- Ostryż długi czyli kurkuma
Ostryż długi to roślina pochodząca z Azji, która u nas znana jest bardziej jako KURKUMA. Kłącze ostryżu ma zastosowane jako przyprawa i barwnik spożywczy.
Ostryż długi- systematyka
Rząd: Imbirowce
Rodzina: Imbirowate
Rodzaj: Ostryż
Nazwy
Łacińska: Curcuma longa, Curcuma domestica
Angielska: Turmeric
Niemiecka: Kurkuma
Polskie nazwy: ostryż domowy, ostryż barwierski; kurkuma, szafran indyjski
Ostryż długi- występowanie
Ostryż prawdopodobnie pochodzi z Indii. Obecnie nie występuje w stanie dzikim. Uprawiany w Indiach, Pakistanie, w Chinach, na Półwyspie Malajskim, Cejlonie i na Antylach.
Ostryż długi- odmiany
Do rodzaju ostryż zalicza się ok 70 gatunków. Na Półwyspie Malajskim, w Indonezji oraz na Jawie występuje ostryż jawajski (łac. Curcuma xanthorrhiza), ostryż wonny (łac. Curcuma aromatica), oraz ostryż plamisty (łac. Curcuma Zedoaria), z których otrzymuje się kłącza o podobnych właściwościach.
Surowiec
Surowcem jest kłącze kurkumy (Curcumae longae rhizoma).
Ostryż długi- historia
Kurkuma była stosowana 1500 lat przed Chrystusem. Wiemy o tym z zapisków w hinduskich Wedach. Roślina ta była uprawiana w Indiach od niepamiętnych czasów i miała zastosowanie jako barwnik do barwienia ryżu na ważne uroczystości. Kurkuma jest wymieniana w Starym Testamencie.
Do Europy kurkuma dotarła razem z innymi przyprawami przez Jedwabny Szlak z Indii. Ostryż dotarł do Afryki Wschodniej drogą morską w VIII wieku, skąd 5 wieków później przywędrował do Afryki Zachodniej. Do Europy drogą morską kurkumę sprowadził Marko Polo. Jednak nie była to zbyt popularna przyprawa w tamtych czasach. Dopiero po I wojnie światowej została doceniona jako lek stosowany w schorzeniach wątroby i woreczka żółciowego.
Ostryż długi w ajurwedzie
Ajurweda stosuje kurkumę do leczenia ran, stanów zapalnych, a nawet raka. Kurkuma ma znaczenie w leczeniu problemów związanych z wątrobą, wysokim cholesterolem oraz trawieniem. Jest także środkiem wykorzystywanym do leczenia siniaków i chorób skóry. Ponadto ostryż ma zastosowanie w leczeniu astmy, oskrzeli, nadpobudliwości i alergii, a także w anoreksji, reumatyzmu, ran cukrzycowych czy zapalenia zatok.
Ostryż długi w medycynie chińskiej
W tradycyjnej medycynie chińskiej kurkuma jest stosowana w leczeniu chorób związanych z bólem brzucha. Kurkuma jest stosowana jako środek wspomagający wytwarzanie czerwonych krwinek, rozpuszcza zakrzepy krwi. Ma zastosowanie w leczeni żółtaczki, czerwonki i biegunek. W medycynie Chińskiej jest powszechnie stosowana jako środek wiatropędny, przeczyszczający i przeciwrobaczy oraz jako lek na dolegliwości wątroby.
Składniki mineralne
Kłącze kurkumy zawdzięcza swój piękny żółty kolor obecności barwników nazywanych kurkumoidami, do których zalicza się między innymi: kurkuminę, dezmetoksykurkumina, bidemetoksykurkumina, zyngiberon. Kurkuma zawiera do 5% olejku eterycznego, którego głównymi składnikami są seskwiterpeny oraz bisabolen. Kłącze kurkumy dostarcza cukrów prostych, skrobi oraz polisacharydów, jest także źródłem aminokwasów i fitosteroli. Ostryż dostarcza również witaminy (niacyna, kwas pantotenowy, wit. B6, kwas foliowy, wit. E, K) i minerały (potas, wapń, żelazo, sód, fosfor, magnez, mangan, selen, cynk, miedź).
OSTRYŻ DŁUGI- DZIAŁANIE LECZNICZE
Kłącze kurkumy:
- Wykazuje działanie żółciopędne i żółciotwórcze
- Ma zastosowanie w leczeniu wrzodów
- Działa wiatropędne
- Korzystnie wpływa na poziom glukozy we krwi
- Hamuje agregację płytek
- Wspomaga odporność, poprzez aktywację komórek T i B, makrofagów, neutrofili
- Jest pomocne w leczeniu zespołu suchego oka, zapalenia spojówek, jaskry, retinopatii niedokrwiennej
- Możne pomóc w redukcji bólów i sztywności w zapaleniu stawów
- Wykazuje silne działanie przeciwutleniające i przeciwzapalne
- Może mieć znaczenie w profilaktyce chorób neurodegradacyjnych, w tym w chorobie Alzheimera.
Działanie niepożądane
Przy dłuższym stosowaniu może powodować dolegliwości żołądkowe.
Ostryż długi- przeciwwskazania
Niedrożność dróg żółciowych oraz kamienie żółciowe.
Baj T.; Ostryż długi, kurkumą zwany. Lecznicza przyprawa; luty 2009, nr 30/8, str. 15- 17
Charles D. J.; Antioxydant properties of spices, herbs and other sources; Springer Science+Business Media New York 2013, str. 563-580
Lim T. K.; Edible and nonedible plants, Vol. 12, rok 2016, str. 241- 314
Senderski M. E.; Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie; wyd. Mateusz E. Senderski, Podkowa Leśna; str. 472-473
von Wyk B. E.; Wink M.; Rośliny lecznicze świata, ilustrowany przewodnik; MedPharm Polska 2008, str. 118
- Podobne artykuły
Curry-aromatyczna przyprawa z Indii
Curry to bardzo aromatyczna przyprawa, a dokładnie mieszanka przypraw, która wywodzi się z kuchni indyjskiej. Najpopularniejsze danie z jej …
Rozgrzewające przyprawy idealne na zimę
Jesienią, kiedy za oknami robi się szaro, ponuro i zimno, warto sięgać po rozgrzewające przyprawy, które rozgrzeją, wzmocnią odporność, poprawią nastrój
Ostryż długi- łac. Curcuma longa
Ostryż długi to popularna przyprawa- nazywana kurkumą. , Kurkumę można wykorzystać jako barwnik spożywczy. Swoje właściwości lecznicze kurkuma zawdzięcza kurkuminie.
