- Kwas foliowy - rola w organizmie
Kwas foliowy i jego rola w organizmie
Kwas foliowy nazywany również witaminą M, witaminą B9, czy folacyną jest niezwykle ważną substancją niezbędną dla naszego organizmu. Witamina ta występuje zarówno w formie syntetycznej, jak i naturalnie w żywności, pod postacią folianów. W organizmie ulega przekształceniu do formy aktywnej biologicznie – 5-metylotetrahydrofolianu (5-MTHF). Największe znaczenie przypisuje mu się w zapobieganiu wad wrodzonych u płodu. Ale to nie jedyna rola tego związku w naszym organizmie.
Jak działa kwas foliowy
Jak już wspomniałam we wstępnie jest to witamina, która jest niezwykle ważna dla prawidłowego rozwoju płodu. Wynika to ze faktu, że witamina B9 reguluje rozwój komórek nerwowych w okresie płodowym i zapobiega wadom cewy nerwowej.
Ponadto jest jednym z czynników biorących udział w procesie podziału komórek, a więc wpływa prawidłowy na rozwój i wzrost organizmu.
Witamina B9 to substancja niezbędna dla prawidłowego przebiegu procesów krwiotwórczych w organizmie. Razem z witaminą B12 bierze udział w regulacji, tworzeniu i dojrzewaniu czerwonych krwinek. Co więcej wpływa również na działanie białych krwinek.
Kwas foliowy ma duże znaczenie w przemianach fosfolipidów.
Kwas foliowy w formie zredukowanej uczestniczy w syntezie zasad purynowych i pirymidynowych. Tym samym wpływa na budowę DNA oraz bierze udział w replikacji, metylacji i poprawy naszego DNA. Duże ilości kwasu foliowego chronią genom przed uszkodzeniami.
Folacyna jest substratem w syntezie niektórych aminokwasów oraz choliny. Wchodzi w skład koenzymu THFA. Z witaminą B12 uczestniczy w przekształcaniu homocysteiny do metioniny. Co ma istotne znaczenie dla zdrowia układu krwionośnego.
Kwas foliowy jest biokatalizatorem w procesach hydroksylacji enzymatycznej fenyloalaniny- w wyniku czego powstaje tyrozyna potrzebna do syntezy hormonów: adrenaliny, noradrenaliny, tyroksyny. Kolejną grupą związków na który wpływ ma kwas foliowy to melaniny- barwnikiodpowiedzialne za kolor skóry i włosów.
Z ciekawostek dodam tylko, że substancja ta zwiększa laktację, oraz zmniejsza toksyczność arsenu.
Dlaczego warto dbać o prawidłowy poziom kwasu foliowego
Witamina B9 jest ważną witaminą, szczególnie dla kobiet w wieku rozrodczym. Niestety wiele z nich ma niedobory tego składnika w diecie. Warto przyjrzeć się swojej diecie i zadbać o dobre źródła folianów. Związki te wpływają na prawidłową pracę układu nerwowego, pokarmowego, narządów płciowych- a więc regulują wiele procesów w naszym organizmie. Co więcej kwas foliowy i jego pochodne zapobiegają chorobom umysłowym oraz są naturalnym środkiem przeciwbólowym. U osób osłabionych zwiększa apetyt i witalność.
Kwas foliowy ze względu na to, że jest ważnym substratem do syntezy między innymi hormonów wpływa na poprawę nastroju i korzystnie wpływa na psychikę, a więc może mieć znaczenie w profilaktyce depresji.
Jest to substancja, która chroni przed rakiem szyjki macicy, ponieważ jego niedobory prowadzą do uszkodzeń materiału genetycznego komórki, przez co wirusy mają ułatwione wnikanie do komórek i zainicjowanie szkodliwych przemian.
Kolejna korzyść płynąca z uzupełniania witaminy B9 w diecie to ochrona przed zakażeniami pasożytami jelitowymi jak również działaniu substancji toksycznych zawartych w żywności.
Bardzo ważny aspekt, zwłaszcza dla Pań, związany z odpowiednim poziomem folacyny w organizmie to zdrowy wygląd skóry. Co ciekawe kwas foliowy może opóźniać wystąpienie siwizny, zwłaszcza, gdy jest podawany z witaminą B5 i PABA.
Przyjmowanie kwasu foliowego przez mężczyzn w postaci suplementów diety lub składników pożywienia, w których znajdziemy foliany może wpływać korzystnie na parametry nasienia – jakość i ilość plemników. Witamina B9 zapobiega uszkodzeniom DNA w plemnikach, co zmniejsza ryzyko nieprawidłowości genetycznych.
Carper J.; Żywność twój cudowny lek; Hannah Publishin Ltd, Londyn 1995, str. 247, 257, 290
Griffith W.; Witaminy minerały i pierwiastki śladowe; Agencja Elipsa, Warszawa 1994r. Str. 33-35
Gawęcki J.; Witaminy; Biblioteczka Olimpiady wiedzy o żywieniu; str, 19-20, 30, 49, 53, 68
Kaczmarczyk P.; Mikroelementy; Wydawnictwo Kolpap, Kielce, str. 15-16
Mindell E.; Biblia witamin; Wiedza i życie, Warszawa 1993, str. 70- 71, 184, 205
Wawer I.; Suplementy diety dla Ciebie czyli jak nie stać się pacjentem; Wydawnictwo WEKTOR, Warszawa, str. 46, 75-76,189
Bilek M., Pasternakiewicz A., Typek J.; Dietetyka wybrane zagadnienia; Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2014; str. 30
Bojanowska M., Budziak I., Ciołek A., Czeczko E., Jackowska I., Jankowska M., Kostecka M., Materska M., Skrzypek A.; Związki bioaktywne w roślinach zielarskich; Towarzystwo Wydawnictw Naukowych Libropolis, Lublin 2017, str. 26
Moszczyński P., Pyć R.; Biochemia witamin część I witaminy grupy B i koenzymy; Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 1998 r., str. 146- 164
https://ncez.pl/abc-zywienia-/zasady-zdrowego-zywienia/witaminy-rozpuszczalne-w-wodzie (23.02.2021)
https://www.zikodlazdrowia.org/blog/rola-i-znaczenie-kwasu-foliowego/ (24.02.2024)
https://auraherbals.pl/blog/kwas-foliowy/?srsltid=AfmBOop6BfmHSvJiRGM1TCfnT1ZR96hgIAlulWTCiM-DMxgq3_S4JyTh (24.02.2024)