Najnowsze artykuły

Naturalny czosnek w kapsułkach

Czosnek w kapsułkach to świetna alternatywa dla tych co nie lubią zapachu czosnku, aby wykorzystać dobroczynne działanie tej rośliny

Skąd dynia na Halloween?

Dynia Halloween – symbol jesieni i ciekawa ozdoba. Ustawiona w oknie dokładnie 31 października wita dusze przodków, chroni domy przed złymi duchami…

Najważniejsze kosmetyki dla 20-latki

W tak młodym wieku skóra potrzebuje przede wszystkim nawilżenia oraz skutecznej ochrony przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych. Sprawdź jakie kosmetyki są niezbędne dla 20-latki

Bazylia w magii i wierzeniach

Bazylię uznaje się za bezpieczne, profilaktyczne zioło, które przynosi szczęście i dobra materialne. Od wieków bazylia jest rośliną wyjątkową, a nawet boską

Pyszne pomysły na kotlety roślinne

Kotlety kojarzą się głównie z solidnym schabowym, a tymczasem w wersji warzywnej są naprawdę smaczne i pożywne. Zainspiruj się przepisami na kotlety warzywne

Krem Olaplex No. 6

Piękne i zdrowe włosy to marzenie wielu osób. Wypróbuj krem do włosów Olaplex No. 6, który doskonale odbudowuje i wzmacnia strukturę włosów,

Nazwa tymianku pochodzi od greckiego słowa thymos– co oznacza silny, męski. Nazwa ta związana jest z opinią, że tymianek wpływa na ludzką psychikę i stanowi antidotum na nieśmiałość. Inna etymologia nazwy jest związana z greckim słowa thymia, które oznacza aromat.

Tymianek systematyka

Rodzina: Jasnotowate
Rodzaj: Macierzanka
Gatunek: Macierzanka tymianek

 

Tymianek nazewnictwo

Łacińska: Thymus vulgaris
Angielska: Garden Thyme
Niemiecka: Echter Thymian
Polskie nazwy: macierzanka, macierzanka włoska, macierzanka tymianek, macierzanka pospolita, macierzanka zwyczajna, dzięcielina

 

Tymianek występowanie

Tymianek w stanie dzikim rośnie na wapiennych i dobrze nasłonecznionych stokach górskich położonych nad Morzem Śródziemnym. Powszechnie jest uprawiany w wielu krajach Europy.

 

Tymianek jako surowiec zielarski

Ziele tymianku po oddzieleniu od zdrewniałych łodyg jest surowcem farmakopealnym, mającym monografie w większości farmakopei europejskich. Z ziela tymianku destyluje się olejek tymiankowy oraz otrzymuje się tymol.

Tymianek stosuje się w postaci herbatek, maści, nalewkę, syropów oraz w formie inhalacji.




Trochę tymiankowej historii

Tymianek należy zaliczyć do ziół najwcześniej rozpoznanych i docenianych roślin przez człowieka. Już w papirusie Ebersa jest wzmianka o właściwościach leczniczych tymianku. Egipcjanie pozyskiwali olej z nasion tymianku, który stosowali do balsamowania zwłok oraz do zabiegów kosmetycznych.
Grecy uważali tymianek jako lek, przyprawę oraz kadzidło. Był to dla nich symbol odwagi i siły. „Pachnieć macierzanką”- uchodziło w starożytnej Grecji za najwyższy komplement, zresztą zapach tymianku był dla Greków wyrazem elegancji, stąd też wykorzystywali olejek tymiankowy do masaży i po kąpieli. Dioskurides pisał, że tymiankiem leczono padaczkę, ischias, uporczywy kaszel i osłabienie wzroku. Hipokrates z kolei zaliczył tymianek do ziół o działaniu diuretycznym.
Rzymianie kąpali się w wodzie z dodatkiem tymianku, aby nabrać tężyznę, dodać sobie odwagi i waleczności przed walką. O tymianku wspomina także Theofrast i Galen.

Święta Hildegarda polecała tymianek na poprawę trawienia. Zaliczała to zioło do środków rozgrzewający i osuszający, które z odpowiednio dobrymi ziołami mogą zalecała w leczeniu wrzodów. Z kolei kąpiele z dodatkiem tymianku miały uwolnić od nadmiernej potliwości.
Stosowanie tymianku zalecał Albert Wielki. Jest o nim wzmianka w zielniku Syreniusza, choć w Polsce jest to raczej rzadko uprawiana roślina.

W okresie renesansu uważano, że tymianek może ustrzec mieszkańców Europy przed zarazami. W czasie I wojny światowej olejek z tymianku stosowano jako naturalny środek antyseptyczny.

 

Ajurweda

Tymianek w Ajurwedzie jest zaliczany do roślin rozgrzewających. Wskazany jest dla osób o konstytucji vata i pitt. Stosuje się go przy niestrawności, a także jako środek poprawiający jasność umysłu. Wspomaga organizm w pozbywaniu się toksyn.

 

Zastosowanie  tymianku

  • Tymianek wykazuje silne właściwości konserwujące, stąd też był stosowany do konserwowania okazów anatomicznych i zielarskich oraz ochrony papieru przed butwieniem
  • Ziele tymianku dodaje się do bukietów odświeżających zapach w pomieszczeniach
  • Jest to roślina miododajna
  • Mocny wywar z tymianku jest dobrym środkiem dezynfekującym
  • Olejek tymiankowy, zmieszany z alkoholem to skuteczny środek na mole
  • Listki tymianku dodaje się do potpourri
  • Tymol pozyskiwany z tymianku jest jednym z leków stosowanych w stomatologii
  • Tymianek jest składnikiem syropów, pastylek do ssania i kropli przeciwkaszlowych

 

Składniki odżywcze zawarte w tymianku

Najważniejszym związkiem czynnym w zielu tymianku, który w dużej mierze odpowiada za właściwości lecznicze rośliny jest olejek eteryczny, którego głównym składnikiem jest tymol. Ponadto ziele zawiera garbniki, fenylokwasy, związki trójterpenowe. Tymianek jest źródłem flawonoidów, wśród których można wymienić: luteolinę i jej pochodne, tymoninę, apigeninę. Ziele tymianku zawiera cały zestaw witamin oraz sole: żelazo, lit, potas, wapń, mangan, magnez, selen.

DZIAŁANIE LECZNICZE TYMIANKU

Tymianek to roślina, która łagodzi dolegliwości żołądkowe oraz jest pomocna przy schorzeniach górnych dróg oddechowych. Ziele tymianku wykazuje działanie: antyseptyczne, przeciwskurczowe, przeciwkaszlowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwutleniające, przeciwiwrusowe.

Ponadto tymianek:

  • Niweluje gazy, wzdęcia i skurcze
  • Hamuje rozwój szkodliwej flory bakteryjnej
  • Poprawia trawinie oraz wchłanianie składników odżywczych 
  • Jest pomocny przy biegunkach
  • Razem z innymi ziołami często jest stosowany jako środek przeciwpasożytniczy, zwłaszcza u dzieci 
  • Wykazuje silne działanie rozkurczowe i rozluźniające na układ oddechowy,
  • Rozrzedza flegmę zalegającą w płucach, dzięki czemu ułatwia odkrztuszanie
  • Jest pomocny przy suchym kaszlu, chrypce, trudnościach w odkrztuszaniu oraz przy nadmiernym wysuszeniu błon śluzowych gardła i krtani
  • Stosuje się do płukania jamy ustnej w przypadku bólu gardła i zapalenia migdałków
  • Dodany do kąpieli działa kojąco i uspokajająco na układ nerwowy
  • Łagodzi objawy padaczki i melancholii, ma także pozytywnie wpływać na niektóre zaburzenia nerwowe i chronić przed koszmarami sennymi 
  • Pobudza wydzielanie gruczołów 

Preparaty z tymianku stosowane zewnętrznie na skórę (przymoczki, kompresy, okłady, przemywania) działają przeciwbakteryjne i przeciwzapalnie. Stosowany zewnętrznie tymianek ma zastosowanie przy łojotokowym zapaleniu skóry, wyprysku bakteryjnym czy trądziku.
Odwar z tymianku jest stosowany w kąpielach wzmacniających i odkażających skórę. Ponadto można wykorzystać rozcieńczony olejek tymiankowy w leczeniu ran.

 

Tymianek działanie niepożądane

Duże dawki podawane zbyt często powodują nudności, wymioty, zapalenie żołądka, a nawet białkomocz .

 

Przeciwwskazania

  • osłabienie czynności serca 

 

Interakcje z lekami

  • Tymianku nie powinno się łączyć z lekami obniżającymi krzepliwość krwi 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Bojanowska M., Budziak I., Ciołek A., Czeczko E., Jackowska I., Jankowska M., Kostecka M., Materska M., Skrzypek A.; Związki bioaktywne w roślinach zielarskich; Towarzystwo Wydawnictw Naukowych Libropolis, Lublin 2017, str. 69-70 

Bremness L.; Wielka księga ziół; Wiedza i życie, Warszawa, str. 142-143, 243, 245, 246 

Eqbal M. A. Dauqan, Aminah Abdullah; Medicinal and Functional values of thyme (Thymus vulgaris L.) herb; Journal of Applied Biolpgy &Biotechnology, vo. 5 (02), 2017, str. 017-022 DOI

Gawłowska A., Halarewicz A., Jabłoński J., Bernades- Rusin M.; Atlas przypraw; SBM, Warszawa 2018, str. 130- 133 

Jadczak D., Grzeszczuk M.; Tymianek; Panacea nr 3 (16), 2006, str. 30-31

Kania M., Baraniak J., Grys A.; Ziołolecznictwo i zalecenia żywieniowe według świętej Hildegardy z Bingen, cz. II; Postępy fitoterapii 2/2014, str. 104-109

Kowalczyk B.; Co się tyczy zapachów…. cz. 11; Panacea nr 1 (18), 2007, str. 25

Kawałko M. J.; Historie ziołowe; Krajowa Agencja Wydawnicza; Lublin 1986, str. 66, 129, 145

Kuźnicka B., Dziak M.; Zioła i ich stosowanie, historia i współczesność; PZWL, Warszawa 1987, str. 194

Marczyk M; Twój expert w domu, domowe sposoby leczenia, leki z natury; Wydawnictwo Dragon, Bielsko-Biała 2015, str. 152- 153

Nowak D.; Uprawiamy rośliny zielarskie; Poznań 2016, Centrum doradztwa rolniczego w Brwinowe, oddział w Poznaniu,

Ody P.; Zioła w domu; Świat książki 1996r., str. 46, 53, 114

Ożarowski A.; Ziołolecznictwo- poradnik dla lekarzy; PZWL wyd. III, Warszawa 1982, str. 260- 262

Pajor W. J.; Mała encyklopedia przypraw, smaków i ziołolecznictwa; Wydawnictwo Tempus Plus, Kraków 1998, str. 179-180

Skarżyński A., Zioła czynią cuda; Agencja wydawnicza Comes, Warszawa 1994, str. 167- 170

Wielka księga ziół; Reader’s digest; Warszawa 2009, str. 69-70,

https://www.crazynauka.pl/wspomagasz-sie-ziolami-medycyna-ludowa-uwazaj-na-interakcje-z-lekami/ (27.04.2021) 




Las i jego terapeutyczne działanie

Las posiada wielką moc uzdrawiania człowieka, pozwala mu odnaleźć spokój i harmonię. Warto wiec skorzystać z tego dobrodziejstwa jakie ofiarują nam kąpiele leśne

Dlaczego jeść warzywa i owoce

Warzywa i owoce powinny być podstawą nasze diety. Spożywanie warzyw i owoców niesie za sobą dużo korzyści dla naszego zdrowia…

E 160d likopen barwnik spożywczy

E 160d czyli likopen jest naturalnym barwnikiem występującym w wielu żółtych, pomarańczowych i czerwonych owocach i warzywach. Jego dodatek do żywności …

Maj warzywa i owoce sezonowe

Maj to miesiąc, w którym wybór owoców i warzyw robi się coraz większy. Maj to najlepszy miesiąc na szparagi. Pojawia się również przepyszny agrest, botwina, sałaty i zielony groszek.

Skrzyp polny- łac. Eqisatum arvense

Skrzyp polny, zwany potocznie końskim ogonem, to jedna z najstarszych roślin porastających naszą planetę. Słynie z dobroczynnych właściwości