Gorczyca czarna- systematyka

Rodzina: Kapustowate
Rodzaj: Kapusta
Gatunek: Kapusta czarna

 

Nazewnictwo

Łacińska: Brassica nigra, Sinapis nigra
Angielska: Black mustard
Niemiecka: Schwarzer Senf
Polskie nazwy: Cieplucha, kapusta czarna, kapusta gorczyca, gorczyca pospolita

 

Gorczyca czarna- występowanie

Gorczyca czarna pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego, obecnie uprawiana w całej Europie, Ameryce Północnej i Azji.

 

Odmiany

Rodzina kapustowatych liczy około 150 gatunków. Gorczyca czarna posiada 5 odmian botanicznych, przy czym tylko 2 są uprawne.

Oprócz gorczycy czarnej często spotyka się gorczycę jasną (łac. Sinapsis alba) oraz gorczycę polną (łac. Sinapsis juncea).

  

Surowiec

Surowcem leczniczym są nasiona gorczycy czarnej (Sinapis nigrae semen). W lecznictwie ludowym wykorzystuje się także olejek gorczyczny (Sinapis oleum) otrzymywany z nasion gorczycy.




Gorczyca czarna- historia

 Gorczyca jest jedną z najstarszych przypraw, o których można przeczytać w zapiskach sanskryckich pochodzących z 3000 r p.n.e. Wiadomo, że już w tym czasie była to roślina udomowiona. Olejek z rośliny był wykorzystywany do balsamowania królów egipskich. Starożytni Grecy przypisywali odkrycie gorczycy Asklepiosowi, ale to Pitagoras wprowadził gorczycę do lecznictwa w postaci plastrów gorczycowo- octowych na rany pochodzące od ukąszeń węży. Przypuszcza się, że w dziełach antycznych lekarzy występuje raczej gorczyca biała. W starożytności stosowano okłady z gorczycy, aby stymulować krążenie krwi i ogrzać zimne stopy i dłonie. Gorczycę stosowano także w leczeniu stawów i reumatyzmu. Pliniusz twierdził, że gorczyca jest lekiem na 44 choroby. Zauważył on także, że liście gorczycy poprawiają smak innych gotowanych roślin. Stąd też w starożytnym Rzymie zarówno nasiona jak i liście były bardzo popularną przyprawą, zwłaszcza do mięs.

Z tekstów XVIII wiecznej encyklopedii wiemy, że gorczyca rosła dziko w północnej części Europy. Wówczas też przypisywano nasion gorczycy działanie antyszkorbutowe, uśmierzające ból zębów i dziąseł, perystaltyczne, periodotwórcze, moczopędne. Nasiona gorczycy miały rozpuszczać kamienie nerkowe, a także stosowano je jako lek na zatrucia.  Sądzono, że nasiona gorczycy popijanie sokiem z ogórków miały łagodzić napady padaczki. Z nasion roztartych z octem robiono okłady na liszaje, wrzody, parchy głowowe i inne schorzenia skóry.

 

 

Gorczyca czarna w medycynie ludowej

W medycynie ludowej stosowano gorczycę w postaci plastrów lub gorczyczników pomocniczo w bólach mięśniowych, zapaleniu ścięgien, przy odoskrzelowym zapaleniu płuc oraz zapaleniu opłucnej.

W lecznictwie ludowym odwary z nasion gorczycy stosowano do znieczuleń wątroby i śledziony, a także jako środek na ból gardła i impotencję. Nasiona gorczycy stosowano także przy łysieniu, epilepsji i bólach zębów. Olejek gorczyczny miał zastosowanie jako środek wzmacniający porost cebulek włosowych, był także stosowany przy zapaleniu opłucnej i płuc. Gorczycę polecano jako składnik herbatek o działaniu przeczyszczającym.

W Ajurwedzie powszechnie stosuje się zarówno nasiona gorczycy jak i olejek. Nasiona mają zastosowanie przy chorobach skóry, infekcjach oraz przy pasożytach. Z kolei olejek gorczycowy działa stymulująco, poprawia trawienie i jest składnikiem wielu mazideł stosowanych do masażu w wielu chorobach układu nerwowego.

 

Składniki mineralne

Głównym składnikiem nasion gorczycy jest olejek eteryczny. Gorczyca swoje działanie zawdzięcza glikozydowi – synigrynie. Ponadto nasiona gorczycy czarnej są bogate w olej tłusty, z które wyizolowano kwas erukowy, kwas eikozanowy, kwas arachidowy, linolowy, linolenowy. Gorczyca zawiera również flawonoidy, fotosterole, saponiny, niewielkie ilości śluzów.

Glikozyd sinigryna, obecny w nasionach, po zwilżeniu wodą rozdrobnionych nasion rozpada się na glukozę, kwaśny siarczan potasu i izosiarkocyjanian allilu. Ten ostatni jest składnikiem olejku gorczycznego. Olejek gorczyczny ma bardzo ostry i nieprzyjemny zapach oraz bardzo silne działanie. Stosowany na skórę powoduje powstawanie pęcherzy i ośrodków martwiczych na skórze.

 

Gorczyca czarna- zastosowanie 

  • Nasiona gorczycy są surowcem do produkcji różnych rodzajów musztardy
  • Przemysł farmaceutyczny wykorzystuje nasiona gorczycy do produkcji okładów i plastrów rozgrzewających stosownych przy bólach reumatycznych

GORCZYCA CZARNA DZIAŁANIE LECZNICZE

Nasiona gorczycy czarnej:

  • Pobudzają czynność żołądka i wspomagają trawienie, zwłaszcza tłustych potraw
  • Korzystnie wpływają na perystaltykę jelit i przyswajanie pokarmów
  • Dawniej były stosowane jako środek wymiotny
  • W formie okładów pomagają przy zimnych stopach i dłoniach
  • W postaci woreczków stosowane zewnętrznie pomagają przy zapaleniu płuc oraz opłucnej
  • Łagodzą bóle głowy i neuralgie
  • Stosuje się wyłącznie zewnętrznie w bólach gośćcowych, zapaleniu korzonków nerwowych i nerwobólach
  • Zastosowane jako plastry mają zastosowanie jako środek pomocniczy przy bólach mięśniowych, zapaleniu ścięgien

 

Gorczyca czarna działanie niepożądane

Okłady z gorczycy trzymane zbyt długo na skórze mogą spowodować jej uszkodzenia z objawami stanu zapalnego, a nawet martwicę skóry. Przy zbyt dużych dawkach gorczycy przyjętych doustnie może nastąpić nadmierne przekrwienie błon śluzowych przewodu pokarmowego, a nawet uszkodzenie kłębków nerkowych, krwiomocz i białkomocz. Długotrwałe, a nawet zbyt częste spożywane gorczycy może powodować uszkodzenia gruczołu krokowego, a nawet powstanie wola.

Nadmierne spożycie olejku gorczycznego powoduje impotencję u mężczyzn.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Grau J., Jung R., Münker B.; Zioła i owoce leśne; Świat Książki, 1996r., str. 263

Jeanne D’Andrea; Ancient herbs; The J. Paul Getty Museum Gardens; California 1982, str. 57-58

Kawałko; J.; Ziołowe historie; Krajowa Agencja Wydawnicza, Lublin 1986r., str. 45,128,  244-261

Linde G. I E.; Przyprawy od A do Z, Wydawnictwo Watra, Warszawa 1974,

Motta G.B.; Lecznicze rośliny Biblii; Wydawnictwo Esprit, Kraków 2016, str. 93-94

Ożarowski A.; Ziołolecznictwo- poradnik dla lekarzy; PZWL, wyd. III, Warszawa 1982, str. 90-91

Ożarowski A., Jaroniewski W.; Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie; Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1989, str. 166-167

Peter K.V.; Handbook of herbs and spices, vol. 2, CRC Press 2004, str. 209-217

Rostafiński J.; Zielnik czarodziejski to jest zbiór przesądów o roślinach; Akademia Umiejętności, Kraków 1893, str. 23

Rybak D.; Rośliny lecznicze Atlas; Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1993, str. 112-113

Sawicka B., Kotiuk E.; Gorczyce jako rośliny wielofunkcyjne; Acta Sci. Pol., Agricultura 6(2) 2007, str. 17-27

Senderski M. E.; Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie; Mateusz E. Senderski, Podkowa Leśna 2016, str. 289-290




Skrzyp polny- łac. Eqisatum arvense

Skrzyp polny, zwany potocznie końskim ogonem, to jedna z najstarszych roślin porastających naszą planetę. Słynie z dobroczynnych właściwości

Liść czarnej porzeczki

Liść czarnej porzeczki (Ribes nigrum)- właściwości i zastosowanie. Napary z liści czarnej porzeczki wykazują działanie antyseptyczne i mają zastosowanie w medycynie naturalnej

Babka jajowata- łac. Plantago ovata

Babka jajowata ma zastosowane w profilaktyce zaparć i regulacji wypróżnień. Jej nasiona są uważane za cenne źródło błonnika pokarmowego…

Aloes zwyczajny- łac. Aloe vera

Aloes zwyczajny, aloes barbadoski (Aloe vera) o najpopularniejszy gatunek aloesu, wykorzystywany w medycynie i kosmetyce, uprawiany na szeroką skalę w celu

Fitoterapia w leczeniu insulinooporności

W obliczu rosnącej insulinooporności, coraz więcej uwagi poświęca się naturalnym składnikom diety, które mogą wspierać regulację poziomu cukru we krwi.

Baza wiedzy to nie tylko źródło informacji

Przepis na ciasto z rabarbarem

Facebook-f Instagram Youtube Envelope Ciasto z rabarbarem Letni deser czyli kruche ciasto z rabarbarem Ciasto z rabarbarem to idealny deser na letnie popołudnia. To właśnie

Jak stosować syrop z mniszka

Mniszek lekarski to popularny chwast. Z kwiatów mniszka w kwietniu sporządza się syrop cukrowy, który wspomaga odporność oraz pomaga przy uporczywym kaszlu

Nalewka z dzikiej róży

Niezwykle aromatyczna i smaczna nalewka z owoców dzikiej róży.

Jabłka

Jabłka to najpopularniejsze owoce na świecie. Warto je włączyć do codziennej diety, ponieważ korzystnie wpływają na zdrowie. Poznaj 10 powodów dla których warto jeść jabłka.

Pestki dyni a zdrowie

Pestki dyni to źródło magnezu, fosforu, manganu oraz cynku oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Łatwo przyswajalny cynk obecny w pestkach dyni korzystnie wpływa na płodność oraz zwiększa sprawność seksualną. Od wieków pestki dyni są stosowane w kuracjach odrobaczających…

O Blogu

Blog Naturalne zdrowie powstał kilka lat temu i ma on charakter informacyjny. Wszystkie wiadomości o zastosowaniu i właściwościach ziół oraz dietetyce i ziołolecznictwie zbieram w różnych książkach i na stronach internetowych. 

#zioła #zastosowanieziół #ziołolecznictwo #dietetyka #zdroweodżywianie #przyprawy #roslinylecznicze

Musisz wiedzieć

Informacje zamieszczone na stronie internetowej nie stanowią profesjonalnej porady medycznej ani instrukcji użycia. W żadnym wypadku treści zamieszczone na stronie internetowej nie mogą zastąpić konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.