Rząd: Szparagowce
Rodzina: Amarylkowate
Podrodzina: Czosnkowate
Rodzaj: Czosnek
Łacińska: Allilum sativum
Angielska: Garlic
Niemiecka: Knoblauch
Polskie nazwy: białe ziele, czosnek: domowy, kuchenny, siewny, ogrodowy
Przypuszcza się, że nazwa łacińska czosnku Allium może pochodzić od celtyckiego słowa All– oznaczającego ostry.
Czosnek pochodzi z Azji Środkowej, skąd został rozprzestrzeniony jako roślina uprawna do Europy i Północnej Afryki. Z czasem roślina dotarła na pozostałe kontynenty.
Obecnie jest uprawiany na całym świecie jako roślina lecznicza oraz doskonała przyprawa. Głównymi producentami czosnku są: Chiny, Indie, Egipt, Korea, Rosja.
Znanych jest kilkaset gatunków czosnku. W Polsce występują 22 odmiany czosnku.
Czosnek jest zaliczany do roślinnych leków roślinnych, które mają udowodnioną skuteczność terapeutyczną. Surowcem leczniczym jest świeża cebula czosnku. Suszony czosnek nie wykazuje właściwości leczniczych.
Z czosnku sporządza się proszek, wyciągi oraz nalewkę. Produkuje się także wyciągi olejowe i alkoholowe, destylaty i sok z czosnku. Czosnek liofilizowany lub jego olejowe maceraty wchodzą w skład wielu leków.
Czosnek jest najstarszą znaną rośliną leczniczą. Spożywany był w Babilonii 4500 lat p. n.e. Znali go starożytni Egipcjanie, Hebrajczycy, Asyryjczycy, Kartagińczycy, Arabowie. Czosnek był uprawiany w starożytnych Chinach. Jest o nim zdanie w Biblii oraz w Koranie. W Talmudzie czosnek jest zalecany przeciwko niemocy płciowej i jako lek sprzyjający długowieczności.
Główki czosnku widnieją na malowidłach pochodzących ze starożytnego Egiptu, w pałacu w Knossos na Krecie oraz na ruinach Pompei. Roślina ta jest także wymieniana w Odysei Homera. Król Asyrii Ashurbanipal opisał czosnek pismem klinowym.
W przekazach staroindyjskich roślina widnieje jako lek podniecający. Indyjscy lekarze stosowali główki czosneku, aby zapobiegać chorobom serca i chorobom reumatycznym. Arabowie używali czosnku do leczenia ran i owrzodzeń. Na Wschodzie był on lekiem na niemoc płciową, przypisywano mu również właściwości przedłużania życia.
W starożytnym Egipcie czosnek był uważany za roślinę świętą. Wiadomo, że Egipcjanie podawali go robotnikom zatrudnionym przy budowie piramid jako ochronę przed chorobami. Egipski papirus medyczny zawiera 22 przepisy na zastosowanie czosnku przy bólach głowy, chorobach gardła czy osłabieniu.
Cześć europejskich uczonych w starożytności nie lubiła tej rośliny, ze względu na jego intensywny zapach, inni z kolei polecali czosnek na wiele dolegliwości. W starożytnej Grecji wierzono w magiczną moc czosnku, sądzono, że roślina wzmacnia męskość i waleczność, działa odtruwająco, uodparnia przeciw truciznom. Czosnek miał także zwalczać zaklęcia. To właśnie Dioskurydes pisał, że: „czosnek jedzony wypędza tasiemca i pędzi mocz”. Czosnek był podawany uczestnikom olimpiady, być może dlatego, że wierzono, iż poprawia wydajność.
Zarówno Dioskurydes jak i Pliniusz uważali czosnek jako lek uniwersalny na wszystkie dolegliwości.
Pliniusz Starszy zalecał czosnek na 61 dolegliwości, wśród których można wymienić zaburzenia żołądkowo- jelitowe, pogryzienia psów, ukąszenia żmij, astmę, reumatyzm, hemoroidy, wrzody, drgawki, suchoty.
W średniowieczu i późniejszych wiekach pisali o nim: św. Hildegarda, Mathiolus, Paracelsus, Bock, Lonicerus.
Powszechnie wówczas wykorzystywano czosnek jako lek chroniący przed epidemiami.
Falimierz w „Zielniku” podaje, że czosnek był pokarmem chłopów, który chronił przed zatruciami pokarmowymi. W zielniku Szymona Syreniusza z 1613 roku znajduje się ponad 100 wskazań leczniczych czosnku. Wg podań z tego zielnika był to doskonały środek na wątrobę oraz pomagającym przy kaszlu.
Inny Polski autor- ks. Kluk podaje, że czosnek świetnie pomaga na zaflegmienie płuc.
W czasie I wojny światowej w przyfrontowych szpitalach radzieckich stosowano utarty czosnek z cebulą na rany w specjalnych pudełeczkach przymocowanych do rany, tak aby masa czosnkowa nie dotykała rany. Opary z masy czosnku i cebuli powodowały szybsze gojenie się ran, nawet tych które goiły się trudno. W czasie I i II wojny światowej lekarze stosowali także okłady czosnkowe z mchem torfowym, aby zapobiegać gangrenie. Ząbki czosnku stosowano także w zapobieganiu zgorzeli i posocznicy. Czosnek miał także zastosowanie jako lek przeciwko tyfusowi, biegunkom, cholerze.
W roku 1884 Wertheim, a w 1892 Semmler wyodrębnili olejek czosnkowy. To odkrycie zapoczątkowało badania nad działaniem czosnku, dzięki czemu dzisiaj to jeden z lepiej przebadanych surowców leczniczych. W 1928 r, rosyjski uczony, który pracował nad olejkiem czosnkowym, nazwał mieszaninę lotnych związków czosnku fitoncydami. Dopiero 1944r. wyodrębniono z czosnku allicynę, główny składnik aktywny czosnku.
W czosnku znajduje się ponad 100 substancji czynnych, które wpływają na nasze zdrowie. Ząbki czosnku zawierają głównie mieszaninę lotnych olejków zwanych fitoncydami. Ponadto główki czosnku zawierają cukry, flawonoidy, antocyjany, kwasy organiczne, fitosterole oraz enzymy. Czosnek dostarcza do organizmu witaminę C, witaminy z grupy B, kwas foliowy, prowitaminę A. To także źródło wielu aminokwasów i soli mineralnych.
Po rozdrobnieniu ząbku czosnku enzym allinazyna rozkłada alline do kwasu pirogronowego, amoniaku i allicyny. Allicyna z kolei rozpada się następnie na ajoen oraz inne wielosiarczki. To właśnie te związki nadają ząbkom czosnku charakterystyczny zapach.
Czosnek jest naturalnym antybiotykiem. Wykazuje silne właściwości bakteriobójcze, zabija liczne wirusy, grzyby, drożdże oraz bakterie czy pierwotniaki. Działa również larwobójczo i owadobójczo. Jest stosowany w leczeniu grzybicy stóp.
Ponadto czosnek:
U osób bardzo wrażliwych w nielicznych przypadkach czosnek może powodować migreny oraz alergie.
Z wody i cukru sporządzić syrop (można zastąpić cukrem lub gotowym syropem prawoślazowym). Wycisnąć sok ze zmiażdżonego czosnku. Sok wymieszać z syropem. Stosować przy infekcyjnych chorobach dróg oddechowych oraz grypie po 1 łyżeczce, u starszych po 1 łyżce.
Źródła
Blog Naturalne zdrowie powstał kilka lat temu i ma on charakter informacyjny. Wszystkie wiadomości o zastosowaniu i właściwościach ziół oraz dietetyce i ziołolecznictwie zbieram w różnych książkach i na stronach internetowych.
#zioła #zastosowanieziół #ziołolecznictwo #dietetyka #zdroweodżywianie #przyprawy #roslinylecznicze
Informacje zamieszczone na stronie internetowej nie stanowią profesjonalnej porady medycznej ani instrukcji użycia. W żadnym wypadku treści zamieszczone na stronie internetowej nie mogą zastąpić konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.