- Mięta pieprzowa
Pachnąca, orzeźwiająca- któż z nas nie zna mięty. Mięta pieprzowa to roślina lecznicza stosowana w dolegliwościach układu pokarmowego. Dzięki właściwością chłodzącym jest idealnym napojem na ciepłe dni.
Systematyka
Rodzina: Jasnotowate
Rodzaj: Mięta
Gatunek: Mięta pieprzowa
Nazewnictwo
Łacińska: Mentha pipera
Angielska: Pepermint
Niemiecka: Pfeffer- Minze
Polskie nazwy: mięta, menta, mięta pieprzna, miatka, miantek, meta, miętkiew, mięta czarna, zioło św. Marii
Mięta pieprzowa- występowanie
Mięta pochodzi z obszaru śródziemnomorskiego i obecnie jest uprawiana w całej Europie, Ameryce Pn., Azji i Afryce. Mięta pieprzowa Mitcham została wprowadzona do uprawy w XIII w i jest to jedna z najpopularniejszych odmian mięty. Powstała w wyniku skrzyżowania odmian mięt rosnących w Anglii – mięty zielonej i mięty nadwodnej. Odmiana ta nie występuje w naturze.
Mięta- odmiany
Znanych jest około 20 gatunków mięty, ale to właśnie mięta pieprzowa tzw. czarna – Mitcham zawiera największą ilość mentolu, dlatego też jest najczęściej stosowana w przemyśle farmaceutycznym, spożywczym i kosmetycznym. Mięta pieprzowa znana jest w dwóch podgatunkach i kilku formach. Bardzo łatwo można pomylić miętę pieprzową z miętą polną (Mentha arvensis) i miętą zieloną (Mentha spicta) oraz ich licznymi krzyżówkami.
O odmianach mięty przeczytacie >>tutaj<<
Surowiec
Surowcem stosowanym w lecznictwie są świeże lub suszone liście (Menthae piperitae folium) i ziele mięty pieprzowej (Mentha piperate herba). Z surowca pozyskuje się olejek eteryczny uzyskany przez destylację z parą wodną (Menthae piperotae aethroleum). Z olejku wymraża się mentol, który również ma zastosowanie w lecznictwie.
Dawkowanie wg EMA:
Napar z liści: 4,5- 9 g na dobę, w dawkach podzielonych na 3 porcje
Nalewka: 6-9 ml w dawkach podzielonych na 3 porcje
Dzieci między 4 a 12 rokiem życia napar: 3-5 g
1-5% olejku miętowego w maściach do nosa
Mięta pieprzowa- trochę historii
Nazwa mięty pochodzi od łacińskiego słowa mentha lub greckiego słowa mintha. Minte była nimfą, w której zakochał się Hades. Z tego powodu zazdrosna małżonka króla podziemi przemieniła nimfę w krzak mięty.
W Polsce uprawę mięty pieprzowej rozpoczęto po I wojnie światowej.
Mięta pieprzowa w medycynie ludowej
Mięta w medycynie ludowej jest stosowana w leczeniu nieżytów górnych dróg oddechowych i stanach zapalnych błony śluzowej jamy ustnej. Ksiądz Kneipp zalecał miętę jako środek uspokajający w przypadku lekkich depresji i kołatania serca o podłożu nerwicowym.
Mięta pieprzowa- składniki mineralne
Głównym składnikiem odpowiedzialnym za działanie mięty jest olejek eteryczny bogaty w mentol. Ponadto olejek miętowy w zależności od gatunku i pochodzenia surowca może zawierać: menton, estry mentolu, felandren, pinen, cyneol, neomentol, izomenton, mentofaron, cyneol, α-pinen, β-pinen, limonen, wiridoflorol.
Ziele mięty dostarcza flawonoidy (glikozydy apigeniny, diosmetyny, luteoliny, mentozyd, rutyna, hesperydynya, gardenina D), gorycze, garbniki, kwasy fenolowe: kofeinowy, chlorogenowy, rozmarynowy, Mięta jest również źródłem steroli, karotenoidów i choliny.
MIĘTA PIEPRZOWA DZIAŁANIE LECZNICZE
Liście i ziele mięty:
- Wykazują działanie uspokajające na układ pokarmowy
- Działają wiatropędnie i przeciwbakteryjnie
- Stymulują przewód pokarmowy,
- Łagodzą niestrawność, mdłości, gazy oraz skurcze
- Są dobrym lekiem dla osób cierpiących na zespół jelita drażliwego
- Mają zastosowanie w leczeniu kolki
- Pobudzają czynności wydzielnicze wątroby, co zwiększa ilość wydzielanego soku żołądkowego i żółci
- Wykazują działanie przeciwwymiotne
- Są stosowane przy przeziębieniach, szczególnie jeżeli towarzyszy im uciążliwy kaszel, chrypka, suchość w gardle
- Korzystnie wpływają na układ odpornościowy
- W formie odwarów stosuje się jako środek odkażający w zapaleniu dziąsła i gardeł
- Zmniejszają ilość pokarmu u matek karmiących
- Pobudzają seksualnie i wywołują menstruację
- Kataplazmy z papki otrzymanej z liści mięty stosuje się przy nerwobólach, półpaścu, zapaleniu nerwu twarzowego oraz w dolegliwościach reumatycznych
- Stosuje się pomocniczo przy bezsenności, migrenie
- Zewnętrznie w postaci nacierań i mazideł mają zastosowanie w leczeniu podrażnień skóry, świądu skóry, ospy wietrznej
- Kąpiele z dodatkiem odwaru z mięty działają odkażająco, chłodząco i pobudzająco
- Wykazują działanie przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze
Mięta pieprzowa- działanie niepożądane
Mięta nasila dolegliwości związane z nadkwaśnością żołądka. Ponadto może zaburzać wchłanianie żelaza. W dużych ilościach mięta może powodować senność i wymioty.
Mięta pieprzowa- przeciwwskazania
- Nadwrażliwość na miętę, olejek miętowy lub mentol
- Refluks żołądkowo- przełykowy lub przepuklina rozworu przełykowego
- Kamienie żółciowe i inne dolegliwości związane z przepływem żółci
- Mięty i olejku miętowego nie należy podawać niemowlętom, małym dzieciom, oraz kobietom w ciąży. Mentol może powodować u niemowląt duszności.
- Zaburzenia czynności pęcherzyka żółciowego i nerek.
- I trymestr ciąży
- Śpiączka wątrobowa, żylaki przełyku.
Nie rozcieńczonego olejku miętowego nie należy stosować bezpośrednio na skórę.
Bremnessy L.; Wielka księga ziół; Wiedza i życie, Warszawa, str. 94-95
Griffith H. W.; Witaminy, pierwiastki i minerały; Agencja Elipsa, Warszawa 1994r., str. 363
Kania M., Baraniak J., Grys A.; Ziołolecznictwo i zalecenia żywieniowe według świętej Hildegardy z Bingen, cz. II; Postępy fitoterapii 2/2014, str. 104-109
Lamer- Zarawska E., Kowal- Gierczak B., Niedworok J.; Fitoterapia i leki roślinne, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007, str. 300-301
Ożarowski A.; Ziołolecznictwo- poradnik dla lekarzy; PZWL wyd. III, Warszawa 1982
Rybak D.; Rośliny lecznicze atlas; Wydawnictwo Arkady, Warszawa 1993, str. 178-179
Senderski M. E.; Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie; Mateusz E. Sendesrki, Podkowa Leśna 2016, str. 424-431
Skarżyński A., Zioła czynią cuda; Agencja wydawnicza Comes, Warszawa 1994
Wielka księga ziół; Reader’s digest; Warszawa 2009
Vocka G.; Rośliny lecznicze od A do Z uprawa i pielęgnacja, zbiory i przechowywanie, działanie zdrowotne; Wydawnictwo Klub dla Ciebie, 2005 r., str. 68-69, 131
- Podobne artykuły
Jakie zioła można bezpiecznie stosować w ciąży
Poznaj listę ziół zakazanych i dozwolonych w czasie ciąży. Które zioła można stosować bezpiecznie na dolegliwości towarzyszące ciąży
Olejek miętowy zastosowanie w aromaterapii
Olejki miętowe słyną z bardzo silnych właściwości przeciwbólowych i chłodzących, które zawdzięczają mentolowi. Ponadto olejek jest stosowany w dolegliwościach trawiennych
Lemoniada miętowa
Lemoniada miętowa to kolejny przepis na orzeźwiajacy napój idealny na gorące letnie dni
