- Orzech włoski- właściwości
Orzechy włoskie są określane mianem super żywności, ponieważ są bogate w kwasy n-3, kwas alfa- liponowy i błonnik. Orzechy włoskie są uznawane za najzdrowsze orzechy na świecie. Już garstka tych orzechów dostarcza 2 razy więcej przeciwutleniaczy niże inne dowolne orzechy.
Orzech włoski- systematyka
Rząd: Bukowce
Rodzina: Orzechowate
Rodzaj: Orzech
Orzech- nazewnictwo
Łacińska: Juglans Regia
Angielska: Walnut
Niemiecka: Walnuss
Polskie nazwy: Orzech wołoski, orzech grecki
Orzech włoski- występowanie
Pierwotnie orzech włoski występował w lasach na Bałkanach oraz na terenach Azji i Południowo- Wschodniej Europy oraz Chin. Spotykany także w Ameryce Pn. Obecnie zasięg orzecha obejmuje tereny od Grecji po Kaukaz, Azję Mniejszą, Iran, Afganistan, Azję Środkową, aż do Himalajów i Chin Zachodnich.
W Europie Środkowej największe uprawy orzecha występują w krajach południowych.
Orzech włoski- surowiec
Surowcem stosowanym w zielarstwie są liście, kora, owoc i łupina.
Orzech włoski- wartość odżywcza
Orzechy są produktem bardzo kalorycznym, gdyż ok. 45-75% stanowią w nich tłuszcze. Znajduje się w nich największa zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych w porównaniu z innymi orzechami. Dlatego już 20 orzechów zaspokaja dzienne zapotrzebowanie na tłuszcze. Ponad to orzechy zawierają 10-20% białka oraz substancje bezazotowe. Ponadto owoce są bogate w cały zestaw witamin, minerały i kwas elagowy.
Jednym z najważniejszych związków biologicznie aktywnych zawartych w orzechu jest juglon. Co ważne on występuje tylko w świeżym surowcu (liście i naowocna), podczas suszenia ulega rozkładowi.
Liście orzecha zawierają garbniki elagowe, juglon, flawonoidy, kwasy organiczne, terpeny, karotenoidy. W świeżych liściach znajduje się również dużo witaminy C.
Zielona łupina jest bogatsza w garbniki, związki chinowe i witaminę niż liście. Zawiera także dużo jodu.
ORZECH WŁOSKI- DZIAŁANIE LECZNICZE
Działanie lecznicze liści orzecha jest związane w dużej mierze z zawartością tani. Surowiec wykazuje działanie przeciwzapalne, ściągające, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, ściągające i przeciwbiegunkowe. Owoce mają duże znaczenie jako środek dietetyczny i źródło kwasów nienasyconych w diecie.
W medycynie ludowej z liści i oleju sporządzano mazidła stosowane w leczeniu ran i owrzodzeń skórnych, egzem, opryszczki czy grzybicy. Zewnętrznie preparaty z orzecha stosuje się w nadmiernej potliwości stóp oraz żylakach.
- Ze względu na właściwości ściągające napar z liści orzecha pomaga przy dolegliwościach jelitowo- żołądkowych.
- Napary z liści i naowocni podaje się przy bolesnych wzdęciach, zatruciach pokarmowych, owrzodzeniu jelita grubego, a także jako środek przeciw glistom ludzkim
- Wyciągi wykazują działanie przeciwbiegunkowe, zwłaszcza u małych dzieci
- Wyciągi z orzecha hamują także drobne krwawienia z przewodu pokarmowego, a podawane doustnie obniżają poziom cukru we krwi
- Nalewka z niedojrzałych owoców pomaga przy silnych bólach żołądka i bólach wątrobowych
- Liście orzecha włoskiego stosuje się, aby poprawić krążenie żylne i limfatyczne
- Orzechy zmniejszają ryzyko chorób serca, chronią naczynia krwionośne
- Liście i owocna orzecha hamują krwawienia z uszkodzonych naczyń włosowatych, posiadają także zdolność czyszczenia krwi
- Dzięki zawartości kwasu foliowego i witaminy B6 orzechy wydłużają długość życia czerwonych krwinek i wpływają na ich prawidłową produkcję
- Dzięki dużej zawartości argininy orzechy chronią przed rozwojem choroby wieńcowej, rozszerzają naczynia krwionośne, dzięki czemu zwiększają przepływ krwi oraz obniżają ciśnienie krwi
- Kwas foliowy zawarty w orzechach chroni przed nadmiernym wzrostem homocysteiny, która jest prekursorem chorób układu sercowo- naczyniowego
- Orzechy zmniejszają lepkość krwi i chronią przed powstawaniem zakrzepów
- Odwar z liści i łupin stosuje się w stanach zapalnych jamy ustnej i gardła, dziąseł i migdałków. Jest także pomocny przy anginie
- Dzięki dużej zawartości NNKT orzechy korzystnie wpływają na odporność
- Orzechy są doskonałym źródłem manganu, który korzystnie wpływa na nasz mózg i komórki nerwowe
- Miąższ orzecha jest bogatym źródłem neurotransmitera serotoniny, która odpowiada za dobry nastrój, powoduje uczucie sytości oraz ułatwia zasypianie
- Orzechy działają odtruwająco na organizm. Wodne wyciągi z liści zobojętniają i usuwają szkodliwe produkty przemiany materii z organizmu
- Preparaty z orzecha wykorzystuje się jako środek zapobiegający nadmiernej potliwości, zwłaszcza stóp
- Wyciągi z liści stosuje się w zapaleniach sromu i pochwy z upławami Odwar z liści stosuje się także przy nadmiernej laktacji
- Odwar z liści i łupin orzecha stosuje się do przemywania i w formie okładów przy trądziku, liszajach i oparzeniach
- Wywary z orzecha są stosowane przeciwko wszom i pluskwą
- Juglon zawarty w liściach stosuje się w postaci maści lub wodno-alkoholowej nalewki w formie kompresów na grzybicę skóry
Orzech włoski- działanie niepożądane
Ogólnie nie stwierdzono szkodliwego działania orzecha włoskiego na organizm ludzki, jednak preparaty z orzecha włoskiego stosowane w dużych ilościach mogą powodować nudności i zaparcia.
- Orzechy włoskie mogą powodować alergię
- Juglon podejrzewa się o działanie mutagenne, dlatego tez ogranicza się zastosowanie preparatów z orzecha do użytku wewnętrznego (nie dotyczy to orzechów, które juglonu nie zawierają)
Orzech włoski przeciwwskazania
- Osoby uczulone na jodynę nie powinny stosować nalewek z orzecha włoskiego
- Zewnętrznie nie stosować na rany otwarte i duże, uszkodzone powierzchnie skóry
Ballaun M.; Domowe kuracje od A do Z cz.2; Wydawnictwo JOT Jolanta Orłowska, Kielce, str. 22- 25
Czikow P., Łaptiew J.; Rośliny lecznicze bogate w witaminy; Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1987, str. 254-256
Górnicka J.; Biblioteka zdrowia- leki z ogrodu; Agencja Wydawnicza Jerzy Mostowski, Warszawa 2012, str.107-108
Gumowska I.; Ziółka i my; Wydawnictwo PTTK „Kraj”, Warszawa 1983, str. 201-202
Karpov S., Chmielewska W.; Dieta surowa, która jest…smaczna!; Złotemyśli.pl, str. 123
Kraczkowska S.; Zioła i rośliny lecznicze; PZWL Wydawnictwa Lekarskie, Warszawa, str. 44-46
Kolhmunzer S.; Farmakognozja- podręcznik dla studentów farmacji; Wyd. V, PZWL, 1998, str. 252
Kuźniewski E., Augustyn- Puziewicz J.; Przewodnik ziołolecznictwa ludowego, wyd. II, PWN, Warszawa- Wrocław 1986, str. 62-63, 93, 126, 176
Lim T. K.; Edible medicinal and non-medicinal plants; Vol. 3, Fruits; Springer 2021, str. 60-74
Leśnicka M.; Zielska, zioła i ziółka; Tower Press, Gdańsk 2000, str. 84-85
Mroczek J. R.; Królewski orzech włoski; Panacea nr 3 (32), 2010, str. 28-29
Olechnowicz- Stępień W., Lamer- Zarawska E.; Rośliny lecznicze stosowane u dzieci; PZWL, Warszawa 1992, str. 127
Ożarowski A.; Ziołolecznictwo- poradnik dla lekarzy; PZWL, wyd. III, Warszawa 1982, str. 167-168
Senderski M.E.; Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie; Mateusz E. Senderski, Podkowa Leśna 2016, str.465-466
Skarżyński A., Zioła czynią cuda; Agencja wydawnicza Comes, Warszawa 1994, str. 131-134
Tyszyńska- Kownacka D., Starek T.; Zioła w polskim domu; Wyd. Watra, Warszawa 1987, str. 158-161
Wyk E. B., Wink M.; Rośliny lecznicze świata, ilustrowany przewodnik; MedPharm Polska 2008, str. 183
- Podobne artykuły
Witamina B2 i jej źródła w diecie
Witamina B2 czyli ryboflawina należy do witamin rozpuszczalnych w wodzie. Pełni w organizmie ważne funkcje. Jej najlepszym źródłem jest mleko i przetwory mleczne
Warzywa i owoce sezonowe w marcu
Marzec to miesiąc przejściowy, w którym nadal korzystamy z zapasów przygotowanych z jesiennych zbirów, jednocześnie pojawiają się pierwsze nowalijki
Co to jest bukiew?
Bukiew to orzeszki będące owocami buka. Bukiew dojrzewa na jesienie, kiedy to zbiera się ją spod drzew. Orzeszku buka można spożywać na surowo, świetnie sprawdzą się jako dodatek do ciastek