- Rumianek pospolity
Rumianek pospolity- systematyka
Rodzina: Astrowate
Rodzaj: Matricaria
Gatunek: Rumianek
Nazewnictwo
Łacińska: Matricaria chamomillia, Matricaria recutita
Angielska: Wild Chamomile, Greman Chamomile
Niemiecka: Echte Kamille
Polskie nazwy: Rumianek prawdziwy, lekarski, drobny, pachnący szlachetny, rzymski, pospolity, polny, apteczny, zwyczajny, kamiliki, kamelka, marunka, maruna, rumen, rumian żółty, macierz,
Nazwa rodzajowa Matricaria wywodzi się od łacińskiego słowa mater- matka lub matrix- macica i nawiązuje do stosowania rośliny w chorobach kobiecych.
Nazwa chamomile pochodzi od greckiego słowa oznaczającego jabłko ziemi, ze względu na jabłkowy zapach wydzielany przez roślinę.
Rumianek pospolity- występowanie
Rumianek pospolity występuje powszechnie w Europie, Ameryce Północnej i Australii. Prawdopodobnie pochodzi z południowo-wschodniej Europy. Można go spotkać na łąkach i nieużytkach. Rośnie dziko w sadach i na otwartych polach. Jest uprawiany w wielu regionach.
Rumianek pospolity- surowiec
Surowcem leczniczym są koszyczki kwiatów.
Zastosowanie w medycynie oprócz rumianku pospolitego posiada także rumianek rzymski (łac. Chamaemelum nobile). Aby odróżnić rumianek pospolity od innych gatunków rumianku, które często są do siebie bardzo podobne, należy przeciąć dno kwiatowe, które zawsze będzie puste w środku. Rumianek pospolity dodatkowo posiada charakterystyczny przyjemny zapach. Te dwie cechy razem dają nam pewność, że zebraliśmy właściwy surowiec.
„Nieraz już ja to sprawdziłam sobie, że jest najlepszy rumianek w chorobie” – M. Konopnicka
Rumianek pospolity- zastosowanie
- Wyciągi alkoholowe i olejek eteryczny wykorzystuje się do produkcji perfum
- Wyciągi z rumianku są wykorzystywane w przemyśle kosmetycznym, zwłaszcza w kosmetykach dla dzieci i osób wrażliwych
- Suszone kwiatki rumianku pięknie komponują się w suszonych bukietach, saszetek zapachowych oraz potpourri
- Olejek rumiankowy ma zastosowanie jako dodatek do farb stosowanych do malowania porcelany
- Kadzidełka rumiankowe wykorzystuje się podczas medytacji
- Rumianek stosuje się jako lek weterynaryjny- głównie jako środek antyseptyczny i poprawiający trawienie
- Rumianek dodaje się do pasz dla zwierząt
Rumianek pospolity- substancje aktywne biologicznie
Rumianek jest ziołem o bardzo szeroki działaniu, co jest związane z występowaniem wielu substancji czynnych. Za działanie rumianku w dużej mierze odpowiada olejek eteryczny, którego głównym składnikiem jest chamazulen. Koszyczek rumianku jest bogaty w azuleny i proazuleny. To także źródło flawonoidów, kumaryn, różnych kwasów organicznych, polifenoli. Ciekawym związkiem, który jest również związany z działaniem rumianku jest spiroter.
Rumianek pospolity- działanie lecznicze
Działanie rumianku jest wielokierunkowe i bardzo łagodne. Bez obaw herbatkę rumiankową można podawać małym dzieciom (po wykluczeniu alergii). Herbatka rumiankowa jest jedną z najczęściej pijanych herbatek ziołowych. Działanie rumianku związane jest z poprawą pracy układu pokarmowego oraz łagodnym działaniem uspokajającym.
Koszyczek rumianku:
- Działa przeciwskurczowo łagodząc skurcze żołądka i jelitowe
- Jest pomocny przy kolkach niemowlęcych
- Jest podawany przy wzdęciach i złym trawieniu
- Można stosować zarówno przy biegunkach jak i zaparciach
- Działa przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie
- Może być pomocny w przypadku przepuklin przewodu pokarmowego, wrzodów trawiennych i choroby Crohna
- Jest doskonałym środek na nadkwasotę
- Delikatnie wzmaga wydzielanie żółci w wątrobie
- Wzmacnia naczynka krwionośne
- Delikatnie obniża gorączkę
- Wykazuje działanie przeciwalergiczne
- Stosuje się w leczeniu chorób przyzębia jako środek ściągający i przeciwzapalny
- Wspomaga odporność
- Ma delikatne działanie uspokajające i relaksujące
- Ułatwia zasypianie, wpływa na zdrowy i spokojny sen
- Zmniejsza wrażliwość na ból, jest także skutecznym lekiem w przypadku migrenowych bólów głowy
- Pomaga przy puchlinie wodnej oraz żółtaczce
- W formie okładów stosuje się na bolące mięśnie
- Stosuje się w leczeniu dny moczanowej oraz w celu zmniejszenia bólu związanego z rwą kulszową zarówno wewnętrznie jak i zewnętrznie w formie ciepłych okładów
- W formie herbatek łagodzi ból związany z menstruacją
- Pomaga przy uderzeniach krwi do głowy w czasie klimakterium
- Wykazuje działanie przeciwwirusowe
Rumianek pospolity działanie na skórę
Rumianek stosowany zewnętrznie może być wykorzystywany do leczenia stanów zapalnych skóry, oparzeń termicznych I i II stopnia, oparzeń słonecznych czy rentgenowski. Okłady z rumianku przyspieszają gojenie się ran. Zewnętrznie zioło można stosować przy atopowym zapaleniu skóry, świądzie, odleżynach, a także na zaczerwienioną skórę niemowląt. Pocieranie skóry naparem z rumianku pomoże rozjaśnić blizny oraz pozbyć się rozstępów.
Maść z rumianku stosuje się na egzemy i alergie skórne oraz łagodzi świąd skóry. Ponadto ekstrakty z rumianku zmniejszają przebarwienia spowodowane promieniowanie UV. Komisja E zaleca stosowanie zewnętrzne naparów z rumianku na zapalenie skóry i błony śluzowe, a także bakteryjne choroby skóry.
Stosowany zewnętrznie przynosi ulgę po ukąszeniu przez owady. Przynosi pomoc przy pieluszkowym zapaleniu skóry.
Rumianek pospolity- działanie niepożądane
Rumianek ma bardzo łagodne działanie i nie stwierdzono, żadnych skutków ubocznych podczas stosowania preparatów rumiankowych.
Czasami może się zdarzyć, że związki zawarte w rumianku mogą wywołać reakcję alergiczną w postaci wysypki skórnej. U osób uczulonych na pyłki bylicy, chwasty, ambrozję rumianek może powodować krzyżową reakcję alergiczną.
Rumianek w skrajnych przypadkach może powodować wymioty i zawroty głowy. Zwiększa także ryzyko wystąpienia krwotoków.
Rumianek pospolity- przeciwwskazania
- Rumianku powinny wystrzegać się osoby, u których występuje uczulenie na rośliny z rodziny astrowatych (stokrotki, cykoria, chryzantemy).
- Herbatek z rumianku nie powinny przyjmować osoby przyjmujące leki działające przeciwzakrzepowo.
- Kobiety w ciąży nie powinny nadużywać tego zioła, ponieważ ma on silne działanie pobudzające na macicę
Arnal-Schnebelen B., Goetz P., Paris M.; Lecznicze dary natury; Reader’s Digest; Warszawa 2004, str. 189
Barlando B., Verotta L., Conara L., Bottini-Massa E.; Herbal Principles in cosmetics, properties and mechanisms of action, CRC Press 2010r., str. 109-113
Braun L., Cohen M.; Herbs& Natural suplement san ewidence- base guide, 3th edition; Elsevier 2010, str. 299- 305
Czikow P., Łaptiew J.; Rośliny lecznicze bogate w witaminy; Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne; Warszawa 1987 r., str. 314-318
Grys A., Kania M., Baraniak J.; Rumianek- pospolita roślina zielarska o różnorodnych właściwościach biologicznych i leczniczych; Postępy fitoterapii 2/ 2014, str. 90- 93
Kawałko M. J.; Historie ziołowe; Krajowa Agencja Wydawnicza, Lublin 1986, str. 66, 181,
Khan I. A., Abourashed E. A.; Leung’s encyclopedia of common natural ingredients used in foods, drugs and cosmetics; Wiley 2010, str. 169-174
Kuźnicka B., Dziak M.; Zioła i ich stosowanie, historia i współczesność; PZWL wyd. IV, Warszawa 1987, str. 143-145
Leśnicka M.; Zielska, zioła, ziółka; Tower Press 2000, Gdańsk 2000r., str. 31, 37, 60-61
Lim T. K.; Edible Medicinal and non-medicinal Plants; Vol. 7, Flowers; Springer 2014, str. 397-431
Łuczak A., Nowak M., Szałek E.; Bezpieczeństwo leków roślinnych w ciąży; Farmacja współczesna 2017, 10, str. 140-146
Małachow G.; Zioła dla zdrowia; Oficyna wydawnicza ABA; Warszawa 2004, str.181-182
Medici M.; Księga dobrych czarów; Wydawnictwo Elipsa, Warszawa 1995, str. 114-115
Ody P.; Zioła w domu; Świat Książki, 1996 r., str. 11,19, 40, 75, 128, 135,
Ożarowski A., Jaroniewski W., Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie; Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1989 str. 333-335
Rogala J., Maciej R.; Zioła dla zdrowia I urody; Olesiejuk, Ożarów Mazowiecki 2016, str. 124-125
Senderski M. E.; Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie; wyd. Mateusz E. Senderski, Podkowa Leśna 2016; str. 545-550
Tyszyńska- Kownacka D., Starek T.; Zioła w polskim domu; Wydawnictwo Watra, Warszawa 1988r., str. 185-187
Wielka księga ziół; Reader’s digest; Warszawa 2009
Domowe kuracje od A do Z cz. 2, nr 03/2017, wydanie drugie, Wydawnictwo „Jot” Jolanta Orłowska, str. 49- 52
http://www.naturalneoczyszczanie.pl/2011/12/rumianek-skuteczny-w-walce-z-wieloma-dolegliwosciami/ (21.12.2016)
- Podobne artykuły
Rumianek w kosmetykach
Rumianek w kosmetykach Rumianek w kosmetykach- właściwości Ekstrakty roślinne z rumianku są popularnym składnikiem wielu kosmetyków. Stosowane na skórę działają rewitalizująco, regenerująco i nawilżająco. Wykazują
Rumianek w kosmetyce
Wyciągi z rumianku mają zastosowanie w pielęgnacji skóry z podrażnieniami czy przy alergiach. Są także składnikiem kosmetyków dla niemowląt
Rośliny lecznicze z rodziny Asteracaea
Rośliny z rodziny astearacaea są najpowszechniej wsytępującymi roślinami. Charakteryzują się kwiatem w postaci koszyczka oraz obecnością puchu kielichowego. Do tej rodziny należą: jeżówki, krwawnik, arnika, nagietek, ostropest….
Magia ziół zioła w noc kupały
Przed nami najkrótsza noc w roku, przez Słowian obchodzona jako Noc Kupały. W tą magiczną noc zioła nabierały szczególnych właściwości….
