Rząd: Jasnotowce
Rodzina: Babkowate
Rodzaj: Babka
Łacińska: Plantago lanceolata
Angielska: Buskthorn
Niemiecka: Wegerich
Polskie nazwy: języczki polne, babka wąskolistna, babka koniczynowa, barankowy język, psi języczek, babka długa, babka długolistna, babka zaostrzona, okojma, królowa dróg, biczki, żywiec
Średniowieczna modlitwa do dziewięciu ziół:
„I ty babko, matko roślin, otwarta ku słońcu, potężna we wnętrzu, nad którą skrzypiały wozy, nad którą przejeżdżały konno kobiety, przejeżdżały konno narzeczone i galopowały parskające byczki. Wszystkiemu stawiłaś opór i przeciwstawiasz się wszystkiemu. Tak też przeciwstawiasz się truciźnie, zarazie i nieszczęściu, które toczy się przez kraj.”
Pierwotnie babka lancetowa występowała na terenie Europy, Afryki Północne oraz zachodnio- środkowej części Azji. Obecnie można ją spotkać na wszystkich kontynentach. W Polsce gatunek pospolity na terenie całego kraju. Przez rolników jest uważana za chwast.
Stosowanie herbicydów sprawia, że obszar naturalnego występowania babki lancetowatej się zmniejsza, dlatego od niedawna w niektórych krajach babka lancetowata jest uprawiana.
Rodzaj Plantago obejmuje ponad 160 gatunków. Wśród babek o właściwościach leczniczych można wymienić: babkę, większą, babkę zwyczajną, babkę średnią, babkę piaskową, babkę jajowatą czy babkę azjatycką.
W lecznictwie wykorzystuje się liście i nasiona babki lancetowatej. Oprócz babki lancetowatej właściwości lecznicze wykazuje także babka mniejsza, piaskowa i średnia.
Surowiec farmakopealny (Plantaginis lanceolatae) powinien zawierać 1,5 % irydoidów w przeliczeniu na aukubinę.
Liście babki były uważane w starożytności za panaceum na wszelkie dolegliwości. W Chinach babka była znana 3 000 lat temu, gdzie była stosowana jako środek wykrztuśny, moczopędny, przeciwkrwotoczny i leczący bezpłodność. Była także stosowana w chorobach zakaźnych.
W Grecji i Rzymie leczono nią czerwonkę, kaszel. Była to roślina wykorzystywana jako lek na 24 choroby. Babka lancetowata znana była w Persji i Arabii.
Święta Hildegarda stosowała sok z babki do likwidowania piegów na twarzy i leczenia krwawych wymiotów. Nasiona z babki uznawała jako środek zapobiegający poronieniom.
W XIX i na początku XX wieku babkę lancetowatą uważano jako zioło działające odtruwająco.
W Polskiej medycynie ludowej babka jest znana jako lek działający na wszystkie błony śluzowe oraz jako środek czyszczący krew. Sok z liści używano przy febrze, użądleniach pszczół, trzmieli jako środek przeciwbólowy i przeciw zakażeniom. Liście babki utarte z białkiem przykładano w miejsce ukąszeń żmii. Na kolkę brzuszną robiono okłady z ciepłych rozgotowanych liści.
Litwini mieszali sok z babki z winem i stosowali jako lek na krwotoki wewnętrzne.
Głównymi związkami aktywnymi w liści babki lancetowatej są glikozydy irydoidowe (aukubina, katalpol) oraz glikozydy fenetylowe (akteozyd, plantamajozyd). Ponadto w liściach babki można znaleźć polisacharydy, flawonoidy, garbniki, fitosterole, substancje śluzowe i pektyny. Surowiec dostarcza również kwasy organiczne: askorbinowy, nikotynowy, fumarowy, benzoesowy, cytrynowy, wanilinowy.
Babka lancetowata jest źródłem witamin (A, C, K) oraz soli mineralnych: wapnia, potasu, krzemu, cynku, siarki, magnezu, sodu, żelaza, manganu, miedzi, molibdenu, glinu, fosforu, boru.
Babka lancetowata ma podobne właściwości i zastosowanie jak babka zwyczajna.
Liście babki stosuje się:
Napoje z babki mają gorzki smak, więc można je dosłodzić miodem. Dobrze jest mieszać liście babki z innymi ziołami: w nieżytach przewodu pokarmowego z bobrkiem, a w owrzodzeniach z prawoślazem.
Z babki sporządza się napój wykrztuśny w połączeniu z tymiankiem, macierzanką lub korzeniami lub liśćmi prawoślazu. W ropnym zapaleniu spojówek babkę łączy się z najczęściej z rumiankiem, świetlikiem i kwiatami bławatka.
Literatura
Blog Naturalne zdrowie powstał kilka lat temu i ma on charakter informacyjny. Wszystkie wiadomości o zastosowaniu i właściwościach ziół oraz dietetyce i ziołolecznictwie zbieram w różnych książkach i na stronach internetowych.
#zioła #zastosowanieziół #ziołolecznictwo #dietetyka #zdroweodżywianie #przyprawy #roslinylecznicze
Informacje zamieszczone na stronie internetowej nie stanowią profesjonalnej porady medycznej ani instrukcji użycia. W żadnym wypadku treści zamieszczone na stronie internetowej nie mogą zastąpić konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.