Facebook-f Instagram Youtube Envelope
  • Czarna porzeczka- właściwości i zastosowanie

Czarna porzeczka od wieków była ceniona przez nasze babcie w leczeniu przeziębień, stanów zapalnych, gorączki czy biegunek. A to nie jedynie zdrowotne właściwości porzeczki.

 

Czarna porzeczka- systematyka

Rodzina: Agrestowate
Rodzaj: Porzeczka
Gatunek: Porzeczka czarna

Nazewnictwo

Łacińska: Ribes nigrum
Angielska: Blackcurrant
Niemiecka: Schwarze Johannisbeere
Polskie nazwy: smrodynia, bździuch, świętojanki, pankracina, smorodzina, jagoda czarna, pękata smarglena, smargliny,

Czarna porzeczka to trochę zapomniany owoc i niesłusznie wyparty przez różne egzotyczne owoce. Owoce porzeczki zawierają bogactwo składników mineralnych, a zawarta w nich witamina C niesie ze sobą wiele korzyści. Należy tutaj dodać, że owoce czarnej porzeczki zawierają niewiele mniej witaminy C niż owoce dzikiej róży czy rokitnika i są najbogatszym źródłem tej witaminy spośród europejskich owoców sadowniczych.

 

Czarna porzeczka- występowanie

Porzeczka występuje w Europie i Azji oraz Ameryce. Rośnie w klimacie umiarkowanym i chłodnym. W Polsce rośnie dziko w lasach olszowych i zaroślach, często jest uprawiana. Jest rośliną częściowo chronioną.
Polska jest światowym liderem w produkcji owoców czarnej porzeczki.

Porzeczka- odmiany

Podrodzina porzeczkowate liczy 140-150 gatunków. W zależności od gatunku i odmiany owoce porzeczki mogą mieć różne kolory. W Polsce występuje 5 dzikich gatunków, kilka kolejnych jest uprawianych.

Jak wykorzystać cebulę w kuchni

12 listopada 2021
Cebula to uniwersalne warzywo, znane w kuchniach całego świata. Z powodzeniem można doprawiać cebulą zupy, marynaty, sosy i potrawy warzywne, nada też smak…

Dynia w kuchni- zastosowanie

25 stycznia 2021
Dynia króluje jesienią i jest szczególnie popularna w Ameryce. Jest to warzywo uniwersalne, które świetnie sprawdzi się w wielu daniach

Czarna porzeczka- trochę historii

Jako pierwsi uprawą czarnej porzeczki zajmowali się Francuzi w XV wieku. Jednak pierwsze pisemne wzmianki dotyczące jej spożycia pochodzą z zielników XVIII wiecznych zielarzy, którzy opisywali wykorzystanie owoców porzeczki jako składnika herbat i mikstur leczniczych. Czarną porzeczkę zachwalał między innymi ksiądz Kluk.

W XVII wieku porzeczka została sprowadzona do Ameryki, jednak nie wzbudziła tam większego zainteresowania. Dopiero odkrycie w owocach czarnej porzeczki znacznych ilości witaminy C pozwoliło na rozwój plantacji i przetwórstwa tego owocu.

 

Czarna porzeczka w medycynie ludowej

W dawnej medycynie ludowej porzeczkę wykorzystuje się w leczeniu anginy, stanów zapalnych jamy ustnej, krwawiących dziąseł, chorób reumatycznych, miażdżycy, migreny, wrzodów. Porzeczka to znany od dawna środek na gorączkę, stąd też często owoce i liście wykorzystuje się w leczeniu przeziębień i grypy.

W lecznictwie ludowym odwary z liści  i pączków liściowych stosuje się jako środek przeciw gośćcowi, krwotokom, puchlinie wodnej i skazie limfatycznej oraz jako środek napotny. Jagody zaleca się na wrzody żołądka i dwunastnicy.

Syrop z owoców zaleca się przy krztuścu i zapaleniach płuc. Picie soku z czarnych porzeczek w zimie zapobiega przeziębieniom.

Czarna porzeczka wartość odżywcza

Owoce porzeczki zawierają antocyjany i są doskonałym źródłem witaminy C. Ponadto zawierają glikozydy cyjanidyny i delifinidyny, flawonoidy i fenylokwasy, które są silnymi przeciwutleniaczami. Właściwości porzeczki są związane także z obecnością karotenoidów, garbników, kwasów organicznych (jabłkowy, bursztynowy), pektyn i enzymów. Porzeczka to źródło katechin, witamin ( A,B, P, E, PP, K, D) oraz minerałów (bor, potas, żelazo, sód, wapń, fosfor, magnez, siarka, chlor, cynk, miedź, jod, kobalt, molibden, mangan, selen).

CZARNA PORZECZKA DZIAŁANIE LECZNICZE 

Owoce czarnej porzeczki to przede wszystkim źródło witaminy C. Duża zawartość związków silnym działaniu przeciwutleniającym sprawia, że owoce czarnej porzeczki:

  • Poprawią apetyt
  • Wpływają na zmniejszenie ilość wydzielanej insuliny po posiłkach, co może mieć znaczenie w profilaktyce i leczeniu cukrzycy
  • Poprawiają krążenie krwi oraz korzystnie wpływają na czynność serca, zmniejszają ryzyko wystąpienia miażdżycy
  • Spożywanie regularnie działają korzystnie na serce i wzmacniają  naczynia krwionośne
  • Obniżają ciśnienie krwi oraz poziom cholesterolu, działają również przeciwmiażdżycowo
  • Podnoszą krzepliwość krwi
  • Dzięki zawartości minerałów (Fe, Cu, Mn) zwiększają liczbę erytrocytów, a tym samym zapobiegają anemii
  • Zwiększają przyswajalność żelaza
  • Są wykorzystywane w łagodzeniu stanów zapalnych jamy ustnej i anginach
  • Duża ilość witaminy C wspomaga odporność, zwłaszcza u osób starszych
  • W postaci syropu podaje się przy stanach gorączkowych 
  • Dzięki zawartości antocyjanów mogą hamować rozwój jaskry, mogą poprawić widzenie w ciemności oraz przyspieszyć regenerację rodopsyny- barwnika odpowiedzialnego za widzenie po zmroku
  • Są pomocne w chorobach reumatycznych, artretycznych oraz gośćcu
  • Zwalczają wolne rodniki, a tym samym chronią przed chorobami nowotworowymi
  • Zmniejszają stres oksydacyjny i stany zapalne wywołane aktywnością fizyczną, dzięki czemu zwiększają korzyści wynikające z ćwiczeń fizycznych
  • Działają ochronne na DNA ludzkich limfocytów
  • Dzięki dużej zawartości witaminy C oraz antocyjanów zwiększają odporność organizmu na zakażenia
  • Wykazują działanie antybakteryjne, przeciwgnilnie i przeciwwirusowe.
  • Są stosowane przy ogólnym osłabieniu organizmu
  • Są dobrym lekarstwem na szkorbut
  • Chronią lipidy i białka przed utleniającymi modyfikacjami w przypadku zatrucia etanolem

 

Czarna porzeczka- przeciwwskazania

Owoców z czarnej porzeczki nie należy spożywać przy:
• Wrzodach żołądka
• Nieżytach żołądka
• Rozwolnienie
• Kamica moczowa

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Arnal-Schnebelen B., Gotez P., Paris M.; Lecznicze dary natury; Reader’s Digest; Warszawa 2004, str. 177

Biegański J.; Nasze zioła i leczenie się niemi (ziołolecznictwo); Stowarzyszenie Pracowników Księgarskich, 1931, str. 154-155 

Czikow P., Łaptiew J.; Rośliny lecznicze bogate w witaminy; Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1987, str. 278-280

Górnicka J.; Biblioteka zdrowia, Leki z ogrodu; Agencja Wydawnicza Jerzy Mostowski, 2012, str. 99-100

Górnicka J.; Apteka natury leksykon zdrowia; Agencja Wydawnicza Jerzy Mostowski 2005, str. 95, 164-166

Jessa J., Hozyasz K. K.; Czarna porzeczka i olej z jej nasion-fitoterapeutyczne panaceum?; Prob. Hig. Epidemiol. 2016, 97(1), str. 14-23

Karabela M.; Czarna porzeczka; Panacea Nr. 1 (22), styczeń- marzec 2008, str. 30-31

Karpov S., Chmielewska W.; Dieta surowa, która jest… smaczna!; złotemyśli.pl, 2008, str. 50 

Kuźniewski E., Augustyn- Puziewicz J.; Przewodnik ziołolecznictwa ludowego; Wyd. II, PWN, Warszawa- Wrocław 1986, str. 96, 113 

Lim T. K.; Edible medical and nonmedical plants; V4, Fruits; Springer 2012, str. 27-42

Łuczaj Ł.; Dzikie rośliny jadalne Polski- przewodnik survivalowy; Wyd. Chemigrafia 2004r., str.170

Monografie EMA

Muszyński J.; Ziołolecznictwo i leki roślinne (fytoterapia); Wydawnictwo Prawnicze i Naukowe, Warszawa 1951, str. 110 

Ożarowski A.; Ziołolecznictwo- poradnik dla lekarzy; PZWL, wyd. III, Warszawa 1982, str. 225-226

Senderski M. E.; Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie; Wyd. Mateusz E. Senderski; Podkowa Leśna 2016; str. 506-508

Vocka G.; Rośliny lecznicze od A do Z, uprawa i pielęgnacja, zbiory i przechowywanie, działanie zdrowotne; Wydawnictwo Klub dla ciebie 2005, str. 82-83

http://www.naturalneoczyszczanie.pl/2011/07/czarna-porzeczka-bomba-witaminowa/

ttp://www.fit.pl/dietetyka/abc-zywienia/zdrowe-odzywianie/czarna-porzeczka-ribes-nigrum-l,535,1,0.html

Figowiec pospolity

7 czerwca 2021
Figowiec pospolity to niewielkie drzewo rosnące w ciepłym klimacie. Jego owoce- figi mają zastosowanie w lecznictwie

Owoce acai łac. Euterpe oleracea

22 stycznia 2021
Jagody acai wykazują silne działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne. Są doskonałym środkiem zwalczającym powstające w organizmie wolne rodniki,

Awokado-łac. Persea Scheffer

17 sierpnia 2020
Awokado nazywane również smaczliwką, to owoc pochodzący z Ameryki Środkowej. Awokado jest cenione ze względu zawartość kwasów jednonienasyconych

Ananas zwyczajny łac. Ananas comosus

29 lipca 2020
Ananas (łac. Ananas comosus) to smaczny owoc pochodzący z tropików. Anans znany jest jako świetny środek przeciwszkorbutowy, korzystnie wpływa na trawienie

Agrest (łac. Ribes uva Crispa)

14 marca 2021
Agrest owoc – właściwości, witaminy i wartości odżywcze agrestu. Jeszcze niedawno agrest królował wśród letnich owoców na naszych stołach
  • Co ciekawego na naszym blogu?

Matcha Extereme- wspomóż odchudzanie

29 lutego 2024
Matcha Extereme to suplement o unikatowym połączeniu 4 niezwykłych składników, który wspomaga odchudzanie i każdego dnia dba o Twoją sylwetkę i dobry nastrój.
  • Poznaj naszą bazę zdrowej wiedzy

Baza wiedzy to nie tylko źródło informacji

Jeżyna- łac. Rubus fruticosus

18 listopada 2022
Jeżyna to soczysty owoc, który dostarcza wiele cennych witamin i minerałów. W lecznictwie oprócz owoców wykorzystuje się także liście jeżyny
  • Przepisy dla naszego zdrowia
strogonow

Prosty przewodnik po strogonowie

24 listopada 2023
Strogonow, znany również jako beef stroganoff, jest jednym z klasycznych i lubianych dań, które podbiło serca smakoszy na całym świecie

Przepis na ciasto z rabarbarem

26 maja 2019
Facebook-f Instagram Youtube Envelope Ciasto z rabarbarem Letni deser czyli kruche ciasto z rabarbarem Ciasto z rabarbarem to idealny deser na letnie popołudnia. To właśnie
  • Zobacz nasze filmy na kanale Youtube

Nalewka z dzikiej róży

Niezwykle aromatyczna i smaczna nalewka z owoców dzikiej róży.

Jabłka

Jabłka to najpopularniejsze owoce na świecie. Warto je włączyć do codziennej diety, ponieważ korzystnie wpływają na zdrowie. Poznaj 10 powodów dla których warto jeść jabłka.

Pestki dyni a zdrowie

Pestki dyni to źródło magnezu, fosforu, manganu oraz cynku oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Łatwo przyswajalny cynk obecny w pestkach dyni korzystnie wpływa na płodność oraz zwiększa sprawność seksualną. Od wieków pestki dyni są stosowane w kuracjach odrobaczających…

O Blogu

Blog Naturalne zdrowie powstał kilka lat temu i ma on charakter informacyjny. Wszystkie wiadomości o zastosowaniu i właściwościach ziół oraz dietetyce i ziołolecznictwie zbieram w różnych książkach i na stronach internetowych. 

#zioła #zastosowanieziół #ziołolecznictwo #dietetyka #zdroweodżywianie #przyprawy #roslinylecznicze

Musisz wiedzieć

Informacje zamieszczone na stronie internetowej nie stanowią profesjonalnej porady medycznej ani instrukcji użycia. W żadnym wypadku treści zamieszczone na stronie internetowej nie mogą zastąpić konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.

Polub nas

Facebook-f Instagram Youtube Envelope

Na skróty