Rodzina: Jasnotowce
Rodzaj: Jasnotowate
Rodzaj: Bazylia

Nazwy

Łacińska: Ocimum basilicum
Angielska: Sweet basil
Niemiecka: Echtes Basilienkraut, Basilikum
Polskie nazwy: bazylia pospolita, bazylia wonna, bazylia ogrodowa, bazylek ogrodowy, balsam, bazyliszka polska, ziele świętego Józefa, bazylijka, bazyliszka polska,

Słowo, od którego pochodzi nazwa gatunkowa bazylii- basilicos– w języku greckim oznacza królewski, natomiastokimoin oznacza wybitny smak i aromat. W starożytnym Rzymie nazwa bazylii była kojarzona z bazyliszkiem, przed którym liście rośliny miały chronić. Hindusi bardzo czczą ziele bazylii i nazywają ją tulusi. We Francji roślina ta zyskała miano ziela św. Anny.

Występowanie

Bazylia pochodzi z Indii. Nie występuje dziko. Uprawiana jest w krajach podzwrotnikowych Azji, Afryki, Ameryki. W Europie uprawiana głównie w krajach śródziemnomorskich, choć na mniejszą skalę uprawiana również w krajach Europy Środkowej.

Surowiec

Surowcem jest ziele bazylii.

Zastosowanie w kuchni

Bazylia ma słodko- pikantny, korzenny smak oraz charakteryzuje się ostrym, balsamicznymaromatem. Ziele bazylii to doskonała w przyprawa, szczególnie popularna w kuchni Kaukazu i Gruzji. Zielone listki doskonale komponują się z potrawami kuchni włoskiej, francuskiej czy indyjskiej.

W kuchni bazylię można stosować zarówno świeżą jak i wysuszoną.
Należy jednak pamiętać, że w trakcie dłuższego gotowania bazylia traci swój smak i aromat. Zioło to jest głównym składnikiem sosu pesto.

Bazylia idealnie pasuje do pomidorów, świetnie smakuje także z pieczoną papryką, serami i wędlinami. Świeże listki bazylii to doskonały dodatek do kanapek, omletów, sałatek czy sosów pomidorowych.Świetnie komponuje się z danami z mięs, ryb oraz potraw z fasoli. Listki bazylii dodaje się także do surówek, zup, zapiekanek.

Historia

Bazylia znana jest od co najmniej 1500 lat p.n. e. Od dawien roślina ta jest kojarzona z czymś królewskim, a w niektórych wierzeniach nawet z boskim.Pierwsze wzmianki o tej roślinie pojawiają się w indyjskich księgach objawionych.

Bazylia była jednym z pierwszych ziół opisanych w chińskich księgach jako środek stosowany w dolegliwościach żołądka i nerek.

Do Europy roślina ta została przywieziona z Iranu po wyprawach wojennych Aleksandra Wielkiego i bardzo szybko zyskała popularność w rejonach Morza Śródziemnego. Początkowo pojawiła się w Grecji, skąd rozprzestrzeniła się w innych krajach rejonu śródziemnomorskiego. W Rzymie bazylia była prawdopodobnie rośliną ozdobną i przyprawową.  Wzmianki o bazylii i jej leczniczych właściwościach znajdziemy w księgach Hipokratesa czy Dioskuridesa. Natomiast arabscy lekarze stosowali bazylię na dolegliwości wątroby.

W średniowieczu utrwaliło się przekonanie, że bazylia to talizman o znaczeniu erotycznym, który „ożywia duchy” oraz chroni przed miłością.

Związki aktywne

Swoje właściwości bazylia zawdzięcza zawartości olejku eterycznego, którego głównym składnikiem jest eugenol, limonen.

Ponad to ziele bazylii zawiera: gorycze, alkaloidy, flawonoidy, chlorofil, witaminy: A, E, C. Spożywając bazylię dostarczamy również wiele minerałów.

DZIAŁANIE LECZNICZE BAZYLII

• Napary z bazylii pomagają przy niestrawności, działają wiatropędnie i przeciwzapalnie na błonę śluzową żołądka
• Ziele bazylii poleca się przy nieżytach żołądka i dwunastnicy
• Bazylia pomaga obniżyć poziom cukru we krwi
• Herbatki z bazylii pomagają oczyścić oskrzela z zalegającej wydzielany
• W formie płukanek napar z bazylii stosuje się w stanach zapalnych jamy ustnej i anginie
• Duża zawartość witaminy A w zielu bazylii działa korzystnie na wzrok
• Ziele działa mlekopędnie, rozkurczowo, pomaga na chorobę górską oraz bóle menstruacyjne
• Bazylia stosowana w formie toniku pomaga pozbyć się trądziku młodzieńczego
• Wyciągi z bazylii działają przeciwbakteryjnie, przeciwpierwotniakowe i przeciwgrzybicze

Przeciwwskazania

• Ciąża ze względu na możliwość działania mutagennego
• Małe dzieci
• Osoby z chorą wątrobą

Kompres na migrenowe bóle głowy

• 1 łyżeczka suszonej bazylii
• Szklanka wody

Do gorącej wody wsypać bazylię. Po 10 min. odcedzić. Po ostygnięciu płynu dodać 2 łyżki nalewki z leszczyny i stosować jako kompres na czoło i skronie.

Płukanka na zapalenie gardła

• 2 łyżki suszonej Bazyli
• 250 ml wody

Liście bazylii wrzucić do gotującej się wody, po chwili odcedzić.  Po przestudzeniu napar należy pić 2-3 razy dziennie.

Inhalacja na katar

Liście bazylii zalać wrzątkiem i wdychać opary. Inhalacja pomaga złagodzić katar oraz udrożnić drogi oddechowe.