- Cynamon cejloński
Cynamon cejloński to aromatyczna przyprawa stosowana w wielu kuchniach świata. W krajach azjatyckich często stosuje się całe laski cynamonu, które dodaje się zarówno do dań słodkich jak i ostrych. W Europie najczęściej stosuje się mielony cynamon, który dodaje się do napojów, grzanego wina czy deserów, najczęściej w towarzystwie goździków.
Cynamon to przyprawa, która ma niezwykłe właściwości. Od dawna stosuje się ją w dolegliwościach żołądkowych jak wzdęcia, biegunki czy brak apetytu. Jednak to nie jedyne właściwości tej przyprawy.
Cynamon cejloński- systematyka
Rodzina: Wawrzynowate
Rodzaj: Cynamonowiec
Gatunek: Cynamon cejloński
Nazewnictwo
Łacińska: Cinnamomum verum
Angielska: Cinnamon
Niemiecka: Zimt
Polskie nazwy: Cynamon
Hindi: Dalcini
Chińska: Rou Gui
Nazwa łacińska cinnamomum pochodzi od greckiego słowa kinnamomoni oznacza słodkie drzewo. Inna wersja nazwy pochodzi od słowa kinnamon– co oznacza tubę, nawiązująca do kształtu zwiniętej w rurkę kory cynamonu.
Cynamon cejloński- występowanie
Cynamonowiec to roślina pochodząca z Sir Lanki. Obecnie uprawiany w wielu krajach o klimacie tropikalnym.
Cynamon- odmiany
Rodzina wawrzynowatych obejmuje ponad 300 gatunków.
Cynamon najczęściej można spotkać w dwóch odmianach, z których pozyskuje się aromatyczną przyprawę:
- Cynamon chiński (wonny)– uprawiany na terenach Azji południowo-wschodniej i południowej.
- Cynamon cejloński– uprawiany w Cejlonie.
Cynamon- surowiec
ESCOP zatwierdziła do stosowania w przemyśle i medycynie korę pochodzącą z dwóch gatunków cynamonowca: cejlońskiego i wonnego. Surowcem jest kora cynamonowca (Cinnamomi cortex). Z kory cynamonowca pozyskuje się także olejek eteryczny (Cinnamomi oleum) o delikatnym aromacie i ostrym smaku. W Cejlonie oprócz kory cynamonowca wykorzystuje się także liście tej rośliny.
Cynamon cejloński- dawkowanie
Dawka zalecana przez WHO to 2-4 g jako przyprawa w codziennym użyciu. Można też przyjmować 0,05- 0,2 g olejku cynamonowego.
Cynamon cejloński- trochę historii
Cynamon jest jedną z najstarszych roślin przyprawowych. W tekstach chińskich informacje o cynamonie można znaleźć w tekstach z przed 4000 lat. Cynamon wchodzi w skład Świętej Maści Mojżesza, a także wonnych kadzideł palonych podczas religijnych ceremonii.
W Egipcie cynamon był wykorzystywany do balsamowania zwłok, był również stosowany jako wonne kadzidło oraz dodatek do piwa.
Starożytni uważali, że cynamon jest pokarmem bogów, a syrop z kory miał wzmacniać ciało i nadawać mu „boski kolor”.
Dużo wzmianek o działaniu i właściwościach znajduje się w wielu dziełach arabskich pisarzy i uczonych.
W czasach Imperium Rzymskiego cynamon stosowano jako aromatyczną przyprawę do produkcji win. W Rzymie powszechnie wierzono, że cynamon rośnie wyłącznie na odległych bagnach strzeżonych przez ogromne nietoperze. Pliniusz podejrzewał, że opowieści te były przekazywane przez kupców, którzy chcieli utrzymać wysoką cenę za swój towar. W czasach panowania Nerona cynamon uchodził za jedną z najdroższych przypraw.
W średniowieczu cynamon był bardzo cenioną przyprawą stosowaną do jako dodatek mięsa. Stosowano go wówczas jako doskonałą przyprawę oraz lek. Powszechnie wierzono, że cynamon uchroni przed morowym powietrzem. Cynamon był także wykorzystywany do okadzania domów, aby wypędzać z nich złe duchy. Stosowano go przy przeziębieniu i łagodzeniu kaszlu. Wchodził w skład słynnego teriaku.
Święta Hildegarda wspomina o cynamonie jako środku zmniejszającym ilość złych soków i wytwarzającym dobre soki. Święta polecała cynamon na trudności z oddychaniem.
Vasco da Gama sprowadził tą aromatyczną przyprawę do Portugalii skąd, rozpowszechniła się ona w całej Europie. W 1536r. Portugalczycy najechali na Cejlon, aby zdobyć monopol na sprzedaży cynamonu. Prawie 200 lat później na Cejlonie pojawiają się pierwsze plantacje cynamonu.
W Polsce w XVIII wieku wierzono, że cynamon wpływa korzystnie na wzrok. Ksiądz K. Kluk opisał cynamon jako środek wzmacniający serce, żołądek i rozgrzewający krew.
Cynamon cejloński- zastosowanie
- Cynamon dzięki właściwościom bakteriobójczym i przeciwgrzybicznym jest naturalnym konserwantem, stosowanym już w starożytności do konserwowania żywności
- Olejek cynamonowy znalazł zastosowanie w przemyśle perfumeryjnym
- Wyciągi z kory cynamonu są dodawane do leków jako składnik poprawiający smak substancji zawierających związki gorzkie
- Z liści cynamonowca pozyskuje się eugenol
- Kora wchodzi w skład kadzideł
- Z kory korzeni pozyskuje się kamforę
- Olejek pozyskiwany z liści cynamonowca wykorzystuje się do syntezy waniliny
- Olej z nasion cynamonowca jest wykorzystywany do produkcji świec
- Z drewna cynamonowca wyrabia się przedmioty ozdobne
Cynamon cejloński- składniki mineralne
Kora cynamonu zawiera olejek eteryczny, który odpowiada za zapach cynamonu. W skład olejku wchodzą: aldehyd cynamonowy, proantocyjanidy, taniny cynamonowe, octan cynamylu, alkohol cynamylowy, eugenol, β-kariofylen i wiele innych związków. Oprócz olejku kora cynamonowca dostarcza śluzy, garbniki, kumaryny, flawonoidy, izoflawony. Silne działanie przeciwutleniające cynamonu jest związane z obecnością eugenolu oraz kwasów organicznych: chlorogenowego, kawowego, cynamononowego. Kora cynamonu dostarcza również sole mineralne: mangan, żelazo, szczawian wapnia, chrom, cynk, magnez, potas, fosfor.
CYNAMON CEJLOŃSKI- DZIAŁANIE LECZNICZE
Niemiecka Komisja E zaleca stosowanie cynamonu przy braku apetytu, dolegliwościach żołądka jak: skurcze żołądkowo- jelitowe, wzdęcia, gazy. Cynamon wykazuje silne działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe. Jest składnikiem maści tygrysiej.
Ponadto cynamon:
- stymuluje ślinianki i błonę śluzową żołądka przez co poprawia trawienie, a także jest pomocny na różne dolegliwości żołądkowe, jak np. zespół jelita drażliwego, dysbioza, kurcze żołądka
- łagodzi dolegliwości trawienne, zapobiega nudnościom, wzdęciom czy biegunkom, pomaga przy nadkwasocie żołądka
- łagodnie pobudza wydzielanie soków trawiennych i zwiększa przyswajanie pokarmów
- reguluje poziom cukru we krwi, a więc może mieć znaczenie w prewencji cukrzycy typu 2
- może być wykorzystywany jako środek poprawiający krążenie krwi i rozgrzanie organizmu, jest polecany osobom ze słabym krążeniem i mającym problem z zimnymi stopami i rękoma
- korzystnie wpływa na profil lipidowy krwi, obniżając poziom cholesterolu i trójglicerydów
- zapach cynamonu silnie stymuluje obszary mózgu odpowiedzialne za pamięć i koncentrację
- wykazuje właściwości antydepresyjne
- działa przeciwzapalnie oraz miejscowo znieczulająco
- jest polecany przy zapaleniu oskrzeli, ponieważ ułatwia wydzielanie śluzu
- obniża gorączkę i od dawien był stosowany przy przeziębieniach
- pomaga w utrzymaniu higieny jamy ustnej oraz zachowaniu świeżego oddech
- jest składnikiem maści stosowanych przy nerwobólach czy bólach mięśni
- stosowany zewnętrznie łagodzi bóle mięśniowe, działa przeciwzapalnie i miejscowo znieczulająco
Cynamon cejloński- działanie niepożądane
Cynamon jest silnym alergenem kontaktowym i pokarmowym. Może powodować atopowe zapalenie skóry. Jeżeli ktoś jest uczulony na Balsam Peruwiański prawdopodobnie będzie miał też będzie miał alergię na cynamon.
Cynamon cejloński przeciwwskazania
- Ciąża i okres karmienia
- Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
- Ostrożnie powinny stosować cynamon osoby cierpiące na kamicę wątrobową i zaburzenia funkcjonowania woreczka żółciowego
Cynamon cejloński- Interakcje z lekami
Ostrożność powinny także zachować osoby przyjmujące leki rozrzedzające krew oraz cukrzycy.
Barlando B., Verotta L., Conara L., Bottini-Massa E.; Herbal Principles in cosmetics, propertis and mechanisms of action, CRC Press 2010r., str. 109-113
Btaun L., Cohen M.; Herbs & Natural Suppements an evidence- based guide 3rd edition; Elsevier 2010, str. 328- 332
Charles D. J.; Antioksydant propertis of spices, herbs and sources; Springer Science 2013, str. 231-243
Czikow P., Łaptiew J.; Rośliny lecznicze bogate w witaminy; Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1987, str. 98-99
Duke J. A.; CRC Handbook of medicinal spices; CRC Press 2003, str. 24, 119-123
Gawłowska A., Halarewicz A., Jabłoński J., Bernades- Rusin M.; Atlas przypraw; SBM, Warszawa 2018, str. 54-55
Hirscher P.; Leczymy się i gotujemy z św. Hildegardą; Instytut Wydawniczy Pax, 2006, str. 11
Kulczyński B., Gramza-Michałowska A., Cynamon- właściwości prozdrowotne; Przemysł Spożywczy, nr. 11, t 69, 2015 r.
Kaławaj K., Lemieszek M. K.,; Prozdrowotne właściwości cynamonu; Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2015, T 21, nr.3, str. 328-331
Khan I. A., Abourashed E. A.; Leung’s encyclopedia of common natural ingredient used in food, drugs and cosmetics; Wiley 2010, str. 196-201
Ody P.; Zioła w domu; Świat Książki 1996r., str. 34
Quave C. L.; Medicinal Plants Monographs; Cassandra L. Quave 2013, str. 233-243
Rostafiński J. Zielnik czarodziejski to jest zbiór przesądów o roślinach; Akademia Umiejętności, Kraków 1893r., str. 14
Senderski M. E.; Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie; wyd. Mateusz E. Senderski, Podkowa Leśna 2015; str.245-246
Sztaba D.; Barwa szafranu, aromat cynamonu, smak kaparów- właściwości lecznicze biblijnych przypraw; Farmacja Polska, Tom 65, nr. 1, 2009, str. 29-40
Wielka księga ziół, Reader’s Digest, Warszawa 2009
http://vitalia.pl/artykul469_10-powodow-dla-ktorych-warto-dodawac-cynamon-do-potraw.html (przed 04.02.2014)
http://portal.abczdrowie.pl/wlasciwosci-cynamonu (przed 04.02.2014)
http://www.swiatkwiatow.pl/poradnik-ogrodniczy/wlasciwosci-cynamonu-id712.html (przed 04.02.2014)
http://www.naturalneleki.com.pl/cynamon-wlasciwosci-lecznicze/ (przed 04.02.2014)
- Podobne artykuły
Rozgrzewające przyprawy idealne na zimę
Jesienią, kiedy za oknami robi się szaro, ponuro i zimno, warto sięgać po rozgrzewające przyprawy, które rozgrzeją, wzmocnią odporność, poprawią nastrój
Dlaczego warto jeść cynamon
Cynamon to aromatyczna przyprawa, która korzystnie wpływa na nasze zdrowie. Poznaj 10 powodów, dla których warto dodawać cynamon do potraw
Cynamon szkodzi
Chociaż cynamon uznawany jest za przyprawę leczniczą o wielu bardzo cennych właściwościach dla zdrowia, co potwierdzą badania, to stosowany w nadmiarze może szkodzić zdrowiu
Cynamon cejloński czy chiński- różnice
Prawdziwy cynamon pochodzi z Cejlonu (stąd nazwa) oraz Madagaskaru, ale w sklepach najczęściej sprzedaje się tańszy cynamon chiński. Czy wiesz jaka jest różnica?