraz minerałów. Fioletowa odmiana kalarepy zawiera także antocyjany.
KALAREPA- DZIAŁANIE LECZNICZE
Ze względu na niską kaloryczność oraz bogactwo składników mineralnych i błonnika kalarepa jest polecana osobom odchudzającym się i będącym na dietach, szczególnie tych odchudzających.
- Ponadto kalarepa:
Wspiera pracę wątroby, pomaga w regulacji wydalania żółci, a także reguluje perystaltykę jelit - Wpływa korzystnie na regularność wypróżnień
- Działa przeciwbakteryjnie, dzięki czemu hamuje rozwój bakterii H. Pyroli, które odpowiadają za wrzody żołądka i dwunastnicy
- Może być pomocna dla osób cierpiących na cukrzyce typu 2
- Ma znaczenie w profilaktyce miażdżycy
- Zapobiega powstawaniu stanów zapalnych
- Wspomaga odporność
- Pozytywnie wpływa na wzrok, może być stosowana w profilaktyce zaćmy
- Wykazuje działanie moczopędne
- Pomaga usunąć nadmiar wody z organizmu
- Wpływa korzystnie na dziąsła, wzmacnia zęby, zapobiega pojawieniu się próchnicy
Działanie niepożądane
- Może powodować methemoglobinemię u dzieci
- Goitrogeny przyczyniają się do powstawania wola tarczycowego
- U osób wrażliwych może powodować wzdęcia i bóle brzucha
Przeciwwskazania
- Choroby tarczycy
- Kamica nerkowa
- Wrzody żołądka, dwunastnicy
- Zapalenie błony śluzowej żołądka
Lim T. K., Edible medicinal and non-medicinal Plants, vol. 9, Modified Stems, Roots, Bulbs, Springer 2015, str. 278- 776
Miśkowiec A.; Niedoceniana kalarepa; Panacea Nr 3 (56), 08-09 2016, str. 26-27
http://www.poradnikzdrowie.pl/zywienie/co-jesz/kalarepa-wlasciwosci-i-wartosci-odzywcze-ile-kalorii-ma-kalarepa_40718.html (przed 04.06.2016)
http://www.ekologia.pl/styl-zycia/zdrowa-zywnosc/kalarepa-lepsza-od-pomaranczy,20872.html (przed 04.06.2016)
https://www.organicfacts.net/health-benefits/vegetable/health-benefits-of-kohlrabi.html (przed 04.06.2016)
http://www.healwithfood.org/health-benefits/eating-kohlrabi-good-for-you.php (przed 04.06.2016)
http://www.odzywianie.info.pl/przydatne-informacje/artykuly/art,kalarepa-kalorie-wartosci-odzywcze-i-ciekawostki.html (przed 04.06.2016)
- Podobne artykuły
Por- łac. Allilum porrum
Por to warzywo, które – ze względu na swoje właściwości lecznicze – znalazło zastosowanie nie tylko w kuchni, lecz także w medycynie
Soja warzywna- łac. Glycine max
Soja owłosiona, soja uprawna, soja warzywna (Glycine max) to gatunek jednorocznej rośliny oleistej z rodziny bobowatych. To najważniejsza
Kalarepa- łac. Brassica oleraecea var.gongylodes
Kalarepa to warzywo, które ma wiele wartości odżywczych. Zawiera niemalże wszystkie witaminy i pierwiastki mineralne i chroniącą oczy