- Arbuz zwyczajny czyli kawon- właściwości
Arbuz zwyczajny to najczęściej uprawiany owoc w ciepłych rejonach świata, gdzie świetnie sprawdza się podczas upałów. Marek Twain twierdził, że arbuzy są tym co jedzą aniołowie.
Arbuz nazewnictwo
Łacińska: Citrullus vulgaris, Citrullus lanatus
Angielska: Watermelon
Polskie nazwy: kawon, arbuz kafarów, karbuzy, cytrule, dynie wodniste, malony wodniste
Arbuz występowanie
Arbuz pochodzi z Afryki i należy do bardzo starych roślin uprawnych. W stanie dzikim można spotkać arbuzy na obrzeżach Sahary lub w oazach znajdujących się w południowej części kontynentu afrykańskiego, zwłaszcza w okolicy ujęć wodnych. Arbuzy są uprawiane w ciepłych regionach strefy umiarkowanej i tropikach, a największe ich uprawy znajdują się w Chinach i Turcji.
Arbuz odmiany
Pierwsze dzikie arbuzy były gorzkie i twarde. W wyniku selekcji trwającej wiele wieków uzyskano słodkie czerwone owoce, które są obecnie powszechnie znane. Obecnie znanych jest wiele odmian kawona o różnym zabarwieni skórki oraz miąższu.
Surowiec
Surowcem są owoce oraz nasiona arbuza.
Arbuz trochę historii
Uprawy arbuzów istniały w starożytnym Egipcie, u Hebrajczyków, Arabów i Berberów, a nasiona arbuzów znaleziono w Libii, w grobowcu pochodzącym z przed 5 tyś lat. Według legend arbuz miał pochodzić z nasienia boga Seta. Roślinę wykorzystywano w starożytnym Egipcie do leczenia drżenia palców, zaparć oraz wypędzania demonów. Egipcjanie wykorzystywali te owoce jako pokarm, surowiec do wyrobu napojów, a nawet leków. Jedli prażone lub solone nasiona arbuzów. Arbuzy były umieszczane w grobowcach faraonów, ponieważ miały zapewnić zmarłym pożywienie w życiu pozagrobowym.
W Grecji i Rzymie arbuzy stosowano początkowo głównie w celach leczniczych, ponieważ aż do II w n. e. rzadko je uprawiano i były stosunkowo drogie.
Arbuz od dawna był uprawiany w Chinach i Indiach, a do Azji Mniejszej i Środkowej dotarł w X wieku. W Europie pojawił się wiek później, wraz z Mongołami, którzy próbowali podbić wschodnią część Europy. Jego uprawa rozpowszechniała się dość szybko na Starym Kontynencie, choć jakość owoców pozostawiała wiele do życzenia. Smaczne owoce pojawiły się dopiero, gdy roślina zawędrowała do Ameryki Północnej, tam udoskonalono uprawę i wyhodowano naprawdę duże, smaczne owoce.
Arbuz w Tradycyjnej Medycynie Chińskiej
W Medycynie Chińskiej arbuzy spożywa się, aby zapobiegać letnim upałom, które charakteryzują się nadmiernym poceniem się, wzmożonym pragnieniem, podwyższoną temperaturą, skąpym moczem, drażliwością i złością. Ponadto arbuzy zwiększają przepływ moczu i oczyszczają nerki.
Zastosowanie arbuzów
- Dzikie arbuzy, zwłaszcza te gorzkie są pożywieniem dla wołów
- Słodkie arbuzy są źródłem wody i pożywienia na pustyni oraz dla Buszmenów
Arbuz wartość odżywcza
Miąższ arbuza zawiera dużo wody, ale także łatwo przyswajalne węglowodany (fruktoza, glukoza, trochę sacharozy), kwasy organiczne (jabłkowy, cytrynowy), witaminę C, witaminy z grupy B, witaminę E oraz K czy sole (potas, wapń, fosfor, magnez, krzem, chlor)[Pa48] To także doskonałe źródło likopenu i beta karotenu.
Patrząc na wartość odżywczą arbuza warto zwrócić uwagę, że jest to owoc, który zawiera bardzo mało kalorii, jednak posiada wysoki indeks glikemiczny, przez co nie jest polecany cukrzykom.
ARBUZ DZIAŁANIE LECZNICZE
Owoce arbuza mają zastosowanie w niedomaganiu systemu sercowo- naczyniowego, chorobach nerek i dróg moczowych, żółtaczki, zapalenia jelita grubego, niedokrwistości. Ponadto są najlepszym środkiem gaszącym pragnienie w gorącym klimacie. Zagęszczony sok z arbuza zaleca się w stanach wyczerpania i po ciężkich chorobach. Polecany jest także przy nadciśnieniu.
Arbuz i jego wpływ na zdrowie:
- Dzięki dużej zawartości potasu jest pomocny przy zapaleniu miedniczek nerkowych, piasku i kamieniach nerkowych, a także przy stanach zapalnych dróg moczowych.
- Wpływa tonizująco na czynność serca i jest zalecane przy obrzękach spowodowanych niewydolnością serca
- Ma zastosowanie w stanach zapalnych wątroby, pęcherza żółciowego i przy kamieniach żółciowych
- Obecność żelaza i kwasu foliowego sprawia, że jest on polecany przy anemii
- Korzystnie wpływa na układ pokarmowy, zmniejsza ilość gazów oraz korzystnie wpływa na wątrobę. Ponadto doskonale wpływa na przemianę materii
- Wykazuje działanie przeciwzakrzepowe, obniża ciśnienie krwi oraz korzystnie wpływa na stan naczyń krwionośnych
- Obniża poziom złego cholesterolu, zapobiegając tym samym zatykaniu się naczyń krwionośnych, dzięki czemu redukuje ryzyko wystąpienia zawału oraz udaru mózgu
- W duszne gorące dni może być pomocne dla osób z astmą i zapaleniem oskrzeli
- Chłodny miąższ owoców przykłada się na rozgrzaną i zaognioną skórę, aby łagodzić podrażnienia słoneczne
- Nasiona arbuza wykorzystuje się do zwalczania robaków z przewodu pokarmowego
- Wspomaga laktację, poprawia libido i wspomaga potencję
- Jest zalecany osobom, które lubią wysiłek fizyczny, ponieważ wspomaga regenerację mięśni po treningu i zmniejsza dolegliwości bólowe
Molenda J.; Zadziwiające życie owoców od ananasa do truskawki; Bellona, Warszawa 2018, str. 43-65
Rybak D.; Atlas Rośliny lecznicze; Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1993, str. 291
Carper J.; Żywność twój cudowny lek; Hannah Publishing LTD., 1993, str. 417, 427
Chevallier A.; Encyclopednia of herbal medicine; wyd. 3, DK, New York 2016, str. 190
Karabela M.; Napój pustyni; Panaca nr 3 (48) 2014, str. 34
Krynicka T.; Gargiliusz lekarstwa z warzyw i owoców; ISKOŚiO, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 2016, str. 62-63
https://www.miod-malina.pl/arbuz.html (14.06.2022)
- Podobne artykuły
Morela łac. Prunus Armenica
Morela, to soczysty, smaczny owoc, pochodzący z Azji, który dostarcza wiele cennych witamin i minerałów do naszego organizmu
Arbuz zwyczajny(Kawon)- Citrullus lanatus
Arbuz, nazwany kawonem, należy do rodziny dyniowatych, rośnie w klimacie tropikalnym, stąd też doskonale gasi pragnienie w upalne dni i korzystnie wpływa na zdrowie
Kiwi- Actinidia deliciosa
Kiwi kryje w sobie ogromnych właściwościach prozdrowotnych. Ten niepozorny, mały owoc jest skarbnicą witamin i składników mineralnych.
