Arnika górska w medycynie ludowej

Dawniej w medycynie ludowej surowcem było całe ziele, kwiaty a czasem nawet korzeń arniki. Od średniowiecza arnikę wykorzystywano przy krwiakach, żylakach, urazach, dnie, reumatyzmie oraz chorobach sercowo- naczyniowych. W XVIII i XIX w. kwiat arniki był uważany za środek moczopędny i wzmacniający serce, oddech oraz podniecenie. Z ziela pozyskiwano sok, który następnie stabilizowano alkoholem. Był to lek podawany przy kurczach mięśniowo- nerwowych, porażeniach i niedowładach, a nawet epilepsji. Wskazaniem do spożycia wewnętrznego był także wstrząs mózgu oraz stany gorączkowe, choroby płuc oraz procesy gnilne ciała.

Korzeń arniki stosowano w chorobach żołądkowych.
W medycynie ludowej stosowano okłady na piersi, plecy lub bok przy przeziębieniach i kataralnym stanie narządów oddechowych. Odwar z pomornika stosowano również jako środek na febrę. Przed II wojną światową kwiat arniki był stosowany przez lekarzy aby pobudzić pracę serca, przy wstrząśnieniach mózgu, kurczach i porażeniach. 

W 1957r. arnika jest stosowana w Niemczech jako lek przy obrzękach, urazach, ugryzieniach owadów, stłuczeniach, reumatyzmu, w stanach zapalnych jamy ustnej i gardła.
W 1984 r. Komisja E wydała monografie dla arniki.

Arnika górska w wierzenia ludowe

Plemiona germańskie czciły arnikę jako roślinę poświęconą Bogini Matce. Ziele miało chronić przed złymi mocami oraz przed uderzeniami pioruna, gdy było umieszczone w oknie. Podobną moc arnice przypisywali Skandynawowie. Z kolei w dawnej Bawarii umieszczano kwiaty arniki na miedzach w wigilię św. Jana, wierząc, że kwiat uchroni plony przed gradobiciem. Na terenach niemieckiego Holsztynu wieśniacy gotowali arnikę w piwie i tak przygotowaną stosowali jako lek na wiele dolegliwości. Największą moc miały kwiaty zebrane w noc św. Jana.

Arnika górska- zastosowanie

• Dawniej napar z arniki stosowano jak lek w weterynarii 
• W niektórych krajach dodawano arnikę do tytoniu lub z suszonych liści robiono tabakę
• Arnika jest dobrą rośliną pszczelarską 

Arnika górska- wartość odżywcza

Arnika ma niezwykle bogaty skład zwierający różnorodne grupy związków. Za działanie lecznicze arniki odpowiadają głównie laktony seskwiterpenowe (helenalina, arnifolina), flawonoidy, kwasy fenolowe oraz poliacetyleny. Surowiec zawiera także olejek eteryczny, terpeny, irydoidy. Na właściwości arniki wpływ ma także obecność kwasów organicznych: angelicynowowego, mrówkowego, garbnikowego, krzemowego. Kolejne grupy związków obecnych w arnice to fitosetrole, karotenoidy, garbniki, śluzy. Arnika jest źródłem polisacharydów, głównie inuliny. Surowiec dostarcza do organizmu sole wapniowe.

Kwiaty zawierają ponadto kwasy tłuszczowe, parafinę, kwas mrówkowy i galusowy .

Korzenie arniki zawierają: żywicę, związki gorzkie, arnicynę, olejek eteryczny

ARNIKA GÓRSKA- DZIAŁANIE LECZNICZE

Arnika jest toksyczna w większych dawkach niż minimalne, dlatego w wielu krajach jest dopuszczona tylko do użytku zewnętrznego. Kwiaty arniki wykazują silne działanie przeciwzapalne, przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, antyseptyczne oraz słabe działanie przeciwbólowe.

• Arnika działa drażniąco na układ pokarmowy i posiada właściwości wymiotne
• Wyciągi alkoholowe z arniki działają żółciopędnie
• Arnika wpływa na zwiększenie wydolności mięśnia sercowego, poprzez zwiększenie przepływu krwi przez naczynia wieńcowate oraz zwiększenie objętości wyrzutowej serca
• Zioło jest stosowne w leczeniu krwiaków- pomaga skrócić czas gojenia w przypadku krwawych wybroczyn i siniaków powstałych podczas uderzeń
• Wyciągi z arniki wzmacniają naczynia włosowate i zapobiegają tworzeniu się zakrzepów żylnych
• Arnika jest stosowana w leczeniu powierzchniowego zapalenia żył
• Preparaty z arniki dzięki działaniu antyseptycznemu stosuje się w formie płukanek przy zapaleniach jamy ustnej i dziąseł
• Nalewkę z arniki zaleca się w postaci nacierań  przy grypie
• Stosowanie żelu z wyciągiem z arniki zmniejsza objawy zapalenia kości i stawów, zmniejsza nasilenie bólu, poprawia funkcje rąk
• Arnika w postaci żeli, maści i kremów jest stosowana w leczeniu reumatyzmu jako środek przeciwzapalny
• Można ją stosować zewnętrznie przy zapaleniu pochewki ścięgna

Związki czynne arniki są dobrze wchłaniane przez naskórek, docierają do naczyń włosowatych i wzmacniają ich ścianki. Dlatego zewnętrznie arnikę stosuje się w przypadku stłuczeń, krwiaków, obrzęków pourazowych, oparzeń I i II stopnia, wylewów podskórnych. Można także stosować miejscowo w miejscach po ukąszeniu przez owady. Wyciągi z kwiatów stosuje się na czyraki. To także środek pomocny w leczeniu łuszczycy.

Arnika górska- działanie niepożądane

Arnika nieodpowiednio stosowana doustnie może wywołać zawroty głowy, drgawki nerwowe. Duże dawki arniki spożywane jednorazowo mogą powodować bóle brzucha, bóle głowy, wymioty, biegunkę, osłabienie pracy serca, oddechu, zwężenie źrenic. W skrajnych przypadkach mogą powodować problemy z oddychaniem i zatrzymanie akcji serca.

Po zastosowaniu miejscowym na otwarte rany może nastąpić podrażnienie, podwyższenie temperatury ciała, a nawet zropienie rany i zmiany martwicze.

U osób szczególnie wrażliwych zioło może wywołać reakcję alergiczną. Również reakcję krzyżową ze słonecznikiem, aksamitką i złocieniem i innymi roślinami z rodziny Asteraceae.

Odnotowano śmiertelne zatrucie po zażyciu 70g nalewki z arniki.

Arnika górska-przeciwwskazania

• Otwarte rany, oparzenia III stopnia, ostre stany zapalne skóry
• Nie zaleca się stosowania arniki w okolicach oczu lub ust
• Wewnętrznie nie należy stosować preparatów z arniki przy stanach zapalnych żołądka i jelit, krwawieniach w przewodzie pokarmowym, stanach pozawałowych i leczeniu strofantyną oraz glikozydami naparstnicy
• Arniki nie wolno stosować w czasie ciąży i karmienia piersią.
• Dzieci do lat 3