- Poznaj ciekawe fakty o bananie
Ciekawe fakty o bananie- nazewnictwo, pochodzenie i uprawa
Nazwa banana pochodzi prawdopodobnie z języka arabskiego, gdzie słowo banan oznacza palec.
Pierwotnie banany znacznie różniły się od tych znanych nam dzisiaj. Dziko rosnące banany są małe, pełne pestek i niekoniecznie apetyczne. Żółte, słodkie banany uzyskano dzięki wieloletniej uprawie starannie wyselekcjonowanych roślin.
Choć wyglądem bananowiec przypomina drzewo to jest byliną, która dorasta nawet do 10 m. Z kłącza wyrasta niby łodyga, która jest zbudowana z przylegających do siebie pochew liściowych. Liście bananowca mogą osiągnąć nawet kilka metrów długości.
Roślina produkuje tylko jeden kiść z owocami w swoim życiu. Może on zawierać od 100 do 400 bananów. Kiedy owoce dojrzeją roślina umiera.
Owoce bananowca z botanicznego punktu widzenia są jagodami. Przeważnie banany osiągają od 10 do 15 cm, ale zdarzają się okazy dorastające do 30 cm.
Plantacje bananów znajdują się między Zwrotnikiem Raka i Wodnika. Klimat międzyzwrotnikowy stwarza odpowiednie warunki termiczne i odpowiednią wilgotność do uprawy bananów. Stąd też najwięcej bananów uprawia się w Indiach.
Masowa produkcja bananów rozpoczęła się na początku XIX w., a jej największy boom przypadł na koniec lat 80-tych XIX wieku. Od tego czasu banany stanowią jeden z największych rynków produkcyjnych świata.
Pierwsze informacje o uprawie bananów pochodzą z Indii i sięgają 4 tysięcy lat p n. e.
Prawdopodobnie dzięki Aleksandrowi Wielkiemu roślina ta mogła dotrzeć do Europy. A dzięki wojskom arabskim bananowiec rozprzestrzenił się w Afryce.
Fakty o bananie- ciekawe odmiany
Znanych jest ponad 300 odmian bananów, a na rynku europejskim można spotkać 4 odmiany bananów: banany czerwone, banany jabłkowe, banany mini i banany skrobiowe.
W Europie najczęściej spotyka się banany deserowe, które spożywa się na surowo. W Afryce częściej spotyka się banany skrobiowe, które są spożywane dopiero po ugotowaniu.
Odmiany karpuravalli i puvam rosnące w Azji spożywane w porze deszczowej mogą wywoływać dreszcze i gorączkę
Fakty o bananie dotyczące sprzedaży
Uprawy bananów są kontrolowane przez 5 globalnych firm, które lokują swoje plantacje w ubogich krajach, niszcząc lokalnych przedsiębiorców, wyzyskując ludzi oraz środowisko naturalne. Owoce banana są zbierane przed osiągnięciem dojrzałości i przewozi się je w chłodniach w temperaturze około 13,2 °C . Jest to związane z trwałością tych owoców podczas długiej podróży, która muszą pokonać z plantacji do sklepu. Od momentu ścięcia owocu do jego sprzedaży nie może upłynąć więcej niż 24 dni, bo owoc ten się psuje. Banany konserwuje się tiobenzadolem, a do przyspieszenia dojrzewania stosuje się etylen
Banan ciekawe zastosowania
- Świeże i suszone liście zastępują talerze i papier pakunkowy
- Włókna z liści używane są do wyrobu powrozów, mat, grubego papieru
- W Afryce z banana produkuje się piwo
- Na wielu plantacjach uprawia się bananowiec manilski, z którego liści otrzymuje się włókno zwane manila. Jest ono bardzo wytrzymałe i odporne na działanie wody morskiej. Produkuje się z niego liny okrętowe, powrozy, sznury, a także tkaniny i różnego rodzaju plecionki. Manilę wykorzystuje się także do wyrobu papieru i płyt budowlanych
Ciekawe fakty o bananie ze świata nauki
- Banany mają w 50% DNA identyczne z ludzkim
- Zielone banany zawierają dużo skrobi, w wyniku dojrzewania ilość skrobi ulega zmniejszeniu na koszt łatwo przyswajalnych cukrów
- Banan w 75% składa się z wody, chociaż otrzymanie soku z banana jest bardzo trudne
- Częste spożywanie bananów może pomóc złagodzić objawy depresji, dzięki zawartemu w bananach tryptofanowi. Aminokwas ten jest przetwarzany w organizmie na serotoninę- hormon szczęścia
- Spożywane bananów przed treningiem pozwala na zaopatrzenie mięśni w glikogen, który dostarcza energii w trakcie ćwiczeń, a ponadto uzupełnia minerały, które organizm traci w trakcie długotrwałego wysiłku
- Na Islandii znajduje się jedna z największych na Północy plantacja bananów. Co prawda plantacja jest prowadzona w szklarni, ale dzięki temu, że Islandia znajduje się na terenach powulkanicznych, które idealnie sprawdzają się na podłoże do uprawy bananów
- W przejrzałych bananach często występują pasożyty
- Banany zawierają naturalnie występujące radioaktywne izotopy. Naukowcy wymyślili specjalną jednostkę BED (ekwiwalent bananowy) – która określa wartość promieniowania na jaką jesteśmy narażeni po spożyciu banana
- W Chinach kłącza bananowca, posiekane pnie oraz szypułki owoców podaje się świniom zarażonym robakom z grupy Stephanurus dentatus.
Dlaczego banan jest krzywy?
Za krzywiznę banana odpowiada tzw. grawitropizm ujemny. Jest to związane z tym, że owoce bananowca rosną do góry, odwrotnie do działania grawitacji. Pierwotnie bananowce rosły w środkowej warstwie lasu deszczowego, a więc roślina miała ograniczony dostęp do światła. Stąd też owoce bananowca szukając dostępu do słońca zaczęły rosnąć do góry.
Swaminathan U.; Healing with herbs; Jaico Publishing House, 2006;
Toussian- Samat M.; A history of food; Blackwell Publishing Ltd., 2009, str. 610- 612
https://ciekawostki.online/ciekawostki/77/o-bananach/ (01.04.2021)
https://joemonster.org/art/42075 (1.04.2021)
https://www.odzywianie.info.pl/przydatne-informacje/artykuly/art,Banany-ciekawostki-i-wartosci-odzywcze.html (26.04.2021)
https://ciekawe.org/2016/07/30/wszystko-o-bananach/ (26.04.2021)
- Podobne artykuły
Dlaczego warto jeździć na rowerze
Dlaczego warto jeździć na rowerze? Poznaj 8 korzyści jakie daje jazda rowerem. Zarówno dla ducha jak i ciała, a także w trosce o środowisko
Berberys zwyczajny ciekawostki
Berberys ciekawostki: Berberys to jeden z najpopularniejszych krzewów ozdobnych, którego owoce wykazują właściwości lecznicze
Agrest ciekawostki
Jeszcze niedawno agrest królował wśród letnich owoców na naszych stołach, a krzaki agrestu znaleźć można było w niemal każdym przydomowym ogródku.
