Banan zwyczajny

Banan jest jednym z najcenniejszych owoców jadalnych oraz głównym źródłem pożywienia dla mieszkańców Afryki, Indii i Indonezji. Prawdopodobnie banany są najstarszym owocem uprawianym przez człowieka.

Banan zwyczajny- systematyka

Rodzina: Imbirowce
Rodzaj: Banan
Gatunek: Banan zwyczajny

Nazwy

Łacińska: Musa paradisiaca
Angielska: Banana
Niemiecka: Banane, Mehl-Banane
Polskie nazwy: rajska figa, pizangin, banan mączasty, figa błogosławiona, muza, banan rajski

Banan zwyczajny- występowanie

Banany pochodzą z rejonów Indii i Birmy. Obecnie wielkie plantacje bananów znajdują się w Ameryce Łacińskiej, na Karaibach, w Australii, Indiach, Afryce.

Odmiany

Istnieje około 1000 odmian tego owocu, wśród których można wyróżnić odmiany karłowate. Osiągają jedynie do 2m wysokości i są często uprawiane w domach i szklarniach jako rośliny ozdobne. Nie wytwarzają jednak owoców.
Na Martynice występują banany o czerwonej skórce, ale są trudne do znalezienia w sklepach w Europie. Banany Kanaryjskie, chociaż są małe i cienkie mają szczególnie dobry smak.

Historia

Banany znane były już 4000 lat temu w Malezji. W VI w p. n. e. Hindusi jako pierwsi wspominają o bananach, natomiast Chińczycy zaczęli uprawiać ten owoc ok. 200 roku.
Tak naprawdę nikt nie wie jak bananowiec zaczął wydawać owoce, ponieważ u zarania dziejów roślina nie wytwarzała ani kwiatów ani owoców. W przekazach starożytni owoc bananowca uchodzi za dar od boga.
Nazwę bananów oraz ich rozprzestrzenienie się w Europie i Afryce zawdzięczamy Arabom, którzy przemierzali nowe tereny w poszukiwaniu tanich niewolników. I tak prawdopodobnie ok. VII w. banany trafiły na Madagaskar. Razem z rozwojem handlu niewolnikami kwitł handel bananami. W 1402 owoc ten dotarł do Gwinei, gdzie zachwycili się nim Portugalczycy.
W XVI wieku banany dotarły na wyspy Karaibskie, skąd podbiły w bardzo krótkim czasie Amerykę Środkową.
Warto zaznaczyć, że banany które przybyły do Europy i Ameryki wyglądały zupełnie inaczej niż te znane nam dzisiaj. Wówczas były to czerwone lub zielone owoce, które przed spożyciem należało usmażyć lub ugotować. Dopiero w 1836 r. J. F. Poujot na swojej plantacji w Ameryce Środkowej odkrył zupełnie nową odmianę żółtych bananów, które były smaczne surowe. Szybko rozpoczął hodowlę nowej odmiany, która bardzo szybko zdobyła uznanie na całym świecie.

Banan w medycynie ludowej

Starożytni Egipcjanie wykorzystywali liście, owoce i skórki banana jako opatrunek na rany. Papkę z owoców nakładali na wypryski, zadrapania, otarcia, oparzenia. W medycynie ludowej banany były podawane przy cholerze. Sok z bananowca jest pomocny przy wysokiej gorączce, krwotokach, hemoroidach, a wkroplony do ucha ma chronić przed infekcją. Włókno pozyskiwane z łodygi stosuje się na problemy skórne w Indiach.

Banan zwyczajny- symbolika

Na chińskich ikonach można zobaczyć jak odbywają się medytacje pod bananowcem w celi odkrycia mądrości.
W Indiach w dniu wesela całe rośliny bananowca są przywiązywane po obu stronach wejścia do miejsca uroczystości, aby panna młoda symbolicznie została poślubiona pod bananowcem. Bananowiec ma dać obfitość i błogosławieństwo młodej parze. Roślina symbolizuje bogactwo i siłę lub moc.

Zastosowanie

• Świeże i suszone liście bananowca zastępują talerze i papier pakunkowy. Są także wykorzystywane do owijania żywności.
• Włókna z liści używane są do wyrobów powrozów, mat, grubego papieru
• Suszone włókna z liści wykorzystuje się do wiązania girland oraz wiązania paczek
• Z włókna wytwarza się również tkaniny na sari