Lawenda- systematyka

Rodzina: Jasnotowate
Rodzaj: Lawenda

 

Nazewnictwo

Łacińska: Lavendula officinalis, Lavandula angustifolia
Angielska: Common lavender
Niemiecka: Eachter Lavendel
Polskie nazwy: Lawenda: wąskolistna, prawdziwa, wonna; bławatka, czyszczecz

Nazwa lawendy pochodzi z języka łacińskiego od słów lavo lavare- co oznacza myć się, kąpać. Roślina ta była w starożytności ulubionym dodatkiem do kąpieli dla Rzymian i Greków.

Najbardziej ceniona jest lawenda z Prowansji, tam też znajduje się jej najwięcej upraw. Jest to region Francji, który słynie z uprawy lawendy.

 

Lawenda- występowanie

Lawenda występuje najczęściej w rejonie Morza Śródziemnego, ale jest uprawiana w całej Europie. Roślina może pochodzić z wysp Kanaryjskich lub z obszarów starożytnej Persji. W stanie naturalnym porasta suche wapienne zbocza. Rośliny te rosną w klimacie ciepłym, od wysp Kanaryjskich po zachodnie wybrzeże Indii.

 

Lawenda- odmiany

Znanych jest ok 30 gatunków lawendy. Rodzaj lavendula dzieli się na kilka grup, z czego tylko 4 mają zastosowanie w lecznictwie.

 

Surowiec

Surowcem leczniczym są kwiaty lawendy (Lavendulae flos). Surowiec służy także do otrzymywania olejku eterycznego (Lavendulae oleum). Olejek ten pozyskuje się także z Lavendula latifolia.




Rośliny odstraszajace komary

Komary potrafią popsuć letni wieczór. Co zrobić, aby się ich pozbyć? Warto posadzić w okolicy tarasu lub na balkonie rośliny, które dzięki olejkom eteryczny modstraszą komary.

Lawenda i jej zastosowanie w kuchni

Lawenda w kuchni … Może służyć jako wspaniały dodatek do większości dań, jakie przyrządzamy każdego dnia, dodając im odpowiedniego aromatu

Trochę historii

Historia lawendy sięga początków ludzkości. Roślina ta była wykorzystywana w medycynie Arabskiej. Starożytni Egipcjanie nasączali nią całuny. Rzymianie używali w łaźniach publicznych. Lawenda znajdowała się w szpitalach i miejscach, gdzie przebywali chorzy- była wykorzystywana jako środek antyseptyczny. Pierwszy opis lawendy pochodzi od Teofrasta. Grecy zalecali lawendę na kaszel.

Wierzono, że Maryja nasączała nią powijaki Jezusa, a Maria Magdalena stosowała lawendę do mycia stóp.

W średniowieczu było to ulubione zioło mnichów, który leczyli nią wszystko- od bólów po opętanie. Stosowano ją także jako środek moczopędny, pobudzający miesiączkowanie i poród. Był to także lek przy zawrotach głowy i drżeniu rąk.

Avicenna zalecał wywary z lawendy na bóle stawów, żeber oraz bóle nerwowe. Syrop z lawendy miał być doskonałym środkiem dla systemu nerwowego, szczególnie zalecany dla osób o słabych nerwach oraz z bólami nerwowymi wynikającymi z wychłodzenia. Awicenna podaje również, że lawenda pomaga przy melancholii i padaczce. Roślina miała wywoływać wymioty u osób, które mają w organizmie nadmiar żółci. Jest to jeden z leków przeciwdziałający kichaniu.

Paracelsus zalecał wodę lawendową jako świetny środek uspokajający.

W XVI wieku zapach lawendowy był ulubionym zapachem królowej Elżbiety.

O lawendzie pisał Marcin z Urzędowa oraz Syreniusz, roślina ta była uprawiana w Polsce w przydomowych ogródkach. Syreniusz podaje, że kwiaty lawendy chroniły przed mdłościami i bólami głowy. Bardzo popularnym środkiem w tych czasach była Lawendogra- produkowana z lawendy i rozmarynu. Specyfik ten rozsławiła królowa Węgier Elżbieta. Lavendgorę stosowała również Anna Wazówna. W czasie I wojny światowej Francuzi leczyli lawendą trudno gojące się rany.

Lawenda w medycynie ludowej

Od wieków wykorzystywano kwiaty lawendy jako dodatek do kąpieli i nacierań.

W tradycyjnej medycynie Rosji lawenda to przede wszystkim lek na dolegliwości przewodu pokarmowego, pomagający wypędzić pasożyty. Lawenda ma też korzystny wpływ na macicę i stosuje się ją w medycynie ludowej, aby ułatwić zajście w ciąże.

 

Wartość odżywcza lawendy


Kwiaty lawendy zawdzięczają swoje działanie obecności olejku eterycznego, który zawiera: octan linalu, linalol, α-terpineol, cyneol, geraniol, limonen, β-ocymen, eukaliptol, kamfora, borneol, tlenek kariolimfenu, estry kwasu octowego, masłowego, kapronowego oraz izowalerianowego. Surowiec jest także bogaty w garbniki, trójterpeny (kwas ursalowy, oleanolowy), kumaryny, flawonoidy (apigenina, kwerecytyny, ladaneina, luteolina) oraz kwasy fenolowe (ferulowy, p-kumarynowy, rozmarynowy, kawowy, izowalerianowy, propionowy, kapronowy, masłowy).




LAWENDA DZIAŁANIE LECZNICZE  

Preparaty z kwiatów lawendy oraz olejek eteryczny są stosowane przy:

  • Dolegliwościach żołądkowych na tle nerwowym
  • Zaburzonej perystaltyce jelit, wzdęciach, bólach brzucha spowodowanych nagromadzeniem się gazów
  • Zbyt małej ilości soków trawiennych oraz zaburzeniach flory bakteryjnej w jelitach
  • Zaburzeniach trawienia przy zmniejszonym łaknieniu, zwłaszcza u dzieci i osób starszych
  • Zbyt wysokim poziomie lipidów oraz cholesterolu
  • Stanach zapaleniach jamy ustnej i gardła w postaci płukanek
  • Nieżytach jamy ustnej, gardła i nosa i oskrzeli w formie inhalacji
  • Zburzeniach snu, delikatnej depresji
  • Napięciach nerwowych stosuje się odprężające kąpiele
  • Bólu głowy szczególnie jeśli wywołany jest stresem
  • Stanach ogólnego osłabienia i wyczerpania
  • Menopauzie jako środek łagodzący niepokój czy nadmierna potliwość

Zewnętrznie lawenda może być stosowana w postaci balsamów i maści stosowanych na trudno gojące się i ropiejące rany. Nierozcieńczony olejek stosuje się zewnętrznie na ugryzienia owadów, otarcia i lekkie skaleczenia. Z kolei rozcieńczony olejek lawendowy działa skutecznie na skórne wypryski. Preparaty z olejkiem lawendowym stosuje się na oparzenia słoneczne.

Lawenda- działanie niepożądane

  • Olejek lawendowy stosowany doustnie w większych dawkach niż zalecane może podrażniać żołądek, nerki i pęcherzyki płucne
  • Olejek stosowany na skórę, szczególnie nierozcieńczony, działa drażniąco, może powodować przekrwienie naczyń podskórnych oraz zaczerwienienie skóry
  • Olejek eteryczny w ilości 1 g (30kropli) może działać odurzająco

 

Lawenda- przeciwwskazania

  • Choroby wątroby i nerek
  • Ciąża i okres karmienia piersią
  • Wrzody żołądka i jelit

Lawenda w aromaterapii

Olejek lawendowy zwiększa poziom hormonów stresu i kortyzolu, zmniejszając tym samym poziom stresu oksydacyjnego w organizmie. Wykazuje także działania antyoksydacyjne. Zapach olejku lawendowego działa relaksująco i uspokajająco na człowieka. Uspokaja serce, zmniejsza stany lękowe.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Braun L., Cohen M.; Herbal &Natural supplements an evidence-based guide; Elsevier Australia 2007, 764- 776

Charles D. J., Antioxidant properties of spice, herbs and other sources; Springer Science 2013, 74, 363-369

Lim T. K; Edible Medicinal and non medicinal plants, vol. 8, Flowers; Springer 2014, str. 156- 185

Matławska I.; Farmakognozja; Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań 2008, str. 326-327

Muszyński J.; Ziołolecznictwo I leki roślinne (fytoterapia); Wyd. Prawnicze I naukowe, Warszawa 1951r., str. 86

Nartowska; Lawenda- nie tylko pachnidło; Panacea nr 3 (40), lipiec- wrzesień 2012, str. 5-7

Ożarowski A.; Ziołolecznictwo- poradnik dla lekarzy; PZWL wyd. III, Warszawa 1982, str. 170-172

Radosz, S. Klasik- Ciszewska, K. Duda-Grytchoł; Kosmetyczne i lecznicze zastosowanie roślin ozdobnych; Med. Rodz. 2018; 21 (1A): 65-71

Senderski M. E.; Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie; Mateusz E. Senderski Podkowa Leśna 2016, str.372-376

Tyszyńska- Kownacka D., Starek T.; Zioła w Polskim domu; Wyd. Watra, Warszawa 1988r., str. 120- 122




Len zwyczajny- właściwości

Len zwyczajny to roślina znana od tysiącleci, wśród surowców leczniczych lnu zwyczajnego wymienić można siemię lniane, olej lniany

Orzech włoski łac. Juglans regia

Orzech włoski- właściwości lecznicze: orzechy włoskie stanowią bardzo ważne źródło witamin, potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu…

Fitoterapia w leczeniu insulinooporności

W obliczu rosnącej insulinooporności, coraz więcej uwagi poświęca się naturalnym składnikom diety, które mogą wspierać regulację poziomu cukru we krwi.

Baza wiedzy to nie tylko źródło informacji

Dziurawiec zwyczajny- właściwości

Dziurawiec zwyczajny występuje także pod nazwą ziele świętojańskie i jest byliną, która porasta polany, łąki, zarośla czy skraje lasów.

Estragon łac. Artemisia dracunculus

Estragon zwalcza również brak apetytu, ma działanie antybakteryjne i przeciwzapalne. Co ważne, wpływa też na obniżenie cholesterolu, a dodatkowo zawiera kwasy organiczne oraz minerały

Skrzyp polny- łac. Eqisatum arvense

Skrzyp polny, zwany potocznie końskim ogonem, to jedna z najstarszych roślin porastających naszą planetę. Słynie z dobroczynnych właściwości

Jak stosować syrop z mniszka

Mniszek lekarski to popularny chwast. Z kwiatów mniszka w kwietniu sporządza się syrop cukrowy, który wspomaga odporność oraz pomaga przy uporczywym kaszlu

Lemoniada miętowa

Lemoniada miętowa to kolejny przepis na orzeźwiajacy napój idealny na gorące letnie dni

Nalewka z dzikiej róży

Niezwykle aromatyczna i smaczna nalewka z owoców dzikiej róży.

Jabłka

Jabłka to najpopularniejsze owoce na świecie. Warto je włączyć do codziennej diety, ponieważ korzystnie wpływają na zdrowie. Poznaj 10 powodów dla których warto jeść jabłka.

Pestki dyni a zdrowie

Pestki dyni to źródło magnezu, fosforu, manganu oraz cynku oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Łatwo przyswajalny cynk obecny w pestkach dyni korzystnie wpływa na płodność oraz zwiększa sprawność seksualną. Od wieków pestki dyni są stosowane w kuracjach odrobaczających…

O Blogu

Blog Naturalne zdrowie powstał kilka lat temu i ma on charakter informacyjny. Wszystkie wiadomości o zastosowaniu i właściwościach ziół oraz dietetyce i ziołolecznictwie zbieram w różnych książkach i na stronach internetowych. 

#zioła #zastosowanieziół #ziołolecznictwo #dietetyka #zdroweodżywianie #przyprawy #roslinylecznicze

Musisz wiedzieć

Informacje zamieszczone na stronie internetowej nie stanowią profesjonalnej porady medycznej ani instrukcji użycia. W żadnym wypadku treści zamieszczone na stronie internetowej nie mogą zastąpić konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.